GAZİANTEP (İGFA) – DEVA Partisi Genel Lideri Ali Babacan, Gaziantep’te düzenlediği basın toplantısında 6 Şubat’ta 11 kentte büyük yıkıma yol açan sarsıntıya ait sorular sordu.
Vatandaşların sorduğu soruları iktidara yönelttiğini söyleyen Babacan, “Gün, bu soruları sorma vaktidir. Gün, şeffaf biçimde sorularla yüzleşme vaktidir. Gün, vatandaşımıza gerçekte ne olduğunu anlatma zamanıdır” dedi.
Depreme hazırlık senaryolarını, raporları, aksiyon planlarını, sarsıntıdan sonra arama kurtarma ve yardımlaşma çalışmalarındaki gecikmeyi masaya yatıran Babacan, AFAD’ın çok evvelden hazırladığı bir Müdahale Planı’na dikkati çekerek, “Arama-kurtarma, sıhhat, yangın, güvenlik, trafik, haberleşme, güç, tahliye, ulaşım, beslenme, barınma hizmetlerinden sorumlu kurumlarımızın hazır olması ve derhal müdahale etmesi gerekiyordu. Bu kurumlar ne vakit harekete geçtiler? Niye geciktiler? Kurumlarımız bu türlü bir afete karşı sahiden hazır mıydı? Yoksa bu hazırlıklar kâğıt üzerinde kalan bir antrenmandan mi ibaretti?” diye sordu.
‘CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÛMET SİSTEMİ AFAD’I ZAYIFLATMIŞ MIDIR?’
AFAD’ın evvelden Başbakanlığa bağlı bir kurum olduğunu anımsatan Babacan, “Diğer bakanlıklar ortasında uyum yapma gücü ve konumu vardı. Daha sonra bir bakanlık altında sıradan hale getirildi. AFAD uzmanlarıyla karar vericiler ortasına uzun aralar konuldu. Sistem değişikliğiyle, tüm uyum Beştepe’de toplandı. Soruyorum: Pek çok kurumu sıradanlaştırsan, Beştepe dışındaki her kurumu değersizleştiren Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemi AFAD’ı zayıflatmış mıdır? Kurumun uyum kabiliyetini yok mu etmiştir?” AFAD, 2012-2023 yıllarını kapsayan Ulusal Zelzele Stratejisi ve Hareket Planı hazırlamıştı. Bu plan o günkü Bakanlar Heyeti kararı ile yürürlüğe girdi. Bu planın uygulamasının 2023 yılında tamamlanması hedefleniyordu. Bu aksiyon planına ne oldu? Bu planda yer alan çalışmaların ne kadarı hayata geçti? ‘2017 yılında tamamlanmış olması gereken maksada ne oldu?” sorularını yöneltti.
Babacan, “sosyal medya kısıtlamasıyla kurtarma çalışmalarına mani olduğunuzu düşünüyor musunuz?” diye sorarak, “Afet sonrasında bağlantı konusunda ne yaptınız? Toplumsal medya kısıtlaması ile kurtarma ve yardımlaşma çalışmalarına mahzur olduğunuzu düşünüyor musunuz? Vatandaşımızın haber alma özgürlüğüne pürüz olduğunuzu düşünüyor musunuz?” sorularını sorarak, “AFAD’ın 2022 Performans Programı kitapçığında ‘1789 arama kurtarma çalışanımız var’ diyor. Soruyorum: Kamu, özel kuruluşlar, askeri ve sivil kuruluşlar, belediyeler, itfaiye üzere kurumların bünyelerinde bulundurdukları toplam arama kurtarma çalışanı sayısı kaçtır? Bunun envanteri afet öncesinde AFAD’da var mıydı? Afete müdahale edebilecek arama kurtarma işçi sayısı kâfi mi görüldü yoksa yetersiz olduğu öngörülmesine karşın destek edilmedi mi?” diye konuştu.
‘TATBİKATIN RAPORLARI ORTADA YOK, TESPİT EDİLEN EKSİKLİKLER NELERDİ? NEDEN GİDERİLEMEDİ?’
Babacan konuşmasında şunlara dikkati çekti:
“AFAD’ın 9-10-11 Ekim 2019 tarihinde Kahramanmaraş merkezli bir sarsıntı senaryosu tatbikatı yaptığını biliyoruz. Kahramanmaraş Pazarcık ilçesinde 7,5 büyüklüğünde bir zelzele meydana geldiği ve 7 ilin bu sarsıntıdan etkileneceği öngörülmüştü. Bu senaryoya nazaran yapılan tatbikatın sonucu ne olmuştu? Hangi kararlar alınmıştı? Tatbikatta tespit edilen eksiklikler nelerdi? Tatbikatın raporu ortalarda yok. Eksikler tespit edildiyse neden bugüne kadar o eksiklikler giderilmedi? Bu tatbikatı ve sonuçlarını kamuoyu ile paylaşacak mısınız?
2019 tatbikatına nazaran kaç binanın yıkılacağını öngörmüştünüz? Kaç canımızı kaybedeceğimizi kestirim etmiştiniz? Tekrar bu tatbikata nazaran kaç arama kurtarma işçisine, kaç adet çadır ve battaniyeye gereksinim olacağı hesaplanmıştı? Ulaşımdaki aksamalar nasıl giderilecekti? Kesintisiz haberleşmeyi nasıl sağlayacaktınız? 2019’daki tatbikatın akabinde ne yaptınız?
Kahramanmaraş’ta 6 ay önce başta Vilayet Liderimiz olmak üzere, sivil toplum kuruluşları ve öteki siyasi partilerin vilayet liderleri sarsıntı ikazları yaptı. Bu ikazlara yanıt verildi mi? Bu ihtarlar dikkate alındı mı?
Depremin olduğu bölge ve yakınında AFAD lojistik depoları olduğunu biliyoruz. Lakin vatandaşlarımız soruyor: Bu depolarda sarsıntıdan evvel kaç adet çadır ve çadır içi gereç bulunuyordu? Bu gereçler neden bölgeye derhal ulaştırılamadı? Gereç eksiği nedeniyle mi yoksa lojistik planlama yapılmadığı için mi vatandaşlarımız mağdur oldu? Yoksa Cumhurbaşkanın talimatıyla yangın söndüren itfaiye üzere, AFAD da talimat gelmeden depolardaki gereçleri dağıtmaya başlayamadı mı?”
‘HASAR TESPİT ÇALIŞMASI NE KADAR SÜRECEK?’
“İlgili bakanlıkta, yapıların hasar derecesiyle ilgili rapor hazırlayan uzman çalışanın sayısı kâfi midir” diye soran Babacan, “İzmir sarsıntısında çok daha az sayıda bina hasar görmesine karşın haftalar süren bu hasar tespit çalışması bu sarsıntıda ne kadar sürecektir? Bu hususta meslek örgütlerinin birikiminden ve uzman işçisinden istifade etmeyi düşünüyor musunuz?” diye sordu.