Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, “Hepimiz tıpkı Türkiye gemisinin içindeyiz. Bu gemi süratle yol alırsa kazanan hepimiz olacağız. Bu gemi, güvenlik üzere iktisat üzerinden açılan deliklerden su alarak batarsa hepimiz boğulacağız” dedi.
Erdoğan ayrıyeten, artık kimsenin parasının bedelinden tasa ederek dövize ve altına yönelmesi için neden kalmadığını belirterek, vatandaşları Türk Lirası’na dönmeye davet etti. Döviz ve altın almanın iktisat gemisinde delik açmak manasına geleceğini söyledi.
Muhalefetten birinci itiraz Erdoğan’ın “aynı gemideyiz” kelamlarına geldi. Tıpkı itirazın toplumsal medyada toplumun değişik kesitlerinden de geldiği gözlendi.
“Aynı gemide miyiz” sorusu haklı bir sorudur.
İktidar mensupları ve iktidara yakın çevrelerin ekonomik olarak tuzu kuru. Bu etraf içinde yer alanların zenginleştiği bir sır değil. Yalnızca kamuoyuna yansıyan haberler izlense AK Parti iktidarında siyasi yahut bürokratik olarak üst seviye misyon yapanların ve ailelerinin iş dünyasına girdikleri, sermaye sahibi haline geldikleri yahut “huzur hakkı” ismi altında devletin yahut özel dalın çeşitli kurumlarından yüksek fiyatlarda üç-beş maaş aldıkları biliniyor.
Halkın büyük çoğunluğunun ise su almakta olan kırık dökük bir gemiye doldurulduğu da bir gerçek. Lakin bu batmakta olan gemide iktidar mensupları ve iktidarın iş verdiği çevreler yok.
Hazineden döviz garantili milyarlarca dolar ve euro’luk ihale alan, milyarlarca liralık vergi muafiyeti olan, milyarlarca liralık teşvik alanlarla, çocuğuna dondurma alamayan, kirasını ödeyemeyen, dolmuşa binerken bile hesap yapan vatandaş birebir gemide olabilir mi?
Akşama kadar ucuz ekmek kuyruğunda bekleyen, yağı, şekeri daha nerede bulabilirim diye market market gezen, elektrik faturası yükselmesin diye akşamları televizyon ışığında oturan emekliyle, yalılarda, villalarda oturup birkaç milyonluk otomobillerle gezenler, “her şeyi alıyoruz, sepetleri dolduruyoruz, döke saça yiyoruz” diyen AK Parti vilayet yöneticileriyle tıpkı gemide olabilir mi?
Olamaz.
O nedenle vatandaştan gelen “aynı gemide değiliz” itirazı haklı bir itirazdır.
“Döviz, altın almayın, Türk Lirası’nda kalın” tavsiyesine yapılan itirazların da haklı nedenleri var.
Geçinmekte zorlanan, maaş gününü borç harç getiren vatandaşın aslında altın, döviz alması mümkün değil.
Biraz tasarrufu olan vatandaş için ise Türk Lirası’nda kalmanın bir getirisi, bir cazibe yok.
Resmi sayılara nazaran enflasyon yüzde 80. Vatandaşın parasını koruyabilmesi için en az yüzde 80 oranında bir getiriye sahip olması lazım.
Ancak iktidarın belirlediği siyaset faizi yüzde 13, bankaların tasarrufa verdikleri faiz ise yüzde 17 civarında.
Bu durumda vatandaş parasını Türk Lirası’nda tutarsa, tasarrufu enflasyon karşısında güneş görmüş kar üzere eriyor.
Bu nedenle de döviz, altın alarak tasarrufunu müdafaaya çalışıyor.
Kaldı ki iktidar, tasarrufunu kur muhafazalı mevduat hesabına yatıranların aldığı yüzde 17 oranındaki faizin enflasyon karşısında az olduğunu bildiği için dolar kurundaki artışı temel alarak ortadaki farkı devletin kesesinden ödüyor.
Eğer dolara, altına yatırım yapmak için bir neden kalmadıysa, iktidar kur muhafazalı mevduat hesabını neden dövizdeki artışa bağlanmış durumda? Türk Lirası’na güvenmek gerekiyorsa iktidar neden ulusal paramızı dolara endeksledi?
Türk Lirası’na dönmek gerekiyorsa köprü geçişleri neden dolarla hesaplanıyor? Altyapı ihalelerinin verildiği belirli şirketlere neden döviz yahut dövize endeksli ödemeler yapılıyor? Bu ödemeler neden Türk Lirası’na çevrilmiyor?
İktidar vatandaşa “liraya dönün” daveti yapmadan evvel kendisinin liraya dönmesi gerekir.
Ancak dönmüyor.
Mütaahhitlere dolar üzerinden ödeme yapılıyor, Hazine’den dolar garantisi veriliyor, köprü geçişleri dolar üzerinden fiyatlandırıyor. Kur muhafazalı mevduat dolar garantisi altında.
Bu durumda, “aynı gemideyiz,” “altın, döviz almayın lirada kalın” davetlerine yapılan itirazlar haklılık kazanıyor.