Mersin Üniversitesi öğrencisi İlknur Uyan, IŞİD’in Ankara Tren Garı saldırısını protesto eden öğrenciler hakkında üniversite idaresi tarafından açılan soruşturmaya reaksiyon göstermek gayesiyle 30 Kasım 2017 tarihinde Mersin Gazeteciler Cemiyeti ofisinde bir küme öğrenci tarafından yapılan basın açıklamasına katıldı. Açıklamada, “Rektörlüğün ve emniyet güçlerinin derdinin üniversitenin değil biat edilen siyasal iktidarın huzurunun bozulması olduğunu da biliyoruz. Rektörlük seçimlerinde üçüncü olan ve daha sonra cumhurbaşkanı tarafından Mersin Üniversitesi’ne atanan kayyum rektör… Rektörlüğün sıkıntısı, siyasal iktidarın yaratmaya çalıştığı sorgulamayan, toplum değil sermaye çıkarlarına bilgi üreten… bir gençlik neslinin kurucu misyonunu üstlenmektir” denildi.
Üniversite idaresince, basın açıklamasında rektöre yönelik “şeref ve haysiyetini zedeleyici nitelikte ifadeler” kullanıldığı gerekçesiyle Uyan hakkında disiplin soruşturması başlatıldı. Soruşturmanın akabinde 23 Şubat 2018 tarihinde Uyan’a 1 ay okuldan uzaklaştırma cezası verildi.
Uyan, cezanın iptali için Mersin 2. Yönetim Mahkemesi’nde dava açtı. Uyan, davanın yönetim mahkemesinde reddedilmesi üzerine istinafa temyiz başvurusu yaptı. İstinaftan da ret kararı verilmesi üzerine Uyan, 14 Nisan 2022 tarihinde eğitim hakkının ihlal edildiği gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu.
AYM: Mahkemeler hangi kelamların rektörün onur ve haysiyetini zedeleyecek nitelikte olduğunu tartışmamıştır
AYM, oybirliğiyle Uyan’ın eğitim hakkının ihlal edildiğine karar vererek, 13 bin 500 lira manevi tazminat ödenmesine hükmetti. AYM, kararının bir örneğini Mersin 2. Yönetim Mahkemesi’ne hak ihlalini ortadan kaldırması için gönderdi. AYM kararının münasebetinde, birinci derece mahkemesinin kararıyla ilgili “Basın açıklamasında yer alan hangi kelamların rektörün erdem ve haysiyetini zedeleyecek nitelikte olduğu ve müracaatçının hangi sebeplerle tabir özgürlüğünün korunmasından faydalanamayacağını tartışmamıştır” sözü yer aldı.
Kararın münasebetinde şöyle dendi:
“Sonuç olarak müracaatçı, tabir özgürlüğünü kullanması nedeniyle okuldan uzaklaştırma dişilin cezası ile cezalandırılmış ve eğitim hakkından yararlanamamıştır. Açıktır ki derece mahkemeleri müracaatçıya husus tabirlerin kullanılma nedenini, içeriğini, hangi tabirlerini kurum sistemine ne formda etki ettiğini, müracaatçının almakta olduğu eğitim düzeyini ve basın açıklamasının yapıldığı mecrayı değerlendirmemiştir. Davanın şartları ışığında ve üstte belirtilen nedenler birlikte değerlendirildiğinde tabir özgürlüğünü kullanan müracaatçıya verilen bir ay okuldan uzaklaştırma disiplin cezasının mecburî bir muhtaçlığı karşılamadığı üzere orantılı olduğu da kabul edilmemiştir. Bu kapsamda mahkemelerin ileri sürdüğü münasebetler, müracaatçının eğitim hakkında yapılan müdahale için ilgili ve kâfi görülmemiştir.”