Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi (NKÜ) Ziraat Fakültesi Bitki Muhafaza Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Özgür Sağlam, Trakya’da ayçiçeği tarlalarını istila eden çayır tırtılının mısırı da tehdit ettiğini söyleyerek, üreticilerin tarlalarını incelemesini istedi.
NKÜ Ziraat Fakültesi Bitki Müdafaa Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Özgür Sağlam, Trakya’da ayçiçeği tarlalarını istila eden ve esere önemli ziyan veren çayır tırtılının mısırı da tehdit ettiğini söyledi.
‘MISIR DA RİSK ALTINDA’
Çayır tırtılının yalnızca ayçiçeği zararlısı olmadığını belirten Doç. Dr. Sağlam, şunları söyledi:
“Çayır tırtılı 40 familyadan 150 bitkiyle beslenebiliyor. Yalnızca ayçiçeğine özelleşmiş bir ziyanlı değil bu. Bilhassa altını da çizmek isterim. Ayçiçeğinde bu derece ziyan yaptıktan sonrasında tekrar kültür bitkisi olarak mısır da risk altında. Çayır tırtılı Trakya bölgesinde, Tekirdağ, Kırklareli, Edirne’de bu derece salgın yapmasından sonra ayçiçeğinde bu bölgesel baskılama, bu kadar ağır ilaç kullanımına bağlı olarak popülasyon baskılandı.
Ancak mısır, bilhassa ikinci eser olarak buğday hasadından sonra ekilen silajlık mısırlar, yani ayçiçeğinin olgunlaşıp, yapraklarındaki o tazeliğin gitmesi daha bu türlü kurumaya ve hani biçime yaklaşmasına bağlı olarak silajlık olarak ekilen, yetiştirilen mısır artık bölgede hem bakımı yapılan hem taze bitki pozisyonuna düşüyor. Münasebetiyle böcekleri cezbeden bir alternatif besin olarak karşımıza çıkıyor.”
‘BİZ DE ARAŞTIRIYORUZ’
Ayçiçeğinden sonra mısırın da risk altında olması nedeniyle araştırma yaptıklarını söz eden Doç. Dr. Sağlam, şunları söyledi:
“Mısırda bölge olarak şu anda biz de araştırıyoruz. Şu an mısırda da aslında bir böcek tipi, daha evvel ülkemizde tespit edilmiş batı mısır kök kurdu dediğimiz hem köklerde beslenen hem yapraklarda, çayır tırtılına emsal biçimde yaprakları yiyip klorofilini, yeşil dokusunu büsbütün ortadan kaldıran böcekler de var. Bunlar da yeniden iklim değişikliğine bağlı olarak olağanda bölgede görülmeyen ya da farklı bölgelerden kayan ziyanlar formunda karşımıza çıkmakta.
Yani bu açıdan denetimlerin bilhassa üretim esnasında, üreticinin alanda ve tarlasında olması daima etrafındaki işaretçileri yeterli okuması gerekiyor. Yani çiftçinin bilinçlenmesi çok kıymetli. Şayet biz tarımda büyümek istiyorsak, çiftçinin bu şuurunu arttırmamız gerekiyor. Yani artık, ‘ektim tarlaya yalnızca hasada gidiyorum’ üzere bir durum kelam konusu değil. Zira eser hakikaten bedelli, pandemi sürecinde de bunu gördük.
Bu eserlerin korunması noktasında eserin üreticisi olarak karşımıza çıkan çiftçilerimiz alanda daha çok olmalı. Emsal formda tarım vilayet müdürlükleri bu süreçleri uygun takip ediyor. Çeşitli ihtarlar gerçekleştiriyor. Ancak tarım vilayet müdürlüklerinde, ilçe müdürlüklerinde çalışan ziraat mühendislerinin üzerindeki evrak yükünün de biraz azaltılıp alanda daha fazla bu denetim izleme ve bilgilendirme yapması gerekiyor.”
‘KONTROL VE İZLEME GEREKİYOR’
Mısır üreticisinin denetim ve izleme yapmasını gerektiğinin ehemmiyetini söz eden Doç. Dr. Sağlam, şöyle konuştu:
“Mısır üreticilerinin, denetimlerle bir ziyanlı var mı, bitki başında ne kadar böcek var, bunları takip etmeli. Tabi mısırın yetiştirilmesi manasında damla sulamayla yetiştirilenler de var. Bunlar tabi kimi ilaçların kullanılması açısından biraz daha avantajlı ve kolay olabiliyor, damlama suyla birlikte verildiği için.
Diğer damlama sulama dışında, ki mısırın sulanması gerekiyor, sulama sistemine sahip olan ilaçlama durumunda tarlaya girmek zorunda olanların daha fazla denetim etmesi gerekiyor. Etrafındaki bitkilerde bir yenik var mı? Böcek var mı?
Bu böceği daha evvel gördün mü? Bütün üreticilerin aslında yetiştirmiş olduğu eserlerde hangi ayda, hangi zararlıyı ne kadar görüyor? Bunları şişelere koyabilir, kutulara koyabilir, kurutabilir. Yani bu ziyanlardan birer örnekle hani çıkış tarihleri yani kendi eserini izlemesi gerekiyor, izleme çok değerli.”
‘SIK SIK DENETİMLERİMİZİ YAPIYORUZ’
Üretici Ahmet Çalık, bu yıl 600 dönüm mısır ektiğini ve daima kontrollerini yaptıklarını söyleyerek, “Bundan 20 gün evvel bir Trakya bölgesinde ayçiçeğinde tırtıl ziyanı gerçekleşti ve bu büyük ölçekte ziyan açtı çiftçilere. Tabi ki kuruma periyoduna geçti, bir 20 gün süreçten sonra hasadı yapılacak. Şu anda yalnızca Trakya bölgesinde genel manada mısır kalıyor ve bu canlının bundan sonra tek geçeceği yer mısır. Yeşil bitki olarak mısır görecek. Şu anda da biz devamlı ilaçlamalarımızı, müşahedelerimizi yapıyoruz, mısıra sirayet edip bitkilerine ziyan vermemesi için. Şu anda yapabildiğimiz tek tedbir bu” dedi. (DHA)