Türkiye İstatistik Kurumu 2021 yılına ait “hanehalkı sonuncu tüketim harcamalarına nazaran satınalma gücü paritesi” sonuçlarını açıkladı.
Buna nazaran, Türkiye’nin tüketim mal ve hizmetlerine ait fiyat seviyesi endeksi 40 oldu. Bu bedel, 27 Avrupa Birliği (AB) ülkesi genelinde 100 avro karşılığı satın alınan birebir mal ve hizmet sepetinin, Türkiye’de 40 avro karşılığı Türk lirası ile satın alınabileceğini gösterdi.
Karşılaştırmalarda 27 AB üyesi ülke, 3 Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) ülkesi (İsviçre, İzlanda ve Norveç), 5 aday ülke (Türkiye, Kuzey Makedonya, Karadağ, Sırbistan ve Arnavutluk) ve 1 potansiyel aday ülke (Bosna-Hersek) kapsandı.
Ülkeler prestijiyle karşılaştırıldığında 36 ülke ortasında tüketim mal ve hizmetlerine ait fiyat seviyesi endeksi en yüksek ülke 167 ile İsviçre, en düşük ülke ise 40 ile Türkiye oldu.
Türkiye’nin tüketim mal ve hizmetleri kümesine ait fiyat seviyesi endeksi alt kümeler prestijiyle incelendiğinde, şahsî ulaşım araçları endeksi 100 olarak gerçekleşti ve bu kümeye ilişkin fiyat seviyesinin AB ülkeleri ortalamasına eşit olduğu görüldü.
Diğer alt kümeler bazında ise tüketici elektroniği endeksi 75 olarak belirlendi ve bu kümelerde Türkiye’nin fiyat seviyesi başka alt kümelere nispeten yüksek seyretti. Buna karşılık lokanta ve oteller endeksi 40 olarak hesaplandı ve fiyatlar başka alt kümelere nazaran düşük seviyede kaldı. Giysi kümesinde ise Türkiye, 33 endeks bedeliyle, karşılaştırmalarda yer alan 37 ülke ortasında en düşük endekse sahip ülke oldu.
Diğer alt kümeler bazında ise tüketici elektroniği endeksi 68 olarak belirlendi. Bu kümede Türkiye’nin fiyat seviyesi öbür alt kümelere kıyasla yüksek seyretti. Buna karşılık giysi endeksi 46 olarak hesaplandı ve bu kümede fiyat seviyesi öteki alt kümelere nazaran düşük kaldı. Lokanta ve oteller kümesinde ise Türkiye, 42 endeks pahası ile karşılaştırmalarda yer alan 36 ülke ortasında en düşük endekse sahip ülke oldu.
Fiyat seviyesi endeksi, ülkelerin ulusal para ünitelerinin mukayeseli olarak döviz kuruna nazaran alım gücünü gösteriyor. Bir ülkenin fiyat seviyesi endeksi 100’den büyük ise bu ülke karşılaştırıldığı ülke kümesi ortalamasına nazaran “pahalı”, 100’den küçük ise “ucuz” olarak tabir ediliyor.
Mal ve hizmet grupları
Çalışmada kapsanan mal ve hizmet kümelerinin içerikleri şu formda listelendi:
“Gıda ve alkolsüz içecekler: Ekmek ve tahıllar, et, süt, yumurta, meyve, zerzevat, su, meyve suyu ve öteki alkolsüz içecekler,
Alkollü içecekler, sigara ve tütün: Şarap, bira, vb. alkollü içecekler, sigara ve tütün eserleri,
Giyim: Kumaşlar, erkek, bayan, çocuk ve bebek giysi eşyaları,
Tüketici elektroniği: Televizyon, ses ve manzara kaydeden ve oynatan aygıtlar, bilgisayarlar vb.,
Kişisel ulaşım araçları: Motorlu araçlar, motosiklet ve bisikletler,
Lokanta ve oteller: Yiyecek ve içecek hizmetleri, konaklama hizmetleri.”