Küresel ekonomik görünümdeki karamsarlık milletlerarası şirketleri maliyetlerini düşürmeye yönelik adımlar atmaya zorlarken, ABD ve Avrupa’da pek çok şirket işten çıkarmaları hızlandırdı.
Covid-19 salgınının akabinde süratli ekonomik toparlanmayla gelen yüksek enflasyon, artan faiz oranları ve Rusya-Ukrayna savaşı ile tırmanan güç krizi global ekonomiyi yavaşlatırken, ABD ve Avrupa’da pek çok şirket, çalışan sayısında azalmaya gittiğini ya da yeni alımlara orta verdiğini duyuruyor.
Küresel ekonomik belirsizliklerle karşı karşıya olan şirketler, maliyetlerini düşürmeye yönelik adımlar atmak ve iş alımlarda frene basmak zorunda kalıyor.
Dünya genelinde yükselen enflasyon ve bozulan makroekonomik görünüm, teknoloji sanayisindeki tüm şirketleri yeni iklime ahenk sağlamaya zorluyor.
Teknoloji şirketlerine yıllarca yapılan büyük yatırımların akabinde faiz oranlarının yükseldiği bir devirde büyük fonların risk iştahı olumsuz ekonomik görünümle azalıyor. Rusya-Ukrayna savaşının tesirleri, tedarik zinciri aksamaları ve yüksek enflasyon da buna eklenince şirketler sıkıntı kararlar alıyor.
Resesyon kaygılarıyla kemer sıkmaya giden şirketler, işten çıkarmalarla azalan karlarını istikrara kavuşturmaya çalışıyor.
ABD’de teknoloji dalında 52 binden fazla teknoloji çalışanı işten çıkarıldı
ABD’de bilhassa teknoloji alanında faaliyet gösteren birçok şirket, çalışan sayısında azalmaya gitme yahut işe alımları durdurma kararı aldı.
Crunchbase’in datalarına nazaran, bu yılın ekim sonu prestijiyle ABD’de teknoloji kesimindeki 52 bini aşkın çalışan işinden oldu.
Uzmanlar, birçok teknoloji şirketinin salgın devrinde fazla işe alım yaptığını ve artık sıkıntı vakitler yaşadığını söz ediyor.
Twitter, Lyft ve Meta’nın işten çıkarma planları gündemde
Ülkede işten çıkarmaya giden şirketlerin listesi her geçen gün kabarırken, son olarak Twitter, Lyft ve Meta üzere firmaların çalışan sayılarını azaltma planları olması dikkati çekti.
Elon Musk‘ın 44 milyar dolara satın alması sonrası toplumsal medya şirketi Twitter’da işten çıkarmalar başladı. Twitter çalışanlarının yüzde 50’sinin işine son verildiği bildirildi.
Mobil araç çağırma uygulaması Lyft de çalışanlarının yüzde 13’ünü işten çıkaracağını duyurdu. Lyft’in kurucu ortakları Logan Green ve John Zimmer tarafından mevzuya ait çalışanlara gönderilen yazıda, “Ekonomide ortaya çıkan çeşitli zorluklar var. Gelecek yıl içinde mümkün bir resesyonla karşı karşıyayız ve araç paylaşımı sigortası maliyetleri artıyor” denildi.
Facebook, Instagram ve WhatsApp’ın sahibi Meta’nın ise büyük çaplı işten çıkarmaya gitmeyi planladığı bildirildi. ABD basınında yer alan haberlerde, Meta’nın işten çıkarmalarının şirketin 18 yıllık tarihinde gerçekleşen birinci geniş çaplı işten çıkarmalar olacağı ve binlerce çalışanı etkileyeceği belirtildi.
Dünyanın en büyük mikroçip üreticilerinden Intel’in de çalışan sayısında yüzde 20’lik azalmaya gitmeyi planladığı bildirilirken, Microsoft’un 1.000’e yakın çalışanın işine son verdiği kaydedildi.
ABD’de Netflix, Robinhood, Snap, Coinbase, Shopify, Peloton ve Calm üzere şirketler de daha evvel işçi sayısında azalmaya gideceklerini duyurmuştu. Netflix 450 çalışanının işine son verirken, Peloton 800’den fazla kişinin işten çıkarılacağını açıklamıştı. Ayrıyeten, Robinhood çalışan sayısını yüzde 23, Snapchat yüzde 20, Coinbase yüzde 18, Shopify yüzde 10, Cameo yüzde 25 ve Calm yüzde 20 azaltacağını aktarmıştı.
Amazon ve Apple işe alımları durdurdu
ABD’li e-ticaret devi Amazon ise ekonomik görünüm nedeniyle kurumsal iş gücündeki durumlar için işe alımlara orta verdiğini duyurdu. Şirket, kelam konusu karara iktisattaki meçhullüğü ve son birkaç yılda istihdam edilen kişi sayısını münasebet gösterdi.
Apple’ın da araştırma ve geliştirme dışındaki tüm alanlarda işe alımları durdurma kararı aldığı bildirildi.
Grafik: AA
Avrupa’da da işten çıkarmalar artıyor
Son 30 yılın en yüksek enflasyon oranları ve Rusya-Ukrayna savaşının tesiriyle Avrupa’da da işten çıkarmalar artış gösterdi.
Son 2 yılda istekli işten ayrılmalar yoluyla binlerce kişilik istihdam kaybı yaşayan Fransa’nın bayrak taşıyıcısı Air France, yaklaşık 300 yer çalışanının misyonuna son vermek için sendikalarla müzakere yürütüyor.
İsveçli mühendislik kümesi Alfa Laval, artan maliyetlerin denizcilik işini olumsuz etkilemesinin akabinde yaklaşık 500 çalışanını işten çıkaracak tekrar yapılanma programı açıkladı.
İsveçli bahçe ekipmanı ve aletleri üreticisi Husqvarna da tekrar yapılanmaya giderek 1.000 kişiyi işten çıkaracağını duyurdu.
İsveç merkezli ödeme şirketi Klarna, yüksek enflasyon ve Ukrayna’daki savaşın ticarete olumsuz tesirleri nedeniyle 7 bin çalışanının yaklaşık yüzde 10’unu işten çıkaracağını açıkladı.
Alman Kimya şirketi BASF, işten çıkarmalar da dahil olmak üzere 2024’e kadar Avrupa’da yıllık maliyetleri 500 milyon avro azaltacak planını duyururken, Alman tüketici eserleri şirketi Henkel de artan maliyetler ve düşük talep ile gayret etmek için 2 bin kişiyi işten çıkardı.
Rüzgar türbini üreticisi Siemens Gamesa, karlılığa geri dönme planı kapsamında birçok Avrupa’da olmak üzere 2 bin 900 kişiyi işten çıkarmayı planladığını açıkladı.
Alman otomotiv ve sanayi tedarikçisi Schaeffler, yine yapılanma sürecinde 2026’ya kadar 1.300 kişinin daha işine son verileceğini duyurdu.
İtalya’nın büyük üçüncü bankası Monte dei Paschi di Siena, ağustosta sendikayla maliyetleri düşürme taahhütleri doğrultusunda 3 bin 500 çalışanın erken emekliliği konusunda anlaştı.
Hollandalı tıbbi ekipman üreticisi Philips, düşen satışların akabinde yaklaşık 4 bin kişiyi işten çıkarma planlarını duyurdu. (AA)