Avrupa Hastalık Tedbire ve Denetim Merkezinin (ECDC) açıkladığı raporda, 2021 ve 2022’de kıta genelinde en büyük kuş gribi salgınının yaşandığı kaydedildi. Portekiz’den Norveç’in kuzeyine ve Ukrayna’ya kadar tüm kıtada 37 ülkede 2 bin 500’e yakın kuş gribi hadisesi görülürken kuş gribi nedeniyle geçen yılın sonbaharından bu yana yaklaşık 48 milyon kanatlı hayvan itlaf edildi.
Kuş gribinin yayılmasını önlemek için birçok Avrupa ülkesinde önlemler alınırken Fransa’da 5 binden fazla beldede kümes hayvanları karantinaya alındı.
Avrupa, Rusya ve Ukrayna ortasında sekizinci ayında devam eden savaş nedeniyle, güç krizi ile karşı karşıya. Uzmanlar, hali hazırda güç kriziyle yüzleşen Avrupa’yı bu kış artma riski olan kuş gribi için de uyardı.
İspanya’da birinci defa bir beşerde görüldü
İngiltere’de 161 kuş gribi olayı tespit edilirken ülke genelinde kümes hayvancıları, salgının yayılmaması için alarma geçti. Londra’nın merkezinde ise Grand Union ve Regent’s Kanallarında 18 kuğunun meyyit bulunması, kuş gribi salgını kuşkusunu beraberinde getirdi.
ECDC’ye nazaran, hayvandan beşere bulaşma riski düşük olan kuş gribi, 4 Ekim’de İspanya’nın Guadalajara kentinde bir tavuk çiftliği çalışanına bulaştı. İspanya’daki hadise, İngiltere’de aralık 2021’de bir şahsa bulaşmasından bu yana Avrupa’da hayvandan beşere geçen ikinci kuş gribi hadisesi olarak kayıtlara geçti.
Göçler salgını artırabilir
Sağlık kuruluşları, kuş gribi salgınının, kış mevsimiyle birlikte daha berbata gidebileceği konusunda uyarıyor. Avrupa Besin Güvenliği Otoritesi (EFSA), yaban kuşlarının sonbahar göçünün başlamasıyla kışı Avrupa’da geçirecek kuş sayısının artacağına dikkati çekerek, kuş gribi olaylarının kış mevsiminde artabileceğini öngörüyor.
EFSA Risk Kıymetlendirme Yöneticisi Guilhem de Seze, “Virüsün, Avrupa’da gözlemlenen sürekliliğinden dolayı hastalığa yol açan kuş gribi enfeksiyonunda artış riski var” değerlendirmesinde bulundu.
Gezen tavuk kümesleri risk taşıyor
Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü (FAO) Hayvan Sıhhati ve Güvenliği kıdemli yetkilisi Eran Raizman, açıklamada bulunarak, son haftalarda Avrupa’da yaygınlaşan kuş gribinin çiftliklerde biyo-güvenliğin sağlanmasının kıymetini ortaya koyduğunu belirtti.
Raizman, “Büyük çiftliklerde biyo-güvenlik önlemlerinin yeterli bir formda sağlandığını biliyoruz ancak asıl sorun bahçelerde hür gezen tavuk kümesçiliği yapılan yerlerde” sözünü kullandı.
Bahçe kümesçilerinin çoğunlukla biyo-güvenlik önlemlerine uygun olmayan bir altyapıyla tavuk yetiştirdiğini kaydeden Raizman, hayvansal virüslerin çoğunlukla bu çeşit ortamlardaki yaban kuşlarından yayıldığını vurguladı.
Salgına karşı çiftçilerin bot ve kıyafet değiştirmesi önemli
Kuş gribinin çiftlikleri dolaşan satıcılar aracılığıyla da yayılabileceğine dikkati çeken Raizman, “Çiftçilerin her gün kıyafet ve bot değiştirmesi, çiftliklere dışarıdan giren satıcıların biyo-güvenlik önlemlerine uygun giyinmesi hayati değer taşımaktadır” sözünü kullandı.
Raizman, “Yaban kuşlarıyla çiftlik hayvanları ortasında teması sıfıra indirmenin zorluğunu anlıyoruz. Bu yüzden çiftliklerinde meyyit yaban kuşu gören çiftçilerin yetkililere derhal haber vermesi ihtarında bulunuyoruz” sözlerine yer verdi.
Hükümetler çiftçilere inanç vermeli
Birçok çiftçinin hayvanlarının topluca itlaf edilme kaygısından bu tıp durumlarda yetkililere bilgi veremediğini belirten Raizman, “Hükümetler mümkün salgınları önlemek için bu hususta çiftçilere itimat vermeli ve hayvan itlafı durumunda çiftçilere tazminat sağlamalıdır” sözünü kullandı.
Raizman, salgın riskine karşı veterinerlerin çiftçilerle birlikte hareket ederek yabani kuşlardan geçen virüslerin takibini yapabileceğini, böylelikle virüsün çiftlikteki bütün hayvanlara yayılımının önlenebileceğini vurguladı.