Yunanistan’ın göçmenlere uyguladığı dehşetli muamele ve Ege sularında yaşanan insanlık dramında yıllardır, “görmedim, duymadım” siyaseti izleyen Avrupa Birliği, reaksiyonların çığ üzere artması üzerine son aylarda sessizliğini bozmaya başladı.
FRONTEX DE TENKİTLERİN ODAĞINDA
Yunanistan hududunda dövülen, kıyafetleri alınan ve şişme botlarla geri itilen mültecilerin imajları Batı medyasında uzunluk gösterirken, insan hakları kümeleri sığınmacıları zorla geri itmenin bir Yunan siyaseti haline geldiğini belirtiyor ve Avrupa Birliği Hudut Muhafaza Ajansı’nı (Frontex) Yunanistan’a cürüm iştiraki yapmakla suçluyorlar.
Avrupa Birliği’nin yolsuzlukla çaba ünitesi OLAF tarafından hazırlanan rapor , AB hudut polisi Frontex’in Atina’nın sığınmacıları geri itme operasyonlarına göz yummakla kalmayıp bunları örtbas ettiğini ortaya koymuştu.
“YUNANİSTAN DAHA FAZLA DENETİM EDİLMELİ”
Söz konusu raporla hem ajans hem de Yunanistan köşeye sıkışırken, tenkitlerin odağındaki Avrupa Birliği Hudut Müdafaa Ajansı’ndan (Frontex) bir yetkili bugün Guardian Gazetesi’ne dikkat çeken açıklamalarda bulundu.
Frontex temel haklar vazifelisi Jonas Grimheden, Yunan makamlarının Avrupa’ya ulaşmaya çalışan sığınmacıları konusunda daha fazla denetim edilmesi gerektiğini söyledi.
YUNANİSTAN’A DAHA FAZLA BASKI KURULMALI
“Yunanistan’ın gelişmiş izlemeye gereksinim duyan ülkelerden biri olduğu benim için açıktı “ diyen Grimheden, ihlallerin önlenmesi için eksik olan şeyin baskının artırılması olduğunu vurguladı.
Bu hususta çok fazla ayrıntıya girmek istemeyen AB’li yetkili Frontex’in Yunanistan’ın dış hududunda daha fazla yerde bulunmasını ve faaliyetlerini artırmasını önerdi.
AB maddelerine nazaran performans göstermeyen ülkelerde daha fazla Frontex’e sahip olmanın mantıklı olacağını belirten Grimheden ajansın varlığının üye devletlere ‘açık raporlama yükümlülükleri’ getirdiğini de kelamlarına ekledi.
Birleşmiş Milletler (BM) mülteci ajansına nazaran, yılın birinci altı ayında 5.567 sığınmacı deniz yoluyla Yunanistan’a gitti. BM’nin raporuna nazaran yalnızca Mayıs ayında Türkiye 4.700 kişiyi kurtardı. Bu bir evvelki aya nazaran yaklaşık yüzde 47’lik bir artışa işaret ediyor.
YUNANİSTAN TEZLERİ KABUL ETMYOR VE TÜRKİYE’Yİ SUÇLUYOR
Yunan hükümeti, insan haklarını ihlal ettiği tarafındaki savlarını daima olarak reddediyor. Geçtiğimiz ay Avrupa parlamentosunda konuşan Yunanistan başbakanı Kyriakos Miçotakis burada sığınmacılar konusunda tenkit yağmuruna tutulunca, Türkiye’ye temelsiz suçlamalarda bulunmuş ve “Asıl Türkiye göçmenleri bize itiyor.” demişti.
TÜRKİYE SUÇLAMASI İŞE YARAMADI, MAHKUM OLDULAR
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis’in bu açıklamasından iki gün sonra açıkladığı kararında Atina’nın tezlerine ağır darbe vurdu. Mahkeme, 2014’te Göçmen taşıyan bir teknenin batması sonucu 11 kişinin hayatını kaybettiği bir olayda Yunanistan’ın bu şahısları kurtarmak için her şeyi yapmadığına, sonrasında makûs muamelenin kelam konusu olduğuna ve olayın aydınlatılmasına yönelik faal soruşturma yürütülmediğine karar verdi.
Tekne battıktan sonra kurtarılanlara, öteki insanların ortasında çıplak arama yapılması da AİHM tarafından makus muamele olarak değerlendirildi. Yunanistan’ın AİHM kararı gereği davacılara toplam 330 bin Euro (5 milyon 268 bin TL) tazminat ödeyeceği açıklandı.
AVRUPA’DA YUNANİSTAN ENDİŞESİ
Frontex yetkilisi Grimheden’in diplomatik tabirlerle söz edilen uyarısı, AB’nin Yunanistan’ın sığınma siyasetiyle ilgili telaşlarını bir sefer daha ortaya koydu.
Avrupa Komitesi’nin göç konusundaki üst seviye yetkilisi Ylva Johansson da Yunan hükümetini sığınmacılara yapılan yasadışı müdahale konusunda uyarmış ve Atina’ya AB fonlarını kaybetme riskiyle karşı karşıya olduklarını söylemişti.
FRONTEX NEDİR?
Avrupa Birliği Hudut Güvenliği Ünitesi (Frontex) AB üyesi ülkelerin komşularıyla olan sonlarının korunmasını ve güvenliğini sağlamak gayesiyle oluşturulmuş bir kurum. 3 Ekim 2005 tarihinde hizmete giren kurumun genel merkezi Polonya’nın başşehri Varşova’da bulunmaktadır.
AB’nin en çok finanse edilen kuruluşu olan Frontex Yunanistan’a hata iştiraki yaptığı savları sonrası derin bir kaosa sürüklendi ve uzun müddettir vazifede olan yöneticisi Nisan ayında istifa etti.
SURİYELİ MÜLTECİ DAVA AÇTI
Öte yandan Alaa Hamoudi isimli 22 yaşındaki bir Suriyeli mülteci, Yunan makamlarının kendisi dahil 21 kişinin içinde bulunduğu şişme botu geri itmesi ile bir arada Ege Denizi’nin ortasında mevtle burun buruna gelmesi sonrası Frontex’e dava açtı.
Hamoudi yaptığı açıklamada, “Denizin ortasında kaldık, ne yapacağımızı bilmiyorduk. Motor ve navigasyon ekipmanı olmayan bir botun içindeydik. 12 yaşındaki bir kız çocuğu ve 2 yaşlı adamın da ortalarında bulunduğu yolcular ağlamaya başladılar. Çok çaresizdik” dedi.
17 SAAT AÇ SUSUZ BEKLEDİLER, TÜRKİYE KURTARDI
Yunanistan’ın geri ittiği sığınmacılar denizin ortasında aç ve susuz 17 saat geçirdi ve daha sonra Türk makamları tarafından kurtarıldı. Suriyeli mülteci 17 saatlik mühlet içerisinde Frontex’e ilişkin gözetleme uçaklarının 2 kere üzerlerinden geçtiğini belirtti. Global Araştırmacı Gazeteciler Kümesi Bellingcat de bu iddiayı doğruladı.
500 BİN EURO TAZMİNAT İSTİYOR
Frontex artık, hayat hakkı ve sığınma talep etme hakkı da dahil olmak üzere çok sayıda ihlal nedeniyle 500 bin Euro tazminat talebi ile karşı karşıya.