Borçlarının yüzde 88’i döviz bazlı olan AVM’lerin 80’inin bankaların elinde olduğu ve bankalar tarafından yaşatılmaya çalışıldığı belirtildi.
Kira mukavelelerinde dövizden TL’ye dönülmesine ait düzenleme sonrasında gelirlerinde kayıp yaşayan ve yükselen kurla birlikte banka borçlarında çıkmaza giren birtakım AVM’ler kredi borçlarının faizini bile ödeyemeyecek noktaya geldi. Türkiye’deki AVM’lerin toplam banka borcu 12 milyar doları bulurken bunun yüzde 88’inin döviz olduğu belirtiliyor.
YATIRIMLARLA ŞAHSİ KEFALET
Türkiye’de yatırımları olan ALMAN ECE Marketplaces’in iştiraki olan, ticari gayrimenkul geliştirme ve idare şirketi ECE Türkiye CFO’su Nuri Şapkacı, faaliyette olan 450’ye yakın AVM’nin, 280 adedinin 20 bin metrekare üzerinde olduğuna dikkat çekerek, “Bunların yaklaşık 80’i bankaların elinde ve bankalar tarafından yaşatılmaya çalışılıyor. Şu an önemli manada sıkıntı süreç geçiren, bankaların eline geçen AVM’ler var. AVM’ler için zorluklar 2018’de kiraların dövizden TL’ye dönmesiyle başladı. Birtakım AVM’ler faizini ödeyemiyor, bu anaparasını hiç ödeyemeyecek demek. 1-2 milyon dolardan bahsetmiyoruz burada. Bize bankalar üzerinden ‘bizi alın’ ya da ‘bize takviye verin’ diyen AVM’ler mevcut” değerlendirmesini yaptı. Kiraların son 3-4 yılda yüzde 150, kredi maliyetlerinin ise yüzde 350 arttığına işaret eden Şapkacı, “Son yapılandırma önerisi hayata geçerse, yatırımcıları rahatlatabilir. Borçlarını ödeyemeyen yerli yatırımcılar bankalarla o denli mutabakatlar yapmışlar ki 20-30 yılda yaptıkları AVM yatırımlarını, küme şirketlerini, şahsi kefaletlerini vermişler. Bankalarla masaya oturduklarında banka ne derse kabul etmek zorundalar” dedi.
‘Ticari gayrimenkul kanunu bir an evvel çıkarılmalı’
Kira artışlarına ait, bu noktada ticari gayrimenkul kanunun bir an evvel çıkarılması gerektiğini aktaran Nuri Şapkacı, siyasi otoritelerin kendilerine hak verdiğini lakin bir gelişme kaydedilmediğini belirtti. Şapkacı, Ece Türkiye olarak 2019’a nazaran ziyaretçi sayılarının yüzde 7, satış cirolarının ise yüzde 223 arttığını lisana getirdi.