Edirne’de, 2 Ağustos 1944’te Nazi Almanyası’nın Auschwitz Kampı’nda hayatlarını kaybeden Romanlar anılarak, Meriç Irmağı’na çiçek bırakıldı.
Meriç Irmağı kıyısında Auschwitz Kampı’nda ömrünü yitiren 3 bine yakın Roman anıldı. Program, hayatlarını kaybeden Romanlar için 1 dakikalık hürmet duruşu ile başladı. Anmaya, Trakya Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Ahmet Hamdi Zafer, Trakya Üniversitesi Roman Dili ve Kültürü Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Gökhan Ilgaz, Edirne Kent Kurulu Lideri Nihat Çolak ve idare şurası üyeleri, Kent Kurulu Roman Çalışma Kümesi Lideri Turan Şallı ve küme üyeleri ile Roman vatandaşlar katıldı.
Etkinlikte konuşan Rektör Yardımcısı Zafer, hayatını kaybedenleri rahmet ve minnetle andığını belirterek, “Bu yapılan aktiflik, inşallah sayenizde klâsik hale gelir. Trakya Üniversitesi de bu bahislere her vakit dayanak oldu” dedi.
Kent Kurulu Lideri Nihat Çolak ise Romanların Edirne’de değerli bir nüfus yoğunluğu bulunduğunu vurgulayarak, “Birçok vakit bayramlarında, sevinçli günlerinde, sevinçlerinde daima bir arada onlarla birlikte sevinçlerini, sevinçlerini paylaştık. Fakat bugün Roman insanlarının en üzücü günlerinden birisi.
Bugün Porajmos diye tanımlanan Roman soykırımının 78’inci yıl dönümü. 1944 Nazi Almanyası’nda faşizmin bir gecede 3 bine yakın insanı, başta bayan, çocuk ve yaşlılar olmak üzere katlettiği bir gün. Tarihçilerin söylediğine nazaran, İkinci Dünya Savaşında 200 ile 800 bin ortasında Roman insan soykırıma maruz kaldı. Bu bir insanlık kabahati, soykırım. Bu aslında faşizmin gerçek yüzü. Zira bu insanların hiçbir kabahatleri yoktu. Yalnızca Roman oldukları için katledildiler. Bizler bu günü unutmayacağız, unutturmayacağız” diye konuştu.
‘TÜM ETNİK KİMLİKLERİN UĞRADIĞI SOYKIRIMLARI KINIYORUZ’
Kent Kurulu Roman Çalışma Kümesi Lideri Turan Şallı da 2-3 Ağustos 1944te Nazi Almanyası tarafından 3 bin Romanın Auschwitz-Birkenau toplama kampında gaz odalarında katledildiğini söyleyerek, şu sözleri kullandı:
“İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazi rejimi ve iş birlikçilerin takviyesi ile 500 bin Roman ve Sintinin katledildiğinden kelam edilmektedir. Kimi araştırmalara nazaran sayı 1,5 milyonu bulmaktadır. Maalesef hala Avrupa coğrafyasında soykırımları farklı hadiselerle görmekteyiz. 1992 yılında Srebrenitsa katliamında etnik kimliğinden ötürü 8 binden fazla Boşnak katledilmiştir. Hem de demokrasi ve insan haklarının merkezinde. Tüm etnik kimliklerin uğradıkları soykırımları kınıyor, devleti yönetenleri ve halkları, Soykırım insanlık hatasıdır şuuru altında vicdanen hassas olmaya davet ediyoruz.”
Konuşmaların akabinde Şallı ve iştirakçiler, Meriç Nehri’ne rengarenk çiçeklerden oluşturulan çelenk ve Romanların milletlerarası bayrağını bıraktı. (DHA)