Gazze’ye üç gün boyunca süren İsrail saldırısından sonra taraflar ortasında yapılan ateşkes muahedesi, Mısır’ın öncülüğünde doğal, bu defa İsrail hücumları fazla uzamadan yapılabildi. Kısa sürmüş olmasına karşın 15’i çocuk 44 sivilin vefatına, 330’den fazla sivilin de yaralanmasına yol açan bir hücumdu İsrail’in yaptığı. Düşünün, bu hücumun kısa süreni. Biraz daha uzasaydı (geçen yıl ne kadar uzadığını görmüştük) yüzlerce Filistinli ölecekti tekrar.
Daha evvel de yapılan ateşkes mutabakatlarını anımsayın, ömrü pek uzun olmadı hiç birinin. Zati son derece karmaşık olan Filistin Sorunu’nun üzerine İsrail’in doymak bilmeyen “işgalci” dileklerinin dinmeyişi de eklendiğinde bunun nedenini anlamak güç değil.
Hamas neden çatışmadı?
Dünyanın diğer bölgelerinde düzensizlik yaratan kurumlar, İsrail atakları karşısında süt dökmüş kedi üzere pasif kalıp, kelamlı kınamadan öteki bir iş yapmazlar malum. Bu son atakta da bu türlü oldu tavırları. Son İsrail taarruzlarına yansıları de evvelkilerden farklı olmadı. Neden olmadı pekala? Bu saldırıyı başkalarından ayıran kimi noktalar var, onları bilirsek bunun karşılığında çıkar ortaya. Öncelikle, İsrail’in, düşmanlık yaşadığı ülkelerle “normalleşmesine” yol açan İbrahimi Muahedeler nedeniyle Arap/İslam dünyasında da dostları var. Bu muahedenin selameti açısından, muahedenin baş yürütücüsü durumundaki İsrail’e açık tutum alıp bu olağanlaşmaya balta vurmak istemez BM üzere kurumlar.
İkincisi ise İsrail’i “yeryüzünden silmeye yeminli” Hamas’ın İsrail taarruzları karşısında sessiz kalması. İbrahimi Mutabakatlar, İsrail’le olağanlaşmayı gerçekleştirmiş Filistin davasının kelamda de olsa destekçisi olan Mısır, BAE üzere ülkelerin Hamas’a takviye vermelerini engellemiş oldu. İsrail’in artık Arap dünyasında varlığı kabul edilen bir güç olması da Hamas’ı durduran bir faktör. Bir öteki etken de Hamas’ın hem İsrail’in misilleme yapacağının, hem de Gazze’yle olan ekonomik münasebetleri kesmesiyle doğacak zararın farkında olması. Bu nedenlerle Hamas, İsrail ataklarına direkt karşılık vermedi.
İsrail ataklarına karşılık veren Hamas’tan çok daha küçük bir güç olan, bağımsız hareket etmesiyle bilinen İslami Cihad’dı. Örgütün İsrail’e fırlattığı yüzlerce füze İsrail hava savunma sistemi Demir Kubbe’yi aşamadı. İsrail ordusu Gazze’den atılan füzelerin yüzde 97’sinin engellediğini duyurmuştu. İslami Cihad şu üç günlük mühlet içinde iki kıymetli kumandanını yitirdi, birçok üssü ile silah fabrikası da imha edildi. Bu, örgütün “uzun mühlet belini doğrultamayacağı” manasına geliyor.
Bu nedenlerle, esasen orantısız olarak Filistin direnişi karşısında silah, asker, mühimmat açısından çok çok ileride olan İsrail çok kolay zafer kazanmış oldu. Üç günlük çatışma, savaş vakitlerinde ülkeyi yönetmek için gerekli tecrübeden mahrum olmakla suçlanan İsrail’in süreksiz başbakanı Yair Lapid‘in “parlamasına” da yardımcı oldu.
Ateşkes neden tahlil değil?
Çünkü, şartlar değişirse Hamas müdahale bahtı bulursa bölgede yeniden çatışmalar çıkabilir. Hamas İsrail’i tanımadığı, kendi askeri örgütlenmesini dağıtmadığı sürece çatışmalar eksik olmayacak bölgede. Bu yalnızca benim öngörüm değil, İsrail’li eski bakan, şimdilerde Filistinlilerle yapılan görüşmelerin baş müzakereci olan Tzipi Livni de birebir şeyi söylüyor: “Ateşkes bir saatli bombayı durdurdu, ancak Gazze’ye stratejik bir değişiklik getirmeyecek”. Bu çatışmaların durmayacağının üst seviye bir İsrailli yetkili tarafından ilanı.
Bu ortada El Fetih önderliğindeki laik karakterli Filistin Direnişi’nin kırk yılda oluşturduğu diplomatik gelişmenin bugün yerinde yeller estiğini görünce üzülüyor insan. Süreci bilenler ne demek istediğimi güzel anlarlar.
Hamas’ı ortaya çıkaran İslamcılık, yıllarca El Fetih önderliğindeki diplomasi savaşını küçümsemiş, Yaser Arafat’a bayrak açmıştı. Laik, sol eğilimli Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) 200’den fazla ülkede, diplomat statüsünde temsilcilere sahipti. Kurtarmak istediği işgal altındaki Filistin topraklarının tümüydü. Şu anda Hamas ile benzerlerinin kurtarmak için gayret ettiği (!) Filistin toprağı ise yüzde 25 oranında küçücük bir alan. Filistin’in yüzde 75’i geri alınamayacak biçimde işgalciye kaptırılmış durumda.
Filistin Direnişi’ni zayıf düşürenler utansın.