Atatürk’ün 107 yıl evvel Çanakkale Savaşları sırasında el yazısıyla kaleme aldığı hamle buyruğu, arşivlerden çıkarılıp Çanakkale Savaşları Araştırma Merkezi’nde sergilenmeye başlandı.
Geçen ay Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un da katıldığı merasimle hizmete açılan Çanakkale Savaşları Araştırma Merkezi’nde muharebelerden kalma birçok özel evrak, arşiv, kitap ve koleksiyon bulunuyor.
Bunlardan biri olan, 19. Tümen Kumandanı Yarbay Mustafa Kemal tarafından el yazısıyla Osmanlıca kaleme alınıp Kemalyeri Karargahı’ndan Kuzey Kümesi, 16. Tümen, Sağ, Sol, Merkez ve Kabatepe kümeleri, Topçu, Süvari 25. Alay ve 13. Alay kumandanlıkları ile Baştabipliğe gönderilen 12 Mayıs 1915 tarihli buyruk, uzmanlar tarafından okunarak Latin harfleriyle bugünün Türkçesinde yazıldı.
Atatürk’ün “Karşılıklı siperler ortasındaki uzaklık 8-10 metre, yani vefat kesinlikle. Birinci siperdekilerin hiçbiri kurtulmamacasına düşüyor. İkinci siperdekiler onların yerine gidiyor. Lakin ne kadar imrenilecek bir soğukkanlılık ve tevekkül ile biliyor musunuz? Öleni görüyor, üç dakikaya kadar öleceğini de biliyor ve en ufak bir çekinme bile göstermiyor” sözüyle anlattığı Bomba Sırtı Muharebeleri’nden iki gün evvel kaleme aldığı buyruğunda, kararlılığını gösteren kelamları bulunuyor.
Araştırma Merkezi’nde yepyenisi ve Latin harfleriyle yazılan metni sergilenmeye başlanan buyrukta geçen kimi tabirler şöyle:
“Düşmanın yaptığı her türlü teşebbüsün efrad ve zabitanımız tarafımızdan derhal ateş ve süngü ile karşılanarak etkisiz hale getirildiğini görmekle iftihar duyuyorum. Düşmanın yapacağımız atakları pürüz için siperlerinin önüne tel örgüsü yapmak istediğini anlıyorum. Buna hiçbir cephede kesinlikle müsaade edilmeyecektir.”
“Düşmanın ufak tefek destek aldığına kuşku yoktur. Bu destek ile bizim cephemizde rastgele bir noktaya yüklenmesi uzak bir ihtimal değildir. Bu türlü bir halde askerlerimizin, düşmanın yapacağı atağı defedeceğine eminim. Fakat, yalnız düşman ataklarını defetmek gayesi, görevimizin yerine getirilmesi için kâfi olmayıp aksine düşman hamlesi engellendiği anda derhal mıntıka kumandalarının, o noktada ihtiyatlarını birinci hatta sürerek karşılıklı taarruz ve atak ile düşman mevzilerine girmeleri gerekmektedir. Bundan sonra düşman atağının engellendiği haberine değil karşılıklı hamle ile düşman mevzisine girilmiş olduğu haberine prestij ederim.” (AA)