Menemen bir öteki ismiyle Kubilay Olayı, Öğretmen Mustafa Fehmi Kubilay’ın ve yardımına koşan bekçiler Hasan ve Şevki’nin şeriat isteyen bir küme tarafından öldürülmesi olarak tarihe geçmiştir.
Tarih 23 Aralık 1930’u gösterdiğinde kendisini mehdî olarak tanıtan Derviş Mehmet ile arkadaşları, Menemen’in 72 bin kişilik halife ordusuyla kuşatıldığını söyleyerek, halkın yeşil bayrak altında toplanmaları gerektiğini duyurmuşlar ve “şeriat isteriz” diyerek sokaklarda topluca harekete geçmişlerdir.
Şovların kısa vakitte tam bir irtica hareketine dönüşmesi üzerine, Menemen’de yedek subaylığını yapan Mustafa Fehmi Kubilay, olayı bastırmak için, bir manga askerle, başkaldıranları durdurmaya çalışmıştır; lakin, şeriat taraftarları, Mustafa Fehmi Kubilay’ın başını kesmişlerdir; bu sırada kendilerine pürüz olmak isteyen 2 mahalle bekçisini de öldürmüşlerdir.
Olayların akabinde bölgede sıkıyönetim ilan edilmiş, General Mustafa Muğlalı başkanlığında kurulan Divanı harp’te failler -idam dâhil- çeşitli cezalara çarptırılmıştır.
ŞEHİT KUBİLAY KİMDİR?
Mustafa Fehmi Kubilay, 1906’da Kozan’da Giritli bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Baba ismi Hüseyin, anne ismi Zeynep’tir. Mustafa Fehmi Kubilay 1930 yılında öğretmen olarak İzmir’in Menemen ilçesinde asteğmen rütbesiyle askerlik misyonunu yaparken 23 Aralık 1930’da Derviş Mehmet’in başında olduğu bir küme isyancı tarafından öldürüldü.