Uzun Kurban Bayramı tatili sonrası uzmanlar, Kovid-19 hadise sayılarında artış olabileceğine dikkat çekerek, hatırlatma dozunun aksatılmadan yapılması gerektiğini vurguluyor. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Bülent Ertuğrul, virüsün yan tesirlerinin çok tehlikeli olduğunu belirtti.
HAREKETLİLİK ARTARSA BULAŞMA ARTAR
Kovid-19 ile gayretin şimdi sona ermediği ikazını yineleyen Prof. Ertuğrul, “İnsan hareketliliği bayram tatili ile birlikte çok ağır biçimde arttı. Bilhassa büyük kentlerden Anadolu’ya yanlışsız bir akım var. Sonrasında bunun bir geri dönüşü olacak. Maske kullanımı ve öteki kurallar büsbütün unutulmuş durumda. Pandeminin başından beri söylediğimiz üzere insan hareketliliği artarsa bulaşma oranı da artacaktır” diye konuştu.
MUTLAKA HATIRLATMA
Son aşının üzerinden altı ay geçmesi durumunda aşının kesinlikle yaptırılması gerektiğine dikkat çeken Prof. Ertuğrul, Kovid-19’un yan tesirinin aşının yan tesirinden daha riskli olduğunu söyledi. Ertuğrul, “Kovid geçirildiğinde bilimsel çalışmalara nazaran olağandan yaklaşık 7-8 kat fazla kalp krizi riskiniz var. Pıhtı atma, pankreası tutarsa şeker hastası olma riskiniz var. Hudut sistemi tutulumuyla birlikte demans sorunlarında, parkinson sorunlarında, alzheimer sorunlarında artma var. Ortaya çıkacak bu sorunlarla, bilimsel çalışmaları karşılaştırdığımızda hala insanların aşıya karşı olmaları benim açımdan anlamlandırabileceğim bir şey değil” halinde konuştu.
Hafif atlatmanın yolu aşı ve maske
Trabzon Karadeniz Teknik Üniversitesi’nden Prof. Dr. Faruk Aydın, hadiselerin yine yükseldiğini, virüse yakalananların hastanelerde tedavi görmeye başladığını belirterek, “Şu an sert dalga başlamış durumda ve bunu hafif atlatmanın sistemleri muhakkak. Bu dalgayı aşı ve maskeyle geçirmek zorundayız. Bu usulleri uygulamazsak, farklı bir şey bekleyemeyiz” dedi.
65 yaş ve üstü ile bağışıklık sistemi düşük şahısların Kovid-19 varyantından korunması gerektiğini belirten Prof. Dr. Aydın, “Hala vefat riski olan bir hastalıkla karşı karşıyayız. Ve hadiselerin artması durumunda bu oranın da artacağını öngörebilmek mümkün” diye konuştu.
Organ reddine yapay zekayla teşhis
Boğaziçi ve Harvard üniversiteleri iştirakinde kalp naklinin akabinde bedenin organı reddedip etmediğinin erken teşhisle anlaşılmasını sağlamak maksadıyla geliştirilen yapay zeka çalışması literatüre girdi. Çalışmayla ilgili bilgi veren Boğaziçi Üniversitesi’nden Dr. Mehmet Turan, rastgele bir nakil sonrasında, bağışıklık sistemi tarafından yabancı bir doku olarak algılanan organın, beden tarafından birinci kademede reddedildiğini ve nakil geçiren kişinin ömür uzunluğu bağışıklık sistemini baskılayıcı birtakım ilaçlar kullandığını anlattı.
DOZLAR AYARLANIYOR
Mehmet Turan, nakilden daha değerli olanın sonraki süreçte uygulanan tedavi prosedürü ve ilaçların dozları olduğunu yineleyerek, “Yaptığımız yapay zeka, karar dayanak sistemi olarak pataloglarımıza, hekimlerimize yardımcı olabilecek. Erken evrede birtakım retlerin olduğunu ve doz ayarlanmasına gidilmesi gerektiğini doktora söyleyebilecek bir sistem” dedi.
Turan, literatüre kazandırılan yapay zekanın hastanelerde kullanılmaya başlanması için birtakım onay ve testlerden geçmesi gerektiğini aktardı.