Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım, emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) ve taban fiyat konusunda kıymetli açıklamalarda bulundu. Alım, EYT düzenlemesinin kapsamlı ve bütün meseleleri aşmaya yönelik düzenleme olacağını belirtirken, aralık ayında açıklanacak taban fiyat ile de enflasyonun yarattığı tahribatı ortadan kaldırmayı amaçladıklarını söyledi. Pekala minimum fiyata ne kadar artırım yapılması bekleniyor? İşte ayrıntılar…
Vergi Uzmanı Muhammet Bayram bahisle ilgili şu tabirleri kullandı: “Asgari fiyatla alakalı daha evvelce birçok kişi açıklama yaptı lakin minimum fiyatın belirlenmesiyle alakalı geçen sene yılda 1 kere artacak denildi. Bu seneye özel olarak enflasyon iki haneli olduğu için temmuz ayında yeni bir güncelleme yapıldı. Geçen sene 2021 sonunda yani 1 Ocak 2022 prestijiyle uygulanacak minimum fiyat enflasyon yüzde 34 iken yüzde 50 arttı.
Bu sene başında enflasyon daha düşük olmasına karşın içinde bulunduğumuz periyotta enflasyonun daha fazla artacağı sebebiyle yüzde 50’lik bir taban fiyat artışı yapıldı.
‘6 AYLIK ENFLASYONA NAZARAN YÜZDE 12.35 DAHA AZ ARTIŞ YAPILDI’
Yani 16 puanlık fazladan bir artış yapıldı. Temmuz ayına geldiğimizde minimum fiyat tekrar tespit edildi. Memurlar ve emekliler enflasyon düzeyinde bir maaş farkı alıyor. Lakin Taban Fiyat Tespit Kurulu toplandığında enflasyon oranı yüzde 42.35 iken yüzde 30’luk bir artış yaptı. Yani 6 aylık enflasyona nazaran yüzde 12.35 daha az artırım yapıldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan açıklamasında bunun bir orta artırım olduğunu asıl artırımın 1 Ocak 2023 tarihi prestijiyle yapılacağını söylemişti.
‘ASGARİ ÜCRETLİNİN ALMADIĞI YÜZDE 22’LİK ARTIRIM FARKI VAR’
Günümüze gelecek olursak temmuz, ağustos ve eylül artırımları aylık bazda belirlendi ve toplamı 6.09 oldu. Fakat aralık ayından 9. ayın sonuna kadarki enflasyon yüzde 52 olarak çıktı. Yani minimum ücretlilerin aslında almadığı yüzde 22’lik bir artırım farkı var.
Sene sonuna gelecek olursak Merkez Bankası’nın anketi yüzde 65. Özgür olarak kredi derecelendirme kuruluşu ve anketörlerin yaptığı enflasyon varsayımı ise yüzde 80’ler civarı olacağı istikametindedir.
‘ASGARİ ÜCRETLİYE EN AZ YÜZDE 40 ARTIRIM YAPILMASI GEREKECEK’
Her ne kadar TÜİK’in enflasyonu yüzde 70 ile 65 ortasında gelecek olsa da enflasyon aslında sene sonu prestijiyle yüzde 80’ler civarında olacak. Buradan yola çıkacak olursak tüm bu değerlendirmelerle bir arada taban ücretlilerin evvelce almadığı enflasyon farkı var. Bu farkın evvelki ay enflasyonu olduğu göz önünde bulunulduğunda minimum ücretliye en az yüzde 40’lık artırım yapılması gerekecek. Bu da 7 bin 700 civarına geliyor.
‘PSİKOLOJİK HUDUT OLAN 8 BİN TL’Yİ GÖRECEĞİNİ DÜŞÜNÜYORUM’
Eğer yüzde 45 artırım yapılırsa 7 bin 975 TL yapıyor ki ruhsal hudut olan 8 bin TL’yi ben göreceğini düşünüyorum. Yapılan hesap ortada ondan ötürü bu sayılar enflasyon bilgileri baz alınarak ortaya çıkıyor. Kaldı ki benim üzere yeminli bir mali müşavir olan AK Parti’nin Mali ve İdari İşlerden Sorumlu Genel Lider Yardımcısı Vedat Demiröz yapmış olduğu açıklamada minimum fiyatın 7 bin 500’ler civarında olacağından bahsetmişti.
‘ASGARİ FİYAT ÜZERİNDEN SİGORTA PRİMLERİNİN KALDIRILMASI GEREKİR’
Tüm bu açıklamaların ışığında piyasada minimum fiyatın 10 bin lira civarında belirlenmesi isteniyor. Burada patronu de düşünmek gerekiyor. Taban fiyat üzerindeki gelir vergisi istisnası ve damga vergisi istisnası sürecek. Lakin patron üzerindeki yükün alınması ismine minimum fiyat üzerindeki sigorta primlerinin de kaldırılması gerekmektedir.
Bu kapsamda taban fiyat şu anda enflasyonda önemli farklılıklar olmazsa ekim ve kasım ayında mevsimsel tesirlerle enflasyon artacaktır. 7 bin 500 TL ile 8 bin lira ortasında olacağı kıymetlendirilebilir.
Hanelerin elektrik ve su faturalarında geçtiğimiz aylara nazaran yüzde 200-250’lik artış bulunuyor. Bundan ötürü da Meclis’te yeni çıkacak torba yasa ile bir arada patronlar çalışanlarına doğal gaz ve elektrik faturası dayanağı yapacak.
‘SABİT ORTA VE DAR GELİRLİNİN ÜZERİNDEN ENFLASYONİST BASKI ALINMALI’
Asgari fiyata yapılacak artırım yalnızca taban ücretlileri etkilemiyor. Taban fiyatın üzerinde maaş alanlar da bu oran üzerinden artırım isteyebiliyor. Enflasyonist ortamın ağır olduğu bu periyotta sabit dar gelirli ve sabit orta gelirlinin üzerindeki hayat pahalılığı ve enflasyonist baskının alınması gerekiyor.”