Asbestli gemi haberlerinin akabinde asbestin ne olduğu toplumsal medyada bulunan birçok kişi tarafından merak edilmeye başladı. Bir doğal silikat minerali olan asbest hususunun, ısıyı iletmemesi yani uygun bir izolasyon unsuru olması nedeniyle kullanımı çok eski devirlere dayanmaktadır. Pekala, asbest nedir? Asbestin sıhhate ziyanları nelerdir?
ASBEST NEDİR?
Asbest (asbestos) ya da amyant, lifli yapıda kanserojen bir mineraldir. Silisyumun sodyum, demir, magnezyum ve kalsiyumla oluşturduğu ısıya, aşınmaya ve kimyasal unsurlara çok sağlam, lifsel mineral yapısında hidrate silikatlardır.
Halk ortasında ak toprak, çorak toprak, gök toprak, çelpek, höllük yahut ceren toprağı üzere isimlerle de bilinir. Asbestozis, asbestos solunmasıyla oluşan toz hastalığıdır.
Gemi, inşaat otomotiv üzere pek çok alanda kullanılan asbest, gerçek kullanılmadığı takdirde insan sıhhatini olumsuz istikamette etkileyebilecek hususlardan birisidir.
Kolay tutuşmaması, sıcaklığa güçlü olması, ısı izolasyonu sağlaması nedeniyle sıklıkla kullanılan asbest, inşaat kesiminin değerli araçlarından birisidir.
ASBESTİN SIHHATE ZARARLARI
Asbest son derece kanserojen bir unsurdur. Teneffüs yoluyla bedene girdiğinde başta kanser olmak üzere çeşitli hastalıklara yol açar. Uzmanlar cilde nüfuz etmesinin de mümkün olduğunu düşünmektedirler. Asbestin neden olduğu hastalıkların kimileri, akciğer zarları ortasında sıvı toplanması, kireçlenme, akciğer zarı kalınlaşması ve akciğer dokusunda bağ dokusu oluşumu üzere elim hastalıklardır. Ayrıyeten ciltte yaralara neden olabilir.
Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC), her yıl dünyada kanser yapan unsurları tertipli olarak özelliklerine nazaran kümelere ayırmaktadır. Ajansın kanserojen unsurlar listesinde asbest unsuru, “kesin kanserojen” tanımlanması ile 1. kümede sınıflandırılmıştır.
Fransa’da asbeste bağlı hastalıklardan her yıl 4000 kişi ölmektedir ve sayı giderek artmaktadır. Uzmanlar Birleşik Krallık’ta 1960 ve 70’lerde asbeste maruz kalmış bireylerden 120.000’den fazlasının akciğer kanseri nedeniyle yakın gelecekte öleceğini öngörmektedirler.
Belçika ve Hollanda üzere ülkelerde 90’lı yılların başında asbest üretim ve kullanımı büsbütün yasaklanmıştır. Avrupa Birliği’de 2005 yılından itibaren AB’ye üye ülkelerde asbest üretimi ve kullanımını yasaklamıştır.
Geçmişte tersane personeli olan babasının iş elbiselerinden bulaşan asbest nedeniyle kansere yakalanan genç bir bayan, 2007 yılında İngiliz Savunma Bakanlığı’ndan tazminat almaya hak kazanmıştır.