Türkiye ve bölgeden birçok üniversite ile ortaklaşa düzenlenen sempozyum, Ulusal Eğitim Bakanlığı, Atatürk Kültür, Lisan ve Tarih Yüksek Kurumu, Türk Lisan Kurumu, Türk Hava Yolları, Türk İşbirliği ve Uyum Ajansı Başkanlığı, Yunus Emre Enstitüsü ve Arnavutluk havayolu şirketi Air Albania’nın katkılarıyla gerçekleştirildi.
Büyükelçi Atay, 2023 yılında hem Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun hem de Türkiye-Arnavutluk ortasındaki diplomatik münasebetlerin başlamasının 100. yılının kutlanacağını anımsattı.
Arnavutça’nın Türkiye’de, Türkçe’nin de Arnavutluk’taki okullarda seçmeli lisan olarak okutulmasına imkan sağlandığını hatırlatan Atay, yapılan anketlere nazaran, Arnavutluk’ta Türkçe’ye büyük bir ilgi olduğunu vurguladı.
Arnavutluk Eğitim ve Spor Bakan Yardımcısı Albana Tole de Arnavutluk’taki gençlerin gelişimine verdiği katkılardan ötürü Türkiye Maarif Vakfına, Spor Bakanı Evis Kuşi ismine teşekkür etti.
Tole, “Maarif Vakfı eğitim metotları ve müfredat noktasında bilimsel araştırmalar yapıyor ve araştırmaları da destekliyor” dedi.
6 kıtada k7 ülkede faaliyet
Türkiye Maarif Vakfı Lider Vekili Prof. Ahmet Emre Bilgili ise vakfın halihazırda 6 kıtada 67 ülkede faaliyet yürüttüğünü söyleyerek, bu kapsamda yaklaşık 50 bin öğrenciye eğitim verdiklerini söz etti.
“Türkiye’nin memleketler arası eğitimde dünyaya açılan kapısı olan Türkiye Maarif Vakfı kurulduğu günden bu yana memleketler arası eğitim sistemini çok uygun tetkik etmiş ve özgün bir model olarak Memleketler arası Maarif Programını geliştirmiştir.”
New York Tirana Üniversitesi (UNYT) Rektörü Prof. Dr. Erkan Erdemir, TMV’nin Arnavutluk’ta bir üniversitesi ve K12 seviyesinde okulları bulunduğunu belirtti.
Bu üniversitenin lisans, yüksek lisans ve doktora seviyesinde eğitim verdiğine işaret eden Erdemir, “Üniversitemizde 17 farklı ülkeden 670 öğrenci bulunuyor. Küçük ve butik bir üniversitemiz var şimdilik. Natürel ki çok kısa müddet içerisinde büyümeyi hedefliyoruz. 17 farklı ülkeden 37 üniversite ile milletlerarası mutabakatlarımız var” halinde konuştu.
UNYT Balkan Araştırmaları Merkezi Müdürü Doç. Dr. Lindita Canari Latifi de “Balkan ülkeleri ile Türkiye ortasında yüzyıllardır var olan ve var olmaya devam eden tarihi, dilsel, edebi, kültürel, etnografik, dini bağlar artık yadsınamaz bir gerçektir” değerlendirmesinde bulundu.
İkili münasebetleri güçlendirecek
Sempozyum Düzenleme Heyeti Lideri Prof. Dr. İbrahim Gültekin ise Türklerin Balkan coğrafyasıyla olan bağlarının, Osmanlı Devleti devrinde 500 yıla yakın siyasi birliktelik sayesinde lisan, inanç, kültür, folklor, edebiyat üzere alanlarda derinlik kazanarak sıkı bir biçimde devam ettiğini vurguladı.
“Balkanlarda Türkçe öğretimi ve Türkoloji faaliyetleri ise Balkan ülkeleri ile Türkiye ortasındaki ilgilerde köprü görevi görmektedir. Zira hem geçmişe dair siyaset, kültür ve medeniyet birikiminin araştırılması hem de bugünkü siyasi, ekonomik, bilim, kültür ve gibisi konulardaki ikili bağlantıların güçlendirilmesinde Türkçe öğretimi ve Türkoloji alanında yapılan çalışmalar kıymetli ve bir o kadar da manalı bir yere sahiptir. Tarihin önümüze koyduğu fotoğraftan hareketle söylemek gerekirse; Balkanlarla Anadolu, ortak bir kültürel miras yerinde buluşmaktadır.”
Tiran Üniversitesi Yabancı Lisanlar Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Esmeralda Kromidha, Tiran Üniversitesinin birçok Türk üniversitesi ile iş birliği içerisinde olduğunu tabir ederek, Türkçe öğretimini Arnavutluk’ta daha ileriye taşıma noktasında iş birliği yapmaya hazır olduklarını söyledi.
Atatürk Kültür, Lisan ve Tarih Yüksek Kurumu Lideri Muhammet Hekimoğlu ile farklı üniversite temsilcileri de birer selamlama konuşması yaptı.
Konuşmaların akabinde Türk Lisan Kurumu Lideri Prof. Dr. Gürer Gülsevin, “Balkanlarda Gönül Lisanı Türkçe” bahisli bir sunum yaptı.
Türkçe öğretimi ve Türk lisanı edebiyatı alanlarında Balkanlar’a yönelik çalışan bilim insanlarını bir ortaya getirerek bu alanlardaki temel yeni sıkıntıları tespit etmeyi, bu sıkıntılara tahlil teklifleri sunmayı ve bu alandaki bilimsel araştırmaları değerlendirmeyi amaçlayan sempozyumda, Türkçe öğretimi ve Türkoloji ile ilgili çeşitli hususlardaki bildiriler tartışılacak.
Sempozyum, 9 Eylül’de sona erecek.