Arkeoloji şehri Gaziantep: Dünyanın en büyük mozaik müzesi

Her köşesinden tarih fışkıran Gaziantep kenti, yalnızca gastronomi değil, arkeolojik çalışmalar ve onların son yıllardaki sunumuyla da adeta cennetten bir köşe. Dünyanın en büyük mozaik müzesinden tutun da, Gaziantep Kalesi, Rumkale, Zeugma Antik Kenti, Panaroma Savaş Müzesi, Emine Göğüş Mutfak Müzesi ve hatta açılmak üzere olan Peynir Müzesi’ne kadar gözlerden ırak bir kültür başşehri. Ama Türk Arkeoloji ve Kültürel Miras Enstitüsü, dünyada da yalnızca arkeoloji alanında kurulan birinci enstitü olma özelliğiyle farklı bir yere oturuyor.

İki günlük Gaziantep kültür seyahatimizin kıymetli duraklarından olan Arkeoloji Enstitüsü, 1860’lı yıllarda inşa edilen, Antep Harbi’ndeki kurşun izlerini gövdesinde saklayan ve bu tarihten itibaren farklı fonksiyonlar için kullanılan kilisede yer alıyor. Tarihi dokuyu bozmayacak formda, tek katlı inşa edilen Arkeometri Laboratuvarı ise kompleksin bahçesinde bulunuyor. 430 kişilik bir takımla kurulan Türk Arkeoloji ve Kültürel Miras Enstitüsü, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Gaziantep Büyükşehir Belediyesi iştirakinde, Avrupa Birliği’nden de takviye alınarak tamamlandı. Resmi açılış için gün sayan yerde, şimdiye kadar Orta Güler’in Türkiye’de arkeolojik alanlarda çektiği fotoğraflardan oluşan “Tarih Size Bakıyor” standı ve Memik Filiker’in şahsi koleksiyonundan oluşan 1925 yılından itibaren Gaziantep markaları içeren “Gaziantep Esnaf ve Sokak Sergisi” sanatseverlere sunuldu.

GENELKURMAY ARŞİVİ BİLE VAR

Belediye Lideri Fatma Şahin’in eforları sonucunda Gaziantep’te kurulan Arkeoloji Enstitüsü, tam manasıyla hizmet vermeye başladığında, alanda çalışma yapmak isteyen öğrencilere burs imkânı da verecek. Dört laboratuvarı bulunan enstitüde birinci iki laboratuvar kimyasal tahlil, üçüncüsü gözleme dayalı, son laboratuvar ise öbür laboratuvarlara girecek nesneleri hazır hale getirmek için kesme, fırınlama, toz haline getirme üzere süreçler için kullanılacak. Alan Arkeoloji ve Arşiv Odası da enstitünün başka hizmet üniteleri. Müzeler Müdürlüğü, Başbakanlık ve Genelkurmay arşivleri bile dijitalleştirilerek arşiv odasına yüklenmiş durumda.

Daha bu işin başında 27 yayınla üretime başlayan enstitü, Türk arkeolojisinin kurucusu Osman Hamdi Bey’in Nemrut Dağı Tümülüsü yapıtını Fransızca aslından kazandırdı. 25 bin kapasiteli kütüphanede ise şu anda 4 bin 400 civarında alana hizmet eden kitap bulunuyor. Enstitünün Kadro Başkanı Prof. Dr. Nevzat Çevik’in, yüz yıldır duayen hocaların eksikliğine işaret ettiği ve kurma teşebbüsünde bulunduğu enstitüyü, “Hasret Projesi” olarak nitelemesinin boşuna olmadığını anlıyoruz.

3 bin metrekare mozaik, gezerken bile yoruluyor insan.

HALI ÜZERE MOZAİKLER

Gaziantep’in tarihi yerlerini tek bir yazıda özetlemek mümkün değil. Ancak Tarihi İpek Yolu üzerinde bulunan Zeugma Mozaik Müzesi’ni anlatmadan, Gaziantep gezisi yarım kalırdı. Birçok antik kente sahip olan kentteki bütün medeniyetlerin izlerini Arkeoloji ve Zeugma Mozaik Müzesi’nde görebilirsiniz. Zeugma Antik Kenti’nden kurtarılan yaklaşık 3 bin metrekare mozaik, 11 yıldır Zeugma Mozaik Müzesi’nde sergileniyor. Elbet en değerlisi, modülleri yakın vakitte ABD’den getirilen Çingene Kızı Mozaiği. Özel bir odada, tek başına sergilenen Çingene Kızı, bakışlarıyla insanları takip etmesiyle meşhur. Roma villalarının tabanlarını halı üzere süsleyen süper mozaikler, konut sahiplerinin zenginlikleri ve kültürel seviyeleriyle ilgili de bilgi veriyor. Bulundukları odanın fonksiyonuna nazaran tasvir edilen mozaiklerde, yatak odalarında aşk ve evlilik temalı, avlularda suyla ilgili, konuk odalarında ise yemek sonrası düzenlenen cümbüşlerle ilgili sahneleri görmek mümkün. Müzede dolaşırken, binlerce yıllık birikime ve bu birikimi ortaya çıkarmak için verilen emeğe tekrar hürmet duyuyoruz.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir