Nur Kaplan
ANKARA – Yoksulluk sonunun 25 bin, açlık sonunun 7 bin liraya dayandığı bugünlerde, yaşanan hayat pahalılığı karşısında Halkevleri, Ulus’ta “İnsanca Yaşamak İstiyoruz” ve “Barınamıyoruz, Beslenemiyoruz, Isınamıyoruz” diyerek hareket yaptı.
Ulus Atatürk Heykeli’nde bir ortaya gelenler, “Bizden çalınanları geri alacağız”, “Öğrencilere günde bir öğün fiyatsız yemek verilsin”, “İnsanca Yaşayacak Minimum Ücret”, “Kiralara üst hudut getirilsin” dövizleri taşıdı, “Zam artırım nereye kadar yetti artık buraya kadar”, “İnsanca Yaşamak İstiyoruz”, “Zam Zulüm Azap Halk Düşmanı AKP” sloganları attı.
‘YOKSULLUK SEÇİM MATERYALİ HALİNE GETİRİLDİ’
Halkevleri Merkez Yürütme Konseyi Üyesi Berna Demirdaş, yoksulluk ve hayat pahalılığının büyük bir probleme dönüştüğünü ve bu sorunun seçim gereci haline getirildiğini söyleyerek şunları kaydetti:
“Ülkemizde önemli bir barınma krizinin, besin krizinin ve güç krizinin olduğunun altını çiziyoruz. Önümüz kış ayları. Birçok insan kirasını ödeyememekle karşı karşıya ve evsiz kalmak zorunda kalacak. Birçok insan besin krizinden kaynaklı gereğince beslenemiyor. Bunun en ileri örneği okullarda beslenme yetersizliği yüzünden derslerde bayılan öğrencilerdir. Konutlarda kombiyi açmadan ya da en düşük seviyede yakarak oturuyoruz, münasebetiyle ısınamıyoruz. Ve aldığımız fiyatlar bunların hiçbirini düzeltmeye yetmiyor.”
‘ASGARİ FİYAT TESPİT KOMİTESİ TİYATRO OYNUYOR’
Asgari Fiyat Tespit Komisyonu’nun ‘tiyatro’ oynadığını söyleyen Demirdaş, “7 bin 500 liralardan bahsediliyor. Halbuki masaya oturan Türk-İş’in bile açıkladığı sayılara nazaran açlık hududu 7 bin 787 TL, bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise 10 bin 171, yoksulluk sonu ise 25 bin 364 TL’dir” dedi.
Halkevleri MYK Üyesi Berna Demirdaş, şunları tabir etti:
TALEPLER: Her haneye 140 metreküp doğal gaz parasız formda verilmelidir. Minimum fiyat belirlenirken açlık sonu değil 4 kişilik hane halkının hayat maliyeti bilgi kabul edilmelidir ve minimum fiyat insanca yaşayacak bir düzeye çekilmelidir. Kiralar denetlenmeli ve bölgeye nazaran üst hudut getirilmelidir. Her okulda, öğrencilere günde bir öğün fiyatsız yemek verilmelidir.
ENERJİDE TAHLİL: 20 yıllık AKP iktidarı boyunca uygulanan piyasacı, neoliberal siyasetler ülkemizde yaşanan çöküntünün, krizin, yoksulluğun, hayat pahalılığının asıl kaynağıdır. Halkın elinde hak olarak ne varsa özelleşmiştir ve bu yüzden temel haklarımıza fazladan paralar ödeyerek ulaşmak zorunda kalıyoruz. Örneğin hem doğal gazda hem de elektrikte dağıtımın özel şirketler üzerinden yapılması halkın sırtına fazladan yük bindirmektedir. Doğal gaz dağıtım şirketleri kamulaştırılacak ve halkın güce ulaşmadaki aracı ve kar marjı ortadan kalkacaktır. KDV ve ÖTV faturalardan kaldırılacaktır. İşverenlerin silinen vergi borçları tahsil edildiği takdirde esasen halktan alınan dolaylı vergilerden elde edilecek gelirden çok daha fazlası elde edilebilir. Yani tahlil güçte acil ve bedelsiz kamulaştırmadır.
KONUT SORUNU: Yaşadığımız konut probleminde acil olarak yapılması gerekenin kiralara üst hudut getirilmesi olduğunu söyledik. Lakin bununla birlikte hala devletin belirlediği artırım üst sonundan daha fazla artırım yapan konut sahiplerinin de denetlenmesi ve bunun için kiracıların da dahil olduğu denetleme sistemleri kurulması gerekmektedir. Bununla birlikte toplumsal konut kalıcı tahlillerden birincisidir. Lakin açıklanan toplumsal konut projeleri toplumsal olmaktan uzaktır ve işçileri kent dışına sürmenin birer aracı halindedir. Münasebetiyle emeğiyle geçinen insanların kent merkezlerinde de yaşayabileceği biçimde toplumsal konut üretilmelidir. Ayrıyeten konut vergisi birden çok meskene sahip olanlarda mesken sayısı arttıkça arttırılmalı ve bu sayede konut bir yatırım aracı olmaktan çıkarılmalıdır.
ÇOCUKLARA ÜCRETİZ ÖĞÜN: Her okulda, öğrencilere günde bir öğün fiyatsız yemek verilmelidir. Zira yaşadığımız besin krizinin en büyük ceremesini öğrenciler çekmektedir. Besin krizi bize hayat pahalılığı olarak yansımaktadır. Her ay yayınladığımız Ankara’da Beslenme ve Barınma Maliyeti Raporu’nda göstermiş olduğumuz üzere Ankara’da 4 kişilik bir hane halkının sağlıklı ve istikrarlı beslenebilme maliyeti 8028 TL’dir. Besin krizine karşı çok istikametli siyasetler geliştirmek gereklidir lakin birinci olarak tarımın halk faydasına, halkın gereksinimleri gözetilerek planlanması ve böylelikle hem üreticinin hem de tüketicinin çıkarına dönüştürülmesidir. Tarım şirketlerinin, emperyalist monopollerin gereksinimleri doğrultusunda belirlenen tarım siyasetleri ülkemizde besin krizinin en büyük sebeplerinden biridir.
SAĞLIK HAKKI: Minimum fiyatın dört kişilik hane halkının muhtaçlıkları doğrultusunda belirlenmesi ve insanca yaşayacak bir seviyeye çekilmesi enflasyona, pahalılığa karşı geliştirilecek acil tedbirdir. Fakat asıl sorun fiyata bağımlılıktır. Yani temel hakların piyasalaşması. Halk sıhhate, eğitime, güce, besine, barınma hakkına ulaşmakta önemli paralar ödemek zorunda kalıyor. Bu temel hakların ya parasız ya da cüzi ölçülerde paralar verilerek ulaşılması sağlanmalıdır. Bunun yolu kamulaştırmadan ve kamusal dönüşümden geçmektedir. Eğitim ve sıhhat üzere en temel gereksinimlerde, okulların ve hastanelerin birden fazla hala kamu kuruluşu üzere gözükmesine karşın içeriği piyasacı ve gerici bir dönüşüme tabi tutulmuştur. Ortaya çıkan sonuç; randevu alamadığımız hastaneler, ilaç bulamamak, kent hastaneleri üzere projelerle sıhhat kuruluşlarının kent merkezlerinden taşınması ve sıhhate ulaşamamaktır. Bu yüzden sıhhatin, sıhhat kuruluşlarının halkın muhtaçlıkları gözetilerek, sıhhat işçilerinin iştirakiyle kamusal bir dönüşüme muhtaçlığı vardır.
İNSANCA HAYAT TALEBİ: Sıkıntımız kolay, sıkıntımız ortaktır. Geçinebilmek, barınabilmek, ısınabilmek, beslenebilmek yani velhasıl insanca yaşayabilmek istiyoruz. Bu mevzuda atılması gereken acil adımlar da, gerekli kapsamlı dönüşümler de yapılabilir. Türkiye’nin kaynakları bütün bunları yapabilecek potansiyele sahiptir. Lakin bunu yapabilmenin temel koşulu bir avuç işverenin çıkarını değil halkın çıkarını öne koymaktır. Halka hoş gözükeyim, fakat temel olarak işverenlerin çıkarlarını temel alayım diyenler bu adımları atamaz, ikisi bir ortada olamaz. Tam da bu yüzden bunu gerçek manada gerçekleştirecek tek güç halkın örgütlü gücüdür! Tam da bu yüzden halka davetimizdir, örgütlü ve bir ortada uğraş etmemiz gerekiyor. Kendi problemlerimizi kendimizin konuşacağı, kendimizin talep edeceği, kendimizin çözeceği bir hareket kurmamız gerekiyor. Bu yüzden “Bizden çalınanları geri alacağız!” diyoruz ve bu çaba davetini büyütme kelamı veriyoruz.