Ankara Diş Tabipleri Odası Genel Sekreteri Gamze Burcu Gül, “Ülkemizde toplumun yüzde 85’inin ağız ve diş sıhhati bozuk. En kıymetli halk sıhhati sıkıntıları içinde yer alan ağız ve diş hastalıklarının nedeni de büyük oranda yoksulluk. Ulusal Ağız Diş Sıhhati Siyasetimiz olmalı ve bilhassa çocuklara yönelik ağız sıhhatini geliştirme programlarının uygulanmasına öncelik verilmelidir. Sağlıklı, inançlı ve kâfi besine, uygun fiyatlarla, sürdürülebilir biçimde ulaşabilmek bir insan hakkıdır. Bu bahse toplumsal yardım değil, toplumsal hak perspektifinden bakmak meselelerin tahlili yolunda gerçek bir adım olacaktır” açıklamasını yaptı.
Ankara Diş Doktorları Odası, yoksulluktan kaynaklı sıhhatsiz beslenmenin ağzı ve diş sıhhatini da olumsuz etkilediğine dikkat çekti. Ankara Diş Tabipleri Odası Genel Sekreteri Gamze Burcu Gül tarafından bugün yapılan yazılı açıklamada şunlar söz edildi:
“Kalitesiz karbonhidrat yüklü besinlerle beslenen çocuklarda diş çürüğü oluşumu kaçınılmaz”
“Toplum sıhhati önünde çok kıymetli bir pürüz olan yoksulluk, sağlıklı beslenmeyi de imkânsız hale getiriyor. Zira fakir beşerler tek tip, istikrarsız ve güç yoğunluğu yüksek besinlerle beslenmek durumunda kalıyor. Geçinebilmek için fiyatı düşük, işlenmiş, şeker içeriği yüksek besine yöneliyor ve çok az ölçüde sağlıklı yiyecek tüketebiliyor. Vitamin, mineral, protein, lif tarafından zayıf bir beslenme sürdürüyor. Özellikle büyüme gelişim periyodunda kâfi protein, zerzevat, meyve ve sağlıklı bitkisel yağları tüketmesi gereken çocuklar karbonhidrat yüklü besleniyor. Kalitesiz karbonhidrat yüklü besinlerle (ekmek, makarna, pilav) beslenen çocuklarda diş çürüğü oluşumu da kaçınılmaz.
“Orta ve düşük gelirli ülkelerde ‘diş çürüğü’ hala en yaygın hastalık olarak toplum sıhhatini olumsuz etkiliyor”
Özellikle okul öncesi çocukluk periyodu, sağlıklı beslenme ve diş fırçalama alışkanlığının kazandırılabilmesi açısından en kıymetli periyottur. Yeniden okula giden çocukların beslenme çantasında süt ve süt eserlerinin, zerzevat ve meyvelerin bulunması gerektiğini söylüyoruz, lakin yoksulluk alanında gördüğümüz durum vahim. Şayet bir beslenme çantası varsa, içinde yalnızca ekmek vb. besleyici olmayan besinler mevcut. Yapılan araştırmalardan biliyoruz ki, ülkemizde toplumun yüzde 85’inin ağız ve diş sıhhati bozuk. En kıymetli halk sıhhati problemleri içinde yer alan ağız ve diş hastalıklarının nedeni de büyük oranda yoksulluk. Son 30-40 yılda yüksek gelirli ülkelerde diş çürüğü görülme oranları aşağı çekilse de orta ve düşük gelirli ülkelerde ‘diş çürüğü’ hala en yaygın hastalık olarak toplum sıhhatini olumsuz etkiliyor.
“İşsizlik nedeniyle toplumsal teminatı olmayan ailelerin çocukları, kamu ağız diş sıhhati hizmetlerinden de yararlanamıyor”
Yine içinde bulunduğumuz ekonomik krizin en ağır formda etkilediği fakir ailelerin çocukları ortasında ağız diş sıhhatine bağlı -zaten var olan- eşitsizlikler daha da artıyor. İşsizliğe bağlı maddi badireler nedeniyle aileler çocuklarının ağız hijyeni için gerekli olan en kolay materyalleri bile temin edemiyor, diş fırçası, diş macunu bile alamıyor, çocuklarını doktora götüremiyor. Tekrar işsizlik nedeniyle toplumsal teminatı olmayan ailelerin çocukları, kamu ağız diş sıhhati hizmetlerinden de yararlanamıyor. Hasebiyle tedaviler ve esirgeyici diş hekimliği uygulamaları yapılamıyor, bu da bilhassa diş çürüklerinin ve tedavi ihtiyacının daha da artmasına neden oluyor.
“Bu mevzuya toplumsal yardım değil, ‘sosyal hak’ perspektifinden bakmak meselelerin tahlili yolunda yanlışsız bir adım olacaktır”
Düzenli diş doktoru denetimine gidemeyen, diş fırçalama ve ağız bakımı yapamayan, bunun için gereken malzemeye erişemeyen, beslenmesinde karbonhidrat ve şekere yük vermek durumunda kalan aileler ve çocuklarının ağız diş sıhhati açısından büyük sıkıntılar yaşaması doğaldır. Tahlil için, elbette bir ‘Ulusal Ağız Diş Sıhhati Politikamız’ olmalı ve bilhassa çocuklara yönelik ağız sıhhatini geliştirme programlarının uygulanmasına öncelik verilmelidir. Bu gayeyle, diş tabipleriyle birlikte tüm sıhhat çalışanları, pediatristler, pratisyen tabipler, hemşireler, ayrıyeten öğretmenler, ebeveynler, okullar, yani çocuğa dokunan herkes ve fakülteler, diş doktoru odaları, ilgili bakanlıklar iş birliği içinde çalışmalıdır. Bununla birlikte sağlıklı, inançlı ve kâfi besine, uygun fiyatlarla, sürdürülebilir biçimde ulaşabilmek bir insan hakkıdır. Bunu sağlamak da kamunun en değerli misyonlarından biridir. Bu mevzuya toplumsal yardım değil, ‘sosyal hak’ perspektifinden bakmak problemlerin tahlili yolunda hakikat bir adım olacaktır.” (ANKA)