ANKARA– ‘Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme Geçiş Mutabakat Metni’ne imza atan 6 siyasi parti genel başkanının ittifak ve ortak cumhurbaşkanı adayı arayışında bir adım daha atıldı. Yaklaşık 4 aydır belli aralıklarla toplanan liderler birlikteliklerini “iş birliği, güç birliği süreci” olarak tanımladı ve bu sürecin temel ilkeleri ile hedeflerini içeren 10 maddelik bir “tutum belgesi” açıkladı.
Güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçiş, özgürlükçü kamu düzeni, basın ve ifade özgürlüğü gibi ekonomiden dış politikaya birçok alanda ortak bir tutum ve söylem arayışını içeren “tutum belgesi”nde çoğulcu ve katılımcı demokrasi, özgürlükçü laiklik, din ve vicdan özgürlüğü çerçevesindeki kazanımların koruyucusu ve güvencesi olma, toplumsal barışın rövanşist bir tavır ve kollektif suç anlayışı üzerinden zarar görmesine müsaade edilmemesi gibi dikkat çeken ifadeler yer aldı.
İLKE VE HEDEFLER 4-5 KEZ REVİZE EDİLDİ, MUTABAKATLA GEÇTİ
Edinilen bilgiye göre ‘Tutum Belgesi’ndeki her madde üzerinde uzun değerlendirmeler olduğu için “altılı masa” bugüne kadarki en uzun toplantısını yaptı. 7 saat 15 dakika süren toplantıda taslak metin üzerinde bazı değişiklikler yapıldı. Tartışmaların sonunda 4-5 kez revize edilen metin, görüşmenin sonunda tam mutabakatla onaylandı.
MASA KENDİNİ BU METİNLE BAĞLADI
Parti temsilcileri ortaya çıkan belgeyi “Bu bir manifesto. Türkiye’nin temel meselelerini ele alan ve bunu çözmeye dönük iradeyi ortaya koyan bir metin”, “Masaya oturan 6 parti de kendini bu metinle bağlamış oldu” şeklinde değerlendirdi. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun da dünkü MYK toplantısında metindeki maddeler ve içeriğiyle ilgili kurul üyelerini bilgilendirdiği, “Her konunun üzerinde durduk, hepsi yazıyor” dediği öğrenildi.
‘İTTİFAK’ DEĞİL ‘İŞBİRLİĞİ’ DENİLDİ, İZLEYEN DİĞER PARTİLERE DE VERİ OLACAK
Altılı masa toplantısı sonrası yapılan tüm açıklamalarda ‘ittifak’ kavramında kaçınıldı. Son açıklamada da ‘ittifak’ yerine “iş birliği süreci” ifadesi yer aldı. Siyasi parti temsilcileri ‘altılı masa’nın henüz bir ittifak yapısı olmadığı vurgusunu yaparken bir parti temsilcisi, “Bu bir işbirliği zemini. İttifak formel bir durum ve daha önceki seçimde kurulan ittifakı hatırlatıyor. Ama biz yeni bir süreç örgütlüyoruz. Ortaklığın nasıl seyredeceği belli değil. Şimdilik böyle tanımlama yapmak daha doğru” dedi.
Masadaki 6 siyasi partinin de bu işbirliği sürecini sonuna kadar götürme hassasiyeti içinde olduğuna dikkat çeken bir başka parti temsilcisi ise “6 lider sorumluluğunun farkında, bir takım oyunu oynuyor. Hiç kimse bu sürece zarar verecek, yapıyı bozacak bir yaklaşımda değil. Bu adım adım ittifaka gidiyor” değerlendirmesi yaptı. Açıklanan tutum belgesinin mevcut 6 parti dışında süreci izleyen, destek vermek isteyen diğer siyasi partiler için de önemli bir veri olacağı görüşü dile getiriliyor.
‘HİÇBİR OYUN ZİYAN OLMAYACAĞI BİR İTTİFAK MODELİ BULUNACAK’
“Süreç adım adım ittifaka gidiyor” denilse de ‘ittifak’ konusu toplantıda ele alınmadı. Bunun nedeni olarak da henüz hangi yasayla seçime gidileceğinin belli olmaması gösteriliyor. Bir parti temsilcisi kasım ayında olası bir erken seçime dikkat çekerek, “Eğer erken seçim olursa mevcut ittifak sistemi ile sandığa gidilecek. O zaman ittifak yapısı değişir, zamanında olursa değiştirilen ittifak sistemi ile gidilir. O nedenle bunu konuşmak için erken” dedi. İttifak konusunun seçim tarihi netleştiğinde ele alınacağına vurgu yapan bir parti temsilcisi ise, “Liderler saatlerce oturup konuşuyorlar. Hiçbir oyun ziyan olmayacağı, atılan her oyun Meclis’te temsil edileceği bir sistem bulunacaktır” değerlendirmesi yaptı.
İTTİFAK MODELLERİ İÇİN ARAŞTIRMA YAPILACAK
Edinilen bilgiye göre doğru ittifak kombinasyonunu oluşturmaya veri olması için 87 seçim bölgesinde belli aralıklarla anket yapılacak. Ortaya çıkan sonuçlar üzerinden hem ortak aday hem de maksimum vekil çıkaracak formüller belirlenecek. Bir parti temsilcisi, “İl il çalışılıyor. Altılı masa özellikle Doğu ve Güneydoğu ile İç Anadolu’nun bazı illerinde tek liste olarak seçime girebilir. Tüm ihtimaller değerlendirilecek. Sonuç olarak 360 milletvekilini hedefleyip il il çalışacağız” dedi.
CUMHURBAŞKANI ADAYLIĞI KONUŞULMADI
Bir önceki toplantısında cumhurbaşkanı adayı için 6 kriter belirleyen Altılı Masa’nın son toplantısında bu konuda yeni bir açıklama yapılıp yapılmayacağı merak konusuydu. Edinilen bilgiye göre 7 saati geçen toplantıda bu konu da ele alınmadı. Adayın seçim kararı alındığında ilan edileceği yönündeki tutumun sürdürüleceği öğrenildi.
Altılı masanın toplantıyla ilgili basın açıklamasına göre ‘Seçim Güvenliği Komisyonu’nun çalışmasında gelinen nokta 6 Haziran 2022 Pazartesi günü kamuoyuyla paylaşılacak. Liderler yapılacak açıklamada komisyonun 4 alanda belirlenen 24 başlığının tüm ayrıntıları ile duyurulmasını istedi.
GEÇİŞ SÜRECİ KOMİSYONU İÇİN HAZIRLIKLAR SÜRÜYOR
İttifaka giden süreçte geçiş sürecini çalışan komisyonun çalışmaları da ayrıca önem taşıyor. Geçiş sürecinin takvimi, cumhurbaşkanı adayının seçilmesi durumunda kullanacağı ve devredeceği yetkiler, bu yetkileri nasıl bir mekanizma ile paylaşacağı, ilk çıkarılacak kararnamelerin ne olacağı gibi konuları ele alan komisyon toplantısı öncesi partiler kendi içinde çalışmalarını sürdürüyor. Bu çalışmalar tamamlandıktan sonra komisyonun haziran ayı içinde toplanması bekleniyor.