Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrası, Batı bloku liderliğinde pek çok ülke, Ukrayna’ya siyasi, askeri ve maddi destekte bulundu. Ancak Şansölye Olaf Scholz liderliğindeki Almanya, savaş öncesi dönemde müttefiklerinin aksine, “yangına körükle gitmeyeceği” bahanesiyle Ukrayna ordusuna ağır silah sağlamayacağını açıklamıştı. Almanya’nın Rus gazına bağımlılığı yüzünden temkinli tutumundan vazgeçememesi nedeniyle eleştirilerin odağında olan Scholz, müttefiklerinin ve kamuoyunun baskısı üzerine bu kararından dönmüştü. Ukrayna’nın Kiev’deki başarılı direnişi sonrası geçtiğimiz günlerde Berlin yönetimi, Ukrayna’ya kundağı motorlu obüs, Iris T hava savunma sistemi, Mars II çoklu roketatar gibi birçok mühimmat vereceğini açıklamıştı. Bunun yanı sıra Yunanistan’ın Sovyet tanklarını Kiev’e teslim etmesi halinde, Atina’ya Marder model 50 adet tank sağlayacağını da duyuran Scholz yönetiminin, pek çok silah sevkiyatının en erken yıl sonuna kadar gerçekleşebileceği ortaya çıktı. Scholz yönetimi savaşın ilk günlerinde, Kiev’e 5 bin miğfer teklif etmesiyle de alay konusu olmuştu.
EN ERKEN YIL SONUNA
Haftalarca süren baskının ardından Scholz, geçtiğimiz hafta Federal Meclis’te yaptığı konuşmada Ukrayna’ya Iris-T Hava savunma sistemi (HSS) vereceğini açıklamıştı. Alman basınına demeç veren hükümet yetkilileri, Iris-T’nin Ukrayna’ya aralık ayından önce teslim edilemeyeceğini belirtti. Berlin’in Aralık 2021’de Mısır’la da Iris-T sistemi satışı için anlaşmaya vardığını hatırlatan yetkililer, Kahire’ye yapılacak sevkiyatın henüz gerçekleşmediğine dikkat çekti. Mısır sevkiyattaki gecikmeyi tolere etse bile, Ukrayna’ya en erken yıl sonunda hava savunma sistemi yollanabileceği kaydedildi.
TANK TAKASI ANLAŞMASI ASKIDA
Geçtiğimiz hafta Scholz yönetimi, Yunanistan’la bir tank takası anlaşması yaptığını açıkladı. Anlaşmada, Atina yönetiminin elindeki eski model Sovyet tanklarını Ukrayna’ya vermesi halinde Almanya’nın Yunanistan’a 50 adet Marder model tank vereceği belirtildi. Ancak Atina’nın elindeki Sovyet tankları, uluslararası anlaşmalara göre silahsız olması gereken Ege adalarında konuşlandırılmış durumda. Yunanistan, Alman tanklarını teslim almadan, elindeki Sovyet tanklarını Ukrayna’ya yollamayacağını açıkladı. Berlin yönetimi ise Atina’nın teslim alacağı Marder tankları yine adalara konuşlandıracak olmasından endişe duyuyor. Türkiye’nin “adaların silahsızlandırılması” talebi karşısında diplomatik bir gerilim ortasında kalmak istemeyen Almanya’nın tank anlaşmasından vazgeçmek istediği belirtiliyor. Anlaşmanın yürürlüğe girmesi halinde bile takasın aylar sürebileceği ifade ediliyor.
“ROKETATARLARIN VERİLMESİ İNTİHAR OLUR”
Scholz, Federal Meclis konuşmasında 40 km menzilli Mars II çoklu roketatar sistemlerinden Ukrayna’ya tahsis edileceğini açıklamıştı. Daha sonra Almanya Silahlı Kuvvetleri (Bundeswehr) haziran sonuna kadar 4 adet Mars II verileceğini belirtti. Ancak önceki günlerde Bundeswehr’in açıkladığı verilerde, Almanya ordusunda bulunan 40 Mars II’nin yarısının kullanılabilir olduğu kaydedildi. 4 adet Mars II’den vazgeçmenin Alman ordusu adına, savaş ikliminde bir intihar olduğunu kaydeden askeri uzmanlar, söz konusu sevkiyatın kısa vadede gerçekleşmesinin mümkün olmadığını kaydetti. Öte yandan Alman roketatarların, ABD ve İngiltere’de üretilen mühimmatları ateşlemek için gerekli yazılıma sahip olmadığı belirtildi. Söz konusu güncellemenin aylar alacağı vurgulanırken, teslimatın askıya alınması bekleniyor.
SCHOLZ’A YENİ ANLAM YÜKLEDİLER
Silah vaadinin açıklandığı son iki haftadır Almanya’dan Ukrayna’ya askeri teslimat yapılmadı. Alman basını, Almanya Savunma Bakanlığı’nın, prosedür gereği her perşembe Fedaral Meclise bildirilmesi gereken “yurt dışına yollanacak olan materyallerin listesini”, sevkiyat programı olmadığı için bu hafta da bırakmadığını belirtti. Doğu cephesinde zorlu bir direniş yürüten Ukrayna’nın, Scholz yönetimi tarafından söz verilen silahları teslim alamaması, Ukrayna halkı tarafından da tepkiyle karşılanıyor. Öyle ki silah fiyaskosu sonrası “Scholz” kelimesi, halk arasında “yapamayacağı işe söz vermek” anlamında kullanılmaya başladı.
Zelenski: “Donbass’ın kaderi Severodonetsk’te belirleniyor”
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, savaşın son durumuna yönelik değerlendirmede bulundu. Ülkenin doğusundaki Severodonetsk şehrinde Rus ordusuyla devam eden şiddetli çatışmalara değinen Ukrayna lideri, “Severodonetsk, Donbass’taki çatışmanın merkez üssü olmaya devam ediyor. Donbass’ın kaderi orada belirleniyor” dedi. “10 yıl önce Donetsk’imiz güçlü ve gelişmiş bir şehirdi. Sonra Rusya geldi. Ancak kesinlikle gerçekleşecek olan Ukrayna’nın dönüşü, bu şehirler için normal bir yaşam anlamına gelecektir” diyen Zelenski, Severodonetsk’teki çatışmaların savaşın en zor çatışmalarından olduğunu belirtti.