Selçuk Arslan
BODRUM – İş insanı Ali Ağaoğlu’nun sahibi olduğu Akdeniz İnşaat’ın Bodrum ile Milas ortasında bulunan Mandalya Körfezi’nin kıyısında muhafaza altındaki birinci derecede doğal ve arkeolojik SİT alanına inşa etmeyi planladığı 30 bin kişilik turizm kenti projesi için hazırlanan ÇED raporunun yürütmesi durduruldu.
Konut projesi için hazırlanan ÇED raporuna bakanlık 2021 yılında onay vermişti. Milas Belediye Lideri Muhammet Tokat, “ÇED’in onaylanmış olması tek başına bir şey söz etmiyor” sözlerini kullanmıştı.
Körfezin kıyısında bulunan yaklaşık 9 milyon 700 bin metrekare alana yaklaşık 4,5 milyon metrekarelik inşaat yapılmasını sağlayacak proje için ÇED raporunun onaylanması sonrası sivil toplum örgütleri projeyi yargıya taşıdı.
YÜRÜTÜLMESİ DURDURULDU
Hukuk uğraşında bugün karar çıktı. Muğla Etraf ve Ekoloji Siyasetleri Derneği’nin açmış olduğu dava Muğla 2. Yönetim Mahkemesinde görüldü. Mahkeme heyeti, projenin, uygulanması halinde telâfisi güç ziyanlar doğabileceğinden 2577 Sayılı Kanun’un 27’nci hususu uyarınca teminat alınmaksızın yürütülmesinin durdurulmasına karar verdi.
‘ANTİK KENT ZİYAN GÖRECEK’ KARARI
İlk eksper heyetinin aldatıcı bilgiler verdiğini tespit eden mahkeme verdiği kararda “Proje alanı içerisinde yer alan I. Derece Arkeolojik SİT Alanlarının tescil fişlerinde nekropol alanı olarak tescil edildiği ve SİT alanlarının farklı ayrı Cindya Antik Kenti ile alakalı olarak değerlendirildiği, buna rağmen nekropol alanlarının ortalarında 150-160 m ara olduğu, iki nekropol alanında batıya bakan yamaca konumlandığı, bu durumun alanların farklı nekropoller değil birebir nekropolün modülleri olduğunu kanıtladığı, tıpkı vakitte tescil fişlerinde nekropol alanlarının Cindya Antik Kenti ile ilişkilendirilmeye çalışılmasına karşın Cindya Antik Kentinin nekropol alanına 4 kilometre uzaklıkta olmasının bu görüşü çürüttüğü, bu nekropolün tescil fişlerinde yer verildiği üzere Bargylia antik kentine baktığı ve kente 400 m arada olduğu, ortalarında bulunan boğazın iki yakasından nekropolün kente baktığı, antik kentlerin ve nekropol alanlarının değerlendirilmesinin bir bütün olarak yapılması gerektiğini” belirtti.
ÇED raporundaki taahhütlerin bu incelemeden sonra revize edilmesi gerektiği vurgulanan kararda “Ortaya çıkabilecek yeni datalar ışında sit derecelerinin değişebileceği üzere tescilsiz olarak bırakılan birtakım alanların sit statüsü kazanabileceği dikkate alındığında bu konuları barındırmayan Kesin ÇED Raporunun eksiklikler barındırdığı, tekrar kullanma suyu muhtaçlığının deniz suyunun arıtılması suretiyle elde edileceği görülmekle aksi osmoz sonucunda oluşan ağır tuzlu su konsantrasyonu ile membranların kimyasal yıkanması kaynaklı oluşan atığın nasıl bertaraf edileceği ve hangi noktadan alıcı ortama verileceğinin belirtilmediği görüldüğünden dava konusu süreçte hukuka uygunluk görülmemiştir” tabirlerine yer verildi.
PROJE İÇİNDE YER ALAN BİR DİĞER ALANIN RUHSATINDAN FİRMA VAZGEÇTİ
Bu gelişmeler yaşanırken firmanın iki hafta evvel belediyeye başvurarak proje içindeki daha küçük bir parseldeki ruhsat başvurusunu geri çektiği öğrenildi. Projede konut alanı olarak belirlenen 25.708,70 metrekare büyüklüğündeki 6501 numaralı parsel için verilen inşaat ruhsatı da iptal edildi. Alınan bilgilere nazaran, firmanın Muğla Büyükşehir Belediyesi’ne başvurusu sonrası Milas Belediyesi ruhsat iptali kararı verdi. Ağaoğlu firmasının projeye o etapta başlamak istemediği ve planlarının değişmesi üzerine bu türlü bir karar aldığı öğrenildi.
PROJE NELERİ KAPSIYOR?
Proje ile 9 milyon 700 bin metrekare büyüklüğündeki bir alanın 4 milyon 454 bin 395 metrekaresi yapılaşmaya açılıyor. 25 farklı kısımdan oluşan 3 bin 683 konut, 230 odalı golf oteli, 505 odalı SPA oteli, 255 odalı apart ve 510 odalı bir grand oteli kapsayan projede ayrıyeten altı adet günübirlik tesis, bir adet golf alanı, altı adet ticaret merkezi, otoparklar, yüzme havuzları, su oyunları alanları, AVM, spor salonları, okul ve sıhhat üniteleri üzere onlarca bina ve tesis inşa edilecek. Ayrıyeten projede 8 yapay göl de bulunuyor. Burada en az 16 bin kişinin yaşaması planlanıyor.
197 KUŞ ÇEŞİDİNE KONUT SAHİPLİĞİ YAPIYOR
Projeye Bodrum ve Milas kamuoyunda reaksiyonla karşılanmıştı. Muğla Etraf Platformu (MUÇEP) mevzuyu yargıya taşımış ve mahkemeye sunduğu raporunda, “ÇED olumlu kararının yerinde olmadığı” konusunda görüş bildirmişti.
En büyük itiraz noktalarından biri de projenin arkeolojik SİT alanlarına yakın olması. Proje alanın çabucak bitişiğinde dünyanın sayılı sulak alanlarından, Tuzla Sulak Alanı yer alıyor. Burası Bargylia antik yerleşim ünitesiyle bir arada bilhassa kuş tiplerine konut sahipliği yapıyor. Hakikaten alan 2001 yılında IBA (Important Bird Area) tarafından odunsuz korunması gereken kuş bölgesi ilan edildi. 2004’te Ulusal Sulak Alan Komitesi, muhafaza kapsamına aldı. Alanda 197 kuş çeşidi bulunuyor. 52 tıp yalnızca bu alanda ürüyor. 37 cins göç ve kış periyodunda görülüyor. 2 cins yaz göçmeni, 11 cins ise ilkbahar ve sonbaharda geçiş yapıyor. Toplam 146 tıp, Bern Mukavelesi kapsamında muhafaza altında. Bölge, dünyada soyu tükenen zirveli pelikanın da yuvası olma özelliğine sahip.