Antalya’nın Alanya ilçesindeki Syedra Antik Kenti’nde yapılan hafriyat çalışmalarında, mitolojik kahraman Herakles’in (Herkül) 12 vazifesinin betimlendiği yaklaşık 164 metrekare taban mozaiğinin bulunduğu bildirildi.
Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi ve Syedra Antik Kenti Hafriyat Heyeti Lideri Doç. Dr. Ertuğ Ergürer
“2019 yılında birinci tespitini yaptığımız mozaiğimizi o periyot için büsbütün ortaya çıkarmanın sıhhatsiz olduğunu düşündük. Gerekli hazırlıkların akabinde başladığımız çalışmalarla ‘Herakles’ bahisli mozaiğimizi 2020 yılı sonlarına hakikat tam manasıyla ortaya çıkardık. ‘Herakles’in 12 işi’ olarak isimlendirilen mozaiklerdeki mitolojik sahnelerin âlâ formda korunduğunu gördük.”
Ergürer, korunması ve ileride yapılacak ayrıntılı çalışmalarda daha güzel sonuçlar alınabilmesi için mozaiğin üzerinin büsbütün toprakla kapatıldığını aktardı.
Gerekli muhafaza tedbirlerinin alınmasının akabinde mozaiğin bulunduğunu kamuoyuyla paylaşmayı uygun gördüklerini lisana getiren Ergürer, kelam konusu mozaik ve alandaki başka yapıtların gün yüzüne çıkarılması için çalışmalarını sürdürdüklerini kaydetti.
Büyük Roma hamamında bulundu
Antik kentteki büyük Roma hamamında ortaya çıkarılan tarihi yapıtın bir örneğinin bulunmadığına dikkati çeken Ergürer, şunları kaydetti:
“Bu mitolojik sahnenin işlendiği bu türlü bir mozaiği daha evvel görmedik. Kesimler halinde mitolojik sahnelerin yer aldığı mozaikler var lakin buradaki mozaikte Herakles’in tüm işlerini (12 görev) görüyoruz. Figürlerin insan boyutlarında yapılması da onu tek örnek olarak karşımıza çıkıyor. Bu manada da eşsiz bir mozaikle karşı karşıyayız. Mozaikteki mitolojik sahnelerin uygun halde korunmuş olması ise yapıta ayrıyeten kıymet katıyor.”
Doç. Dr. Ertuğ Ergürer, milattan sonra 2. yüzyılda yapıldığı bedellendirilen ve genişliği 7,9, uzunluğu 21,91 metre olan taban mozaiğinin yaklaşık 164 metrekarelik bir alana yayıldığını bildirdi.
Herkül’ün 12 görevi
Herakles’in 12 işinin antik devirde çok uygun bilinen birçok vazo, eser ve lahitler üzerinde işlenen mitolojik mevzu olduğunu lisana getiren Ergürer, şu bilgileri verdi:
“Yunan mitolojisinde Herakles, Roma mitolojisinde ise Herkül olarak bilinen mitolojik kahramana 12 çok güç misyon veriliyor. Bu vazifeleri yerine getirmesi isteniyor. Birinci misyonu kılıç ve mızrağın girmediği bir deriye sahip ‘Nemean Arslanı’nı öldürmesi isteniyor. Burada onu boğarak öldürüyor. Ondan sonraki figürlerde çeşitli mitolojik karakter ve figürlerle ilgili uğraş sahneleniyor. En son sahnede ise Hesperidler’in elmasını aldığı ve dinlendiği bir sahne var. Birtakım sahneler antik periyotta tahrip olmuş, kimi sahneler ise epey yeterli korunmuş durumda.”
Ergürer, Syedra’da çalışmaların daha çok başında olduklarına işaret ederek, mozaiklerin olduğu devirlerde kentin nüfusunun 5-6 bin civarında olabileceğini kaydetti.