Çorum’un Alacahöyük köyünde, Büyük Başkan Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün direktifleri ve ferdî servetinden sağladığı katkıyla birinci defa Prof. Dr. Remzi Oğuz Arık ve Prof. Dr. Hamit Zübeyr Koşay tarafından 1935 yılında başlatılan hafriyatlar, hala Ankara Üniversitesi arkeologları tarafından devam ettiriliyor.
Kent merkezine 53 kilometre aradaki Alacahöyük Ören Yeri, Geç Kalkolitik Çağ’dan itibaren Çizgisi, Hitit, Hellenistik, Roma, Bizans, Selçuklu-Osmanlı periyotlarını kapsayan yaklaşık 7 bin yıllık geçmişiyle Anadolu’nun en değerli arkeolojik merkezleri ortasında gösteriliyor. Bugüne kadar farklı disiplinlerden yerli ve yabancı araştırmacının vazife yaptığı hafriyatlarda, bilhassa Sınırı ve Hitit medeniyetinin yanı sıra eski Anadolu kültür tarihine ilişkin değerli izlere ulaşıldı.
Tarihi kentte bulunan Çizgisi uygarlığına ilişkin hanedan mezarları, en kıymetli arkeolojik buluntular ortasında gösteriliyor. Sokakları, büyük ve küçük su kanalları ile kent suru açığa çıkartılan ören yerinde Hitit İmparatorluk Çağı’na ilişkin anıtsal kapı da değerli buluntular ortasında yer alıyor.
Arkeologlar hafriyat çalışmalarında aşikâr bir plan dahilinde “milim milim” ilerleyerek, tarihi kentin katmanlarını sabırla gün yüzüne çıkarıyor.
Ören yerinden çıkan buluntuların, uzman arkeologlar tarafından Alacahöyük Hafriyat Evi’ndeki laboratuvarda onarımı yapılıyor. Toprağın altında onlarca modüle bölünmüş halde bulunan tarihi eserler, laboratuvarda uzmanlarca bir yapbozun modülleri üzere bir ortaya getirilerek tamamlandıktan sonra müzeye ve bilim dünyasına kazandırılıyor.
Kazılar, Ankara Üniversitesi Lisan ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Arkeoloji Kısmı Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tayfun Yıldırım başkanlığında, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türk Tarih Kurumu ve Ankara Üniversitesinin dayanağıyla sürdürülüyor.
Prof. Dr. Yıldırım, Alacahöyük’ün 2020’de
Bu yıl arkeolojik hafriyatlarda ören yerinin kuzeyinde yer alan bölgeye yük verdiklerini belirten Yıldırım, tarihi kentte evvelden açığa çıkartılan Hitit istinat duvarlarının güçlendirilmesi, etraf düzenlemesi ve arkeolojik hafriyat çalışmalarının bir ortada yürütüldüğünü bildirdi.
Alacahöyük’ün hem arkeolojik hafriyat yapılan hem de ziyaretçilerin gezebildiği ören yerlerinden olduğuna dikkati çeken Yıldırım, imkanlar dahilinde yeni projelerle ziyaretçilere daha düzgün görseller hazırlamayı hedeflediklerini anlattı.
Kazıların değerli bir gayesinin da Alacahöyük’te yer altındaki katmanlara ilişkin bilgilerin yeni teknolojiyle güncellenmesini içerdiğinin altını çizen Yıldırım, şunları kaydetti:
“Hitit sarayının çabucak kuzeyindeki derin açmalarda yerleşim katmanlarını daha net ortaya koyma çalışmalarımız devam ediyor. Buradaki çalışmamızın temel nedenlerinden biri, kronolojiyi Orta Anadolu’da elde edilen yeni bilgiler ışığında sağlam bir biçimde oturtabilmek. Geçen sene bu işe höyüğün ortasındaki derin çukurlarda başlamıştık, bu sene Kuzey’deki çukurla birlikte vakit dizilimini daha net olarak ortaya koymayı hedefliyoruz. Bir yandan buradan numuneler alınıyor, laboratuvarlarda test ediliyor, bir taraftan da höyüğün her iki bölgesinde gelişen erken tunç çağı ve kalkolitik devir toplumsal hayatı ve etraf kültürlerle bağlantılarını öğrenmeyi hedefliyoruz.”