Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’a ekmek artırımlarından ötürü reaksiyon gösterildiği Trabzon’da 1 yıl içerisinde ekmeğe 4 defa artırım yapıldı. SÖZCÜ muhabiri, bölgedeki vatandaşların nabzını tuttu.
Trabzon’da Ekim 2021’de ekmeğe 50 kuruş artırım yapıldı ve 250 gram ekmeğin fiyatı 2 liradan 2,5 lira oldu. Aralık 2021’de 250 gram ekmekten 40 gram kesilerek 210 grama düşürüldü. Nisan 2022’de şimdiki fiyatlandırmada ise 210 gram ekmek 3 lira oldu.
Haziran ayının sonunda ekmeğe dördüncü defa artırım geldi ve gramajı düşürülen 200 gram ekmek 4 lira, 400 gram ekmek 8 lira, 600 gram ekmek 12 lira, 800 gram ekmek 16 lira, 1 kilo ekmek 20 lira oldu.
BAKAN’A EKMEK YANSISI GELMİŞTİ
En temel besin eseri olan ekmeğe gelen artırımlardan şikayetçi olan vatandaşlardan biri, geçtiğimiz günlerde memleketi Trabzon’a gelerek bayramlaşma merasimine katılan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’a “Ekmek 8 lira, unun çuvalı 500 lira oldu, Nasıl olacak bu işler?” diyerek reaksiyon göstermişti.
Ekmeğiyle meşhur Trabzon’da SÖZCÜ muhabiri vatandaşlara ekmek fiyatlarını sordu. Bir dokundu bin ah işitti.
Tahsin Yıldırım
“BÖYLE DEVAM EDERSE TEKRAR ARTIRIM GELİR”
Vatandaşın 2 ekmek alacağı yerde 1 ekmek aldığını söz eden fırıncı esnafı Tahsin Yıldırım, “200 gram ekmek 4 lira. Herkes etkileniyor. Vatandaş 2 ekmek alacağına 1 ekmek alıyor. Fakat un fiyatlarının da yüksek olduğunu var saymak lazım. 1 çuval un 500 TL oldu. Vatandaş her vakit haklıdır. Geçinme sorunu var. 1000 tane simit yapıyorduk, artık 500 tane yapıyoruz. Simit 3,5 TL oldu. Herkes simit alamıyor. Nasıl alacak? Kriz devam ediyor. Bu türlü devam ederse tekrar artırım gelir” dedi.
Ekmek artırımlarından şikayet eden vatandaş Hasan Tüfekçi
“YÜZDE 400 ARTIRIM GELEN ESER VAR”
Hasan Tüfekçi isimli vatandaş ise birtakım eserlere yüzde 400 artırım geldiğini söz ederek, “Böyle kalacağını zannetmiyorum, tekrar artırım yapacaklar. Birtakım eserlere yüzde 400 artırım geldi. Mesela sıvı yağ 35 TL idi. Bugün 180-200 lira. Ne değişti. Motamot devam ediyor” biçiminde konuştu.
Emekli Orhan Aydın ise, “Emekliye bin lira verdi, 3 bin lira aldı. Sıkıntı durumdayız. Çok kıymetli her şey. 400 gram somon ekmek 8 lira, nasıl geçineceğiz?” diye konuştu.
“MAALESEF DENETİM YOK”
Toplumun yapılan artırımlara alıştığını savunan Temel Yıldırım ise, “Bir tek ekmek değil, her şey o denli. 15 gün evvel 19.5 TL olan yumurta, bugün 26 TL. Vatandaştan ses yok. Koyun üzere. Yarın bu millet fındık toplayacak bakalım kim 50 TL’ye fındık satacak? Lakin maalesef denetim yok” dedi.
Temel Yıldırım
“NASIL GEÇİNECEK BU ADAM?”
Asgari fiyatla çalışan vatandaşların ekmek artırımlarından daha fazla etkileneceğini söz eden bir öteki vatandaş ise “5 bin 500 liraya çalışan bir vatandaş, üç dört tane çocuğu varsa neredeyse 2 bin TL ekmek parası verecek. Nasıl geçinecek bu adam?” derken, ekmeğe hem artırım geldiğini hem de gramajının düşürüldüğünü söyleyen iki genç ise “Büyük haksızlık içindeyiz” diye yakındı.
“ARTAN MALİYETLER KARŞISINDA ESNAFIMIZ AYAKTA KALSIN DİYE ARTIRIM YAPTIK”
Ekmeğe yapılan artırımların artan maliyetlerden kaynaklandığını söyleyen Trabzon Fırıncılar Odası Lideri Davut İlik de şu açıklamayı yaptı:
*Geçtiğimiz yıl 1 Haziran’dan itibaren almış olduğumuz un 135 lira idi, bugün 500 lira. Una yüzde 300 artırım yapılmış oldu.
*1 paket maya neredeyse 300 lira oldu. Geçen yıl 65 kuruşa aldığım fındık kabuğunun kilosu şu anda 3,5 lira. 1 ton fındık kabuğu 3 bin 500 lira. 1 fırın, ayda 15-20 ton aralığında fındık kabuğu yakıyor. 7,5 TL’ye aldığımız mazot fiyatı bugün 25 TL. Maliyetimiz çok arttı.
*Biz de esnafımız ayakta kalsın diye bir fiyat geçişi yaptık. Artan maliyetlerden ötürü Türkiye genelinde ekmeğin kilogram fiyatını 20 TL olarak belirledik.
*Türkiye’nin yarısında bu fiyat uygulanıyor, yarısında da bugün yarın uygulanmaya başlanacak. Vatandaşın reaksiyonlarını olağan karşılıyoruz.
*Bizim de gecemiz yok, gündüzümüz yok. Alın terinin sembolü olarak bir iş yapıyoruz. Son 2 yıldır fırıncılar çok yoruldu.
*İşyerini kapatan 2 tane esnafımız oldu. Bu çok üzücü bir durum. Fırıncı da ayakta duracak ki vergisini ödesin, istihdam sağlasın.
“20 LİRA OLMASI İÇİN KENARINDAN 10 GRAM ALMAK ZORUNDAYDIK”
*Biz ekmeğimize fiyat belirlerken rayiç bedeli kilogram üzerinden alıyoruz. Ekmek kilogramı 14,5 lira idi, 20 lira yaptık. 20 TL’yi tutturmak için kenarından 10 gram almak zorundaydık.
*Asgari fiyatın artışını öngörerek fiyatı belirledik. TMO ile çalışan fabrikalar fırıncılara devlet takviyeli un veriyor. Bu bu türlü olmasaydı şu anda ekmeğin kilogramı en düşük 25 TL olması lazımdı.
*1 kilogram beyaz peynir olmuş 100 TL. Bir bardak çay, çay ocaklarında 3,5 TL’ye satılıyor.
*Ekmek çok hassastır. Elimizden geldiği kadar az artırım yapmaya çalıştık lakin durum ortada. Ama bizim Trabzon ekmeğimiz aslında ağır geliyor.
Şu anda Trabzon’da 200 gram ekmek bulamazsınız, İlik, Ocak ayına kadar çok büyük bir olay olmadıktan sonra yeni bir artırım yapmayı düşünmediklerini de kelamlarına ekledi.
