Akdeniz’deki istilacı cinsler ortasında yer alan ‘katil yosun’, başta ‘denizlerin akciğeri’ olarak bilinen deniz çayırları olmak üzere birçok tipi tehdit ediyor. Konyaaltı Kıyısı’ndaki son dalışta ‘katil yosun’u görüntüleyen Akdeniz Üniversitesi Su Eserleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Gökoğlu, “Bunlar ‘işgalci tür’ olarak isimlendiriliyor. Çok süratli gelişip, öbür tiplerin üzerlerine çıkıyor. Kimi yerli alg çeşitlerimizin yok olmaya başladığını görüyoruz” dedi.
Akdeniz’de son yıllarda yayılım gösteren istilacı çeşitler ortasında, balon balığı üzere balıkların yanı sıra birtakım bitkiler de bulunuyor. Antalya Körfezi’nde birinci olarak 1995 yılında yalnızca bir noktada görülen, başka canlıların hayat alanlarını engellediği gerekçesiyle ‘katil yosun’ olarak isimlendirilen Caulerpa Taxifolia, bugünlerde 20 kilometrelik alanda yayılım gösterdi. ‘Katil yosun’, denizdeki birden fazla canlılarca da tüketilemediği için çok süratli yayılıyor.
Antalya Körfezi’nde 12 ile 35 metre derinlikleri ortasında görülen çeşit, ürettikleri yüksek oksijen nedeniyle ‘denizlerin akciğeri’ olarak tanımlanan deniz çayırları (Posidonia Oceanica) için de tehdit oluşturuyor. Deniz çayırlarının etrafını kapatarak, fotosentez yapmasını engelleyen ‘katil yosun’, yerli yosun cinslerinin yerini almaya başladı.
Konyaaltı’nda görüntülendi
‘Katil yosun’un Akdeniz’e gelişi ve kısa süredeki dağılımı hakkında çalışma yürüten Akdeniz Üniversitesi Su Eserleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Gökoğlu, belli istasyonlarda dalış yapıyor. Prof. Dr. Gökoğlu, yosunu son olarak Konyaaltı Kıyısı’nda yaptığı dalışta görüntüledi.
‘Yerli cinslerin yerini alıyor’
Akdeniz ekosisteminin hayvansal değişikliklerin yanı sıra bitkisel manada da değişiklikler olduğunu söyleyen Prof. Dr. Gökoğlu, “Antalya Körfezi’ne birçok yeni alg çeşidi geldiğini görüyoruz. Bu yosun cinsleri yerli tiplerin yerini almaya başladı. Burada ‘katil yosun’ olarak isimlendirilen ‘Caulerpa Taxifolia’nın değişik tipleri var. Buna emsal birçok yosun çeşidini Antalya Körfezi’nde görüyoruz. Bununla ilgili bir çalışma yürütüyoruz” dedi.
‘Bir noktadan genişledi’
‘Katil yosun’un Antalya Körfezi’nde varlığını sürdürdüğünü belirten Prof. Dr. Gökoğlu, “İlk olarak Antalya Yat Limanı önünde tespit edilmiş. Projemiz dağılımını nereye kadar genişlettiğini tespit etmek adınaydı. Side ile Üçadalar ortasında bu çeşidi araştırdık. Belirli istasyonlarda kıyıdan 40 metreye kadar dalarak, araştırdık. Tipi şu an Lara Karpuzkaldıran ile Antalya Büyük Liman ortasında tespit ettik. Varlığını bir noktadan, bu kadar geniş bir alana yaydı” diye konuştu.
‘Çok süratli dağılım gösteriyor’
İstilacı çeşitlerin yerli alg çeşitlerinin yerini almaya başladığını vurgulayan Prof. Dr. Gökoğlu, “Bunlar ‘işgalci tür’ olarak isimlendiriliyor. Çok süratli gelişip, öteki çeşitlerin üzerlerine çıkıyor. Kimi yerli alg tiplerimizin yok olmaya başladığını görüyoruz. Deniz çayırları olan Posidonia çayırlarımızın üzerine çıkarak, fotosentez yapmalarını engelliyor. İçerdikleri kimyasal unsur nedeniyle bu cinsleri çok fazla tüketen canlı yok. Öteki canlıların ömür alanlarını engelliyor. Tüketen canlılar da olmadığı için çok süratli dağılım gösteriyorlar” sözlerini kullandı.