AK Parti’li milletvekillerinin imzasını taşıyan, ‘Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu ile Birtakım Kanunlarda ve 640 sayılı Kanun Kararında Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’, TBMM Başkanlığı’na sunuldu. 7 farklı kanunda ve 1 kararnamede değişiklik öngören yasa teklifi ile Kooperatifler Kanunu, Hür Bölgeler Kanunu, Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanunu, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu, Tarım Eserleri Lisanslı Depoculuk Kanunu, Sebze ve Meyveler ile Kâfi Arz ve Talep Derinliği Bulunan Öbür Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun, Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun ile Gümrük İşçisi İle Birtakım Düzenlemeler Hakkında Kanun Kararında Kararnameler’de değişiklik öngörülüyor.
BAKANLIĞA MÜDDET UZATMA YETKİSİ
Teklifle kooperatiflerin genel konsey toplantılarında görevlendirilecek temsilcilere ödenecek gündelik fiyatlarla ilgili Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda düzenleme yapılıyor. Kooperatif ve üst kuruluşları idare konseyi üyelerinin Kooperatif Bilgi Sistemi’ne (KOOPBİS) aktarmakla yükümlü olduğu bilgiler bariz hale getiriliyor. Birtakım mağduriyetlerin yaşanmaması için dataların sisteme girişine ait müddet de 26 Ekim 2023 tarihine kadar uzatılıyor ve bakanlığa 6 aya kadar bu süreyi uzatma yetkisi veriliyor.
Serbest bölgelerde bölge içi doğal gaz şebekesinin işletici şirketlerce yapılması ve bu şirketlerin doğal gaz dağıtım ve satış faaliyetlerine yönelik düzenleme yapılıyor. Bu çerçevede; doğal gaz şebekesi yatırımı işletici şirketlerce yapılmış özgür bölgelerde, işleticilerin doğal gaz dağıtım ve satış faaliyetlerinin devam edeceği; doğal gaz şebekesi yatırımı dağıtım şirketlerince yapılmış özgür bölgelerde ise doğal gaz dağıtım ve satış yetkisinin dağıtım şirketlerine devredilmiş sayılması düzenleniyor.
TOPTANCI HALLERİNDE KİRALAMA HAKKI 18 YILA ÇIKARILIYOR
Düzenleme ile ticaret yahut sanayi odası askıya alma sebeplerine vergi mükellefiyetinin kapalı olma durumu da ekleniyor. Bu sayede fiilen ticareti terk etmiş olan oda üyeleri için aidat tahakkuku durmuş olacak. Ticaret borsası üyeliğinin askıya alma sebeplerine vergi mükellefiyetinin kapalı olma durumu da ekleniyor. Bu sayede fiilen ticareti terk etmiş olan borsa üyeleri için aidat tahakkuku durmuş olacak. Teklifle olanaksız hale gelen ve alacak meblağından daha fazla maliyet gerektiren oda ve borsa alacakları için taban fiyatın yarısını geçmemek ve zamanaşımına uğrayacak yılla ilgili olmak kaydıyla Birlik Genel Heyeti terkin edilebilecek üst meblağı belirleyebilecek. Belirlenen bu azami meblağın altında olmak kaydıyla da her bir oda ve borsa meclisi terkin edilecek son meblağı tespit edebilecek.
Yasa teklifi ile ayrıca TOBB İktisat ve Teknoloji Üniversitesi’ne birlik gelirlerinin yüzde 2’sinin ödenmesi öngörülüyor. Bu ödemelerin 2025 yılına kadar sürmesi hedefleniyor. Yapılan düzenleme ile hala yapılmakta olan yüzde 2 oranındaki ödemelerin 2035 yılına kadar sürmesi temin ediliyor.
Tarım Eserleri Lisanslı Depoculuk Kanunu kapsamında verilen lisansların müddetinin 2 yıldan 3 yıla çıkarılması amaçlanıyor.
Toptancı hallerindeki iş yerleri için mevcut tahsis sahiplerine 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren hiçbir sürece gerek kalmaksızın 12 yıl müddet ile tanınan kiralama hakkı, düzenleme ile 18 yıla çıkarılıyor.
HAKSIZ TİCARET TEKRAR TANIMLANIYOR
Yeni düzenleme ile haksız ticari uygulama kavramı da yine tanımlanırken, sipariş iptalleri, prim ve bedel talepleri, kampanyalı mal ve hizmet talepleri, mukavele form ve içerikleri, maliyet ve sarfiyatların yansıtılması üzere konulardaki haksız ticari uygulamalar belirlenerek haksız ticari uygulamada bulunulamayacağı karar altına alınıyor. Ayrıyeten Ticaret Bakanlığı’na, bunların dışında kalan konulardaki haksız ticari uygulamalar ile 30 gün içinde bozulabilen tarım ve besin eserlerini ve bu hususun uygulanmasına ait yöntem ve temelleri yönetmelikle belirleme yetkisi veriliyor.
Teklif ile üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler ortasındaki ticari bağlardan kaynaklanan azami ödeme müddetleri yine düzenleniyor. Üretim tarihinden itibaren 30 gün içinde bozulabilen tarım ve besin eserleri için üretimin sürdürülebilirliğini temin edebilmek üzere tarafların ölçeği ne olursa olsun ödemelerin 45 gün içinde yapılması kuralı getiriliyor. Lakin alacaklının küçük, borçlunun orta yahut büyük ölçekli ya da alacaklının orta, borçlunun büyük ölçekli olması durumlarında; 30 gün içinde bozulabilen tarım ve besin eserleri için ödeme müddeti 30 gün, başka tarım ve besin eserleri için ödeme müddeti ise 60 gün olarak öngörülüyor.
Alışveriş merkezlerinde, malikler ile alışveriş merkezi içerisinde faaliyet gösteren perakende işletmeler ortasında gelirlerin tasarrufu ve masrafların paylaşımı konularında yaşanan sıkıntıları gidermek ismine alışveriş merkezlerindeki ortak kullanım alanlarının gelir ve sarfiyatlarına ait daha net bir çerçeve çiziliyor. Bu çerçevede, ticari alakalarda bir istikrar sağlanması hedefleniyor.