Türkiye Personel Partisi (TİP), 11 kentte büyük yıkıma ve resmi kayıtlara nazaran 50 binden fazla can kaybına neden olan Maraş sarsıntılarının akabinde 155 sayfalık ‘Deprem Hataları Raporu’nu açıkladı.
Raporun kamuoyuna duyurulduğu toplantıya TİP İstanbul Milletvekili Ahmet Şık, Parti Meclisi üyeleri Nazır Kapusuz, Av. Melike Öztürk ve Kent Plancısı Dr. Miray Özkan katıldı. 155 sayfalık rapor üç kısımdan oluştu. Raporun birinci kısmında sarsıntı anında ve sonrasında yaşananlar ele alınırken, ikinci kısımda zelzelenin öncesine, AKP’nin zelzele hazırlığına odaklanıldı. Üçüncü ve son kısımda ise TİP’in zelzelelerin akabinde yürüttüğü faaliyetlerin ve yapılması gerekenlere ait tekliflerinin bir özeti sunuldu.
‘ORGANİZE SUÇ’
ANKA’nın aktardığına nazaran TİP İstanbul Milletvekili Şık, hazırladıkları rapora ait değerlendirmelerde bulunurken, “Her şeyden evvel bu son sarsıntının, faillerine ulaşmak birtakım müteahhitlerin tutuklanmasıyla, yapı kontrol firması yetkililerinin tutuklanmasıyla toplumun biriken öfkesini, gazını almaya dönük bir şey olduğunu söylememizin elzem olduğunu düşünüyorum” dedi.
Depremin bu kadar ağır sonuçlarının olmasının nedeninin organize kabahat olduğunu savunan Şık, bu organize cürmün faillerinin başında, bütün bu sürecin koordinatörü olan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın geldiğini söz etti. İkinci sırada Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un geldiğini söyleyen Ahmet Şık, “AFAD’ın da sorumlusu olan İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun, bu kadar büyük bir yıkımda Türkiye’nin en organize güçlerinden, insan güçlerinden biri olan askerin vaktinde ve kâfi müdahale edilmemesinin yolunu açan Ulusal Savunma Bakanı Hulusi Akar, Kızılay’ı bir yardım ve dayanışma kimliğinden uzaklaştırıp bir ticarethaneye çeviren Kerem Kınık, hiçbir şey yapmadığı için AFAD Lideri Yunus Sezer’in ve Gaziantep Büyükşehir Belediye Lideri Fatma Şahin de başka şüpheliler” dedi.
“Bütün bu organize kabahatin başındaki kişi olarak da elbette ki şu anki mevcut lakin önümüzdeki seçimde değişecek olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, asıl faillerden birisidir” sözlerini kullanan Şık, şöyle devam etti:
BEKLENEN FELAKET: TİP tarafından üyelerimiz ve koordinatör arkadaşlarımız tarafından hazırlanan 11 ili kapsayan bu yıkıma yol açan iktidar siyasetleri nedeniyle, yıkıma yol açan yapılanlar yapılamayanlar ve bunun ışığında kimin ne sorumluluğu olduğunu ortaya koymaya dönük bir çalışma hazırlandı. Raporumuzun ismi TİP Sarsıntı Kabahatleri Raporu. ‘Deprem suçları’ diye bilhassa söyledik. Afeti engellemek mümkün değil lakin bir doğal afetin nasıl yıkıma dönüştüğünü ve burada merkezi iktidarların yalnızca bugüne ilişkin değil bundan evvelki merkezi iktidarları da kastederek ve mahallî iktidarları kastederek konuşuyorum lakin son 22 yıldır iktidarı elinde tutan ve son devirde ismi ‘Saray Rejimi’ diye anılan AKP ve ortaklarının bu işe dair dahlini anlatan bir rapor bu. Raporumuzun girişi ‘Beklenen Felaket’ diye geçiyor. Zira hususun uzmanı olan bilim insanları, her mecrada Türkiye üzere büyük çoğunluğu fay sınırında bulunan bir ülkede nerelerde yakın tehlike ya da risk bulunduğuna dair önemli ikazlar yapmıştı. Bu doğal afetin geleceğine dair bir şeydi ancak yıkıma dönüşmesiyle ilgili birtakım husus başlıklarımız var.
MİKRO ÖLÇÜMLEMEYLE YER ETÜTLERİNİN YAPILMADIĞINI BİLİYORUZ: Mesela diyoruz ki zelzele ve fay bölgeleri bilinmiyor muydu? Yıllardır bilim esasen bize bunu söylüyor. Meclis’e sunulan Fay Yasası, mevcut ismini anmaya paha bulmadığımız İçişleri Bakanı’nın da ‘Eli kulağında çıkacak’ demesine karşın bir türlü çıkmadı mesela. Ya da yalnızca bu zelzele bölgesinde bulunan 20’ye yakın vilayet 81 ilçe ve 500’e yakın köy direkt fay sınırı üzerindeyken, orada mikro ölçümlemeyle yer etütlerinin yapılmadığını biliyoruz. Meclis gündemlerinde kelam alan muhalefet vekilleri, ısrarla bu mevzuyu her seferinde lisana getirmesine karşın kulakların tıkandığını biliyoruz. Zelzeleye bağlı risklerin değerli bir kısmının inşaatların standartlara uymamasıyla ilgili denetlemekle yükümlü lokal yöneticilerin bu misyonlarını yerine getirip getirmediği ile ilgili önemli kuşkular olduğunu biliyoruz.
İMAR AFLARI ÜZERİNDEN DÖNEN BİR RANTİYE SİSTEMİ: Türkiye’nin en yeterli tanıdığı uzmanlardan birisi Prof. Dr. Naci Görür son 2 yıldır Kahramanmaraş fayında önemli bir sarsıntı riski olduğunu tabir etmesine ve sarsıntıdan 3 gün evvel bir TV programında tekrarlamasına karşın rastgele bir şey yapılmadığını biliyoruz. Bunların bir yıkıma dönüşmesinin en değerli nedenlerinden biri 1948’den beri bir seçim yatırımı olarak görülen imar afları üzerinden dönen bir rantiye sistemi kurulmasıdır. Yani 1948’den bu yana 20’den fazla imar affı yapıldı ve bunun en sonuncusunun AKP iktidarı devrinde yapıldığını ve zelzele bölgesindeki birçok binanın da bu imar affından faydalandıktan sonra yıkıldığını ya da hasarlandığını ve hasebiyle can kaybına neden olduğunu, birçok kişiyi evsiz bıraktığını ve yaralanmasına neden olduğunu da biliyoruz.
MESLEK ÖRGÜTLERİ İŞİN DIŞINA İTİLİRKEN ‘GEZİ’NİN İNTİKAMI ALINDI’ ÜZERE LANSE EDİLDİ: Münasebetiyle biz bu mevzuyu tartışacaksak şayet, 2013’te TMMOB’un yetkilerini elinden alan yasa değişikliğinden itibaren tartışmamız gerekiyor. Zira o yasa, tam da Seyahat isyanı sonrası çıkarıldığı için biraz da yanlış yorumlanarak, seyahatin intikamı alındı üzere lanse edildi. Halbuki inşaat, betonlaşma üzerinden dönen rantiyenin önündeki en büyük pürüzlerden biri olan ve yurttaş ismine kamu kontrolü yapmakla yükümlü, bina güvenliği açısından zelzele riskini bertaraf etmek açısından yurttaş ismine kamu kontrolü yapan, bütün inşaat süreciyle ilgili odalar, meslek örgütleri bu işin dışına çıkarıldı. Bakın TMMOB’un içerisinde inşaatla ilgili kim var? İnşaat Mühendisleri Odası var, Jeoloji Mühendisleri Odası var, Jeofizik Mühendisleri Odası var, Makine Mühendisleri Odası var, Mimarlar Odası var, Kent Plancıları Odası var. Yani bir kenti kurmak için, bir yerleşim yeri kurmak için gereksinim olan ve kontrol yapılacak, yapılan o kontrolde insanların başını inançla sokabileceği bir yuva inşa edip edilmeyeceğini belirleyecek bütün kurumlar var. Lakin siz onun kontrol yetkisini elinden aldıktan sonra, iş yapı kontrol firmalarına bırakıldı. Biz süreç içerisinde biliyoruz ki AKP de yine o maddede bir düzenleme yapmak zorunda kaldı birkaç yıl sonra. Büyük inşaat firmaları kendi yapı kontrol firmalarını kurarak aslında kontrol sistemini büsbütün ortadan kaldırdı. Ve münasebetiyle konuyu buradan tartışmak ve iktidarın sorumluluğunu da altını uygun çizmek gerekiyor.
REJİM, ÜLKENİN ÜSTÜNDE EN BÜYÜK FELAKET OLARAK DOLAŞIYOR: Artık ortaya bir yıkım çıktı. İktidar eliyle daha birinci yapılan şey, bu yıkıma bir isim vermeye kalkışmak oldu, ‘Yüzyılın felaketi’, ‘Asrın felaketi’ diye bir isim uyduruldu. Hayır, bizim bu zelzeleden sonra şayet bir şeye isim vereceksek söyleyeceğimiz tek şey, ‘Asrın dayanışması’ olduğudur. Zira, bir devletsizliği, iktidar boşluğunu, merkezi iktidarın, saray rejiminin yapmadığını yurttaşlar dayanışarak el birliğiyle yaptılar ve hala yapıyorlar. Üzerinden 52 gün geçen bir zelzeleden sonra hala sarsıntının yaralarını sarmaya çalışanların yurttaşlar olduğunu görüyoruz. Artık burada ‘Depremin akabinde yaşananlar’ diye bir kısım var. Bakın birinci zelzele 6 Şubat 04.17’de gerçekleşti ve tam 10 saat sonra 14.20’de AFAD’ın ne yaptığını bu rapor bize söylüyor. SMS aracılığıyla yurttaşlardan 20 lira bağış istedi. O günden bugüne değişen ne var derseniz hiçbir şey yok. Sarsıntıda insanları mevte, sağ kalanları da çaresizliğe terk eden bir rejim, şu an hala ülkenin üstünde en büyük felaket olarak dolaşıyor.
‘GEZİ TUTSAKLARI DA RAPORA TAKVİYE VERDİ’
TİP Parti Meclisi üyesi Nazır Kapusuz da raporun 14 uzmandan dayanak alınarak hazırlandığını belirterek, şunları söyledi:
“Çeşitli bilim heyetlerimizin hazırladığı raporların dışında bilhassa seyahat davası tutsakları, şu anda cezaevinde bulunan Mücella Yapan, Can Atalay ve Tayfun Kahraman da dışarıdan katkı verdi. Raporla ilgili beklentilerimiz aslında yazarken de muhakkak olmasına karşın birinci bilgiler geldiğinde hissettiğimiz şey şu oldu: Bu bir beklenen felaketti, yüzyılın felaketi değildi. Zira, çeşitli kümelerin hazırladığı raporlarda yıllar öncesinden başlayarak, daha 3-4 yıl öncesine kadar çok ayrıntılı olarak Hatay’da, Kahramanmaraş’ta, Adıyaman’da kaç tane binanın yıkılacağı, kaç tane insanın öleceği, hangi alanlarda yıkımlar olacağı resmen tablolanmış. Bu tablolar, valilikler, belediye liderleri, garnizon kumandanları, Kızılay, AFAD, Şehircilik Bakanlığı temsilcilerinin olduğu toplantılarda sergilenmiş.
İKTİDARIN ‘BARIŞ’ SÖZÜNÜ KULLANDIĞI HER ŞEY KABAHAT KANITIDIR: Biz anladık ki bu toplantılar yalnızca kamuoyuna fotoğraf vermek için yapılmış. Şu anda bu raporlar, raporumuzda da var, gerçekleşen sayılarla neredeyse birebir örtüşüyor. Yani bu devlet aslında kimin nerede öleceğini, hangi binada öleceğini bile hesaplayabilecek bir pratiğe girmiş. Aslında kimin öleceğini herkesin bildiği, yalnızca ölenin bilmediği, herkesin de bu felaketi, bu cinayeti göz nazaran göre beklediği bir periyot yaşamışız. Doğal ki bu felaketin bilinmesinde katkısı olanlar, bırakın bunları önlemeyi, 2018 yılında bu tip hasarlı, kusurlu, imar kaçağı yapıları bir imar affıyla affetmişler. İsmine da ‘Barış’ diyorlar. İşte Vergi Barışı, İmar Barışı, Varlık Barışı gibi… Aslında bu iktidarın ‘barış’ sözünü kullandığı her şey kabahat delilidir, kabahat kanıtıdır.
MÜTEAHHİT, AKP VE BELEDİYE ÜÇGENİNDE BİR MEVT ÜÇGENİ: Bu kamu kapasitesinin nasıl yok edildiği bir rapor haline geldi. Biz tekrar sarsıntı sonrasında yaşanan ve daima artık bilgi akışı akan haberleri topladığımızda ortaya çıkanlardan birisi de bizce değerli olan bir nokta da şu: Bilhassa daha kitlesel, insanların kaldığı otel üzere kamu binaları üzere yerlerde daima tıpkı üçgen vardı. Yapan müteahhit AKP yöneticisi ve tıpkı vakitte birebir AKP yöneticisi belediye yöneticisi ya da belediyede öteki ortakları var. Yani müteahhit, AKP ve belediye üçgeninde bir mevt üçgeni oluşturulmuş. (HABER MERKEZİ)