Agos yazdı: Neoliberal Helallik

Yetvart Danzikyan ilgili yazısı şu halde:

“Deprem, rejimin ve ülkenin ne kadar çarpıklığı varsa ortaya koydu. Hükümet artık bu çarpıklıkları sümen altı etmeye, sesleri susturmaya çalışıyor. Fakat olmuyor.

Ekşi Kelamlık kapatıldı. Neden kapatıldığı bilinmiyor. Hatırlanacaktır, bir orta da Wikipedia kapatılmıştı. AKP, bu türlü şeyleri toptan kapatmayı seviyor. Muhakkak ki hükümete yönelik, sarsıntıyla ilgili tenkitler can sıkmış. Gerisinden taraftar yasağı geldi. Bir gün ortayla Fenerbahçe ve Beşiktaş tribünlerinden “Hükümet istifa” sloganları yükselince, iktidar ortağı MHP’nin önderi Bahçeli’den “Maçlar seyircisiz oynansın” çıkışı geldi. Peşine de, hafta sonu yapılacak Kayseri-Fenerbahçe maçına Fenerbahçe taraftarının alınmamasına karar verildi. Tribünler de hükümetin canını sıktı.

Hava iktidarın aleyhine. Bu çok doğal, zira sarsıntıda neredeyse kasta varan ölçüde başarısız bir imtihan verdiler. Bu başarısızlığın seçimlere yansıyacağını biliyorlar. Seçimleri ertelemeyi tahminen akıllarından geçirdiler lakin o denli görünüyor ki yeni bir ‘inşaat’ ve propaganda furyasıyla aleyhlerindeki havaya lehlerine çevireceklerini düşünüyorlar. 28 Şubat Salı günü Cumhurbaşkanı Erdoğan Maraş’ta şunları söyledi:
“Yaşadığımız felaket, sarsıntı gerçeğini tekrar hatırlattı. Bilim insanlarımız, mühendislerimizle bunun çabası içerisindeyiz. Sarsıntı bölgemizi yeni baştan inşa etmek de bizlere nasip olacaktır. Binalarımızın yıkıldığı periyodu sona erdirmek için tüm gücümüzle çalışacağız. Bu ülkenin yeni acılara tahammülü yok. İdeolojik yahut keyfi sebeplerle kimsenin milletimize yeni bedeller ödetmesine müsaade etmeyeceğiz. Artık her kim zehirli lisanıyla bu işleri engellemeye kalkarsa direkt milletimizi ve ülkemizi sırtından hançerlenmiş olacaktır.”

Bir gün evvel, Adıyaman’da şunları söylemişti Cumhurbaşkanı Erdoğan: “Sarsıntıların yıkıcı tesiri, olumsuz hava koşulları, hasar gören altyapının getirdiği zorluklar üzere sebeplerle maalesef birinci birkaç gün Adıyaman’da istek ettiğimiz aktiflikte çalışma yürütemedik. Bunun için sizden helallik istiyorum. Her şeyin farkındayız ve gereğini yaptığımızdan, yapacağımızdan kimsenin kuşkusu olmasın.”

Binlerce kişinin hâlâ enkaz altında olduğu, on binlerce kişinin ise devletin birinci günlerde organize olamayışı sebebiyle hayatını kaybettiği bir felaketteki sorumluluğu “helallik” isteyerek bertaraf etmek mümkün müdür? Zannetmiyorum. Yani helal edenler çıkabilir lakin bu türlü bir sorumluluktan bu tıp bir ‘hamle’yle çıkılamaz.

Öncelikle, din temelli bir talebin devletin işleyişinde işi ne? Hele böylesi bir ‘sorumluluk’ alanında… Bunun da ötesinde, helallik istemek esasen tek taraflı bir edim. Cenaze namazlarındaki helallikleri ayıracak olursak, biraz emrivaki de içeriyor. “Oldu bir şey, farkındayım, özür dilemiyorum fakat diler üzere yapıyorum, sen de kabul et, uzatma” üzere bir manası var. Kendi hâlindeki iki kişi ortasında tahminen bu işleyiş daha insani olabilir, fakat büyük bir felaketi daha da büyüten bir devletin, vatandaşından “helallik” istemesi olacak iş değil.

Bütün bu tablo içinde devlet bir yandan da işine bakıyor. Bir hayır kurumu olan Kızılay’ın, zelzelenin üçüncü gününde, bir yardım derneği olan Ahbap’a çadır sattığını öğrendik. Skandalı Cumhuriyet gazetesi muhabiri Murat Ağırel yeni ortaya çıkardı.

İşi çadır dağıtmak olan bir hayır kurumunun, sarsıntının en ağır günlerinde bir yardım kurumuna çadır satması her açıdan eleştirilmelidir ve eleştiriliyor. Buna skandal denmezse neye denir bilmiyorum. Üstelik Kızılay diğer kurumlara da çadır satmış.

Enkazın bir kısmı yerinde durur, binlerce insan yakınlarının akıbeti hakkında hâlâ bilgi edinemezken iktidarın ‘inşaat’ propagandasına devam etmesi, hayır kurumlarının kendilerini ticarete vermesi, AFAD üzere kuruluşların içinin boşaltılması bize şunu gösteriyor: Devlet kendi işine bakıyor. Bir şirket üzere. Kendi gündemi var. Problem bu devlet şirketini –partiyle birlikte– işleyen, inşaat yapan, rant dağıtan ve kâr eden bir sistem hâle getirmek. Hususumuz kamusal fayda, toplum değil. Hele ki toplumun AKP-MHP’li olmayan kısmı için, hiç değil.

Neoliberal devletin bu türlü bir şey olacağını üç aşağı beş üst öngörüyorduk. Fakat enkazlar üzerinden herkese parmak sallayıp, tehditler savurup, bir de “helallik” isteyeceğini açıkçası öngöremiyorduk. “

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir