Soğuk kış günlerinde içinizi ısıtan ve ağzınızda çok lezzetli bir tat bırakan salebi sevmeyen yoktur. Salep neden bu kadar değerli? Salebin yararları nelerdir? Salep hangi bitkiden üretilir? Tüm bu sorularınıza karşılık arıyorsanız içeriğimizi okumaya devam edebilirsiniz.
Arapça ismi sahleb olan salep, Türkiye’de kış mevsiminde sıklıkla içilen iç ısıtan bir içecektir. Salebin geçmişi en az 3000 yıl öncesine dayanmaktadır. Orta Doğu’ya has olan salebin Avrupa’da yaygınlaşması kahve ve çayın yükselişinden öncesinde dayanır.
Salebin Türk kültüründe yer alması, 8.yüzyıla Türklerin İslamiyet’i kabul ettiği günlere dayanır. Şarap ve alkolün yasaklanmasıyla yazın şerbet, şıra üzere soğuk içecekler kullanırken, kışın boza ve salep tüketimi gerçekleşmiştir.
Osmanlı padişahlarının da salep tükettiği saray tabiplerinin tıbbı reçetelerindeki kayıtlarda 12. ve 13. yüzyıldan beri vardır. Padişahlar birebir vakitte salebi afrodizyak tesiri sağladığını düşündükleri için de severlerdi. Salep ayrıyeten bağışıklık sistemini güçlendirir, öksürüğe ve soğuk algınlığına güzel gelirdi.
İngiltere de “saloop” ismi ile de bilinen bu içecek, 17. ve 18. yüzyıllarda salep tozunun üzerine su eklenerek koyu bir kıvam verilmesi ve portakal çiçeği ya da gül suyu ile tatlandırılması ile hazırlanırdı.
İngiltere’de salep dükkanlarında kahveden evvel tereyağlı ekmekle birlikte salep tüketiliyordu. İngiltere’de yetişen orkide kökleri Türklerin kullandığı Anadolu orkidesi yerine kullanılmıştır.
Salebin içindeki müsilaj öksürüğü dindirir. Müsilaj tıpkı vakitte yüksek su tutma kapasitesine sahip olduğu için kıvam verme özelliğine de sahiptir.
Müsilaj sayesinde salep, dondurma dalının de vazgeçilmezi olmuştur. Ünlü Maraş dondurmasında kullanılan salep de dondurmaya yapışkan kıvam verir.
Salep bitkisi “Orchis” ismiyle bilinir. Orkide ailesinden çiçekli bir bitki cinsi olan salebin yaprakları benekli yahut beneksiz olabilir. Çiçekleri de çok çeşitli renk ve desenlerde açabilir.
Kırmızı, mor ve sarı yüklü çiçeklere sahip olan salep bitkisinin çiçekleri salkım biçimindedir. Tüketim için kalan kısmı toprak altındadır. Topraktan dikkatlice çıkarılan yumru bitki yumrular temizlendikten sonra süt ya da ayran içerisinde kaynatılır. Böylece enzimatik aktiviteleri durdurulur. Daha sonra açık havada kurutma süreci uygulanır.
Salebin yararları nelerdir?
-
Kabızlık ve şişkinliği giderir.
-
Sindirimi kolaylaştırır.
-
Hemoroid şikayetlerinin azaltılmasında faal rol oynar.
-
Hafızayı ve zihni güçlendirir.
-
Göğüs hastalıklarını giderir.
-
Basur hastalığının tedavinde kullanılır.
-
Öksürük ve bronşiti giderir.
-
Adet düzensizliğine yeterli gelir.
-
Cinsel gücü artırıcı özelliktedir.
-
Yağ yakma suratını arttırır.
-
Vücudun ısınmasını sağlar.
-
Şekeri çıkarmadan bedenin tatlı muhtaçlığını karşılar.
Salep tarifi
Malzemeler
-
1 litre süt
-
1 tatlı kaşığı (silme) saf toz salep
-
1,5 yemek kaşığı toz şeker
Üzeri için;
- Tarçın
Salep nasıl yapılır?
1. Bir tencereye sütü, toz salebi ve toz şekeri alın. Bir çırpıcı yardımıyla daima karıştırarak sütünüzü pişirin.
2. Süt kıvam alana kadar karıştırmayı bırakmayın. Kıvam aldığı vakit salep kokusu yayılır. İşte bu anda salebinizi ocaktan alın ve bardaklara paylaştırın. Üzerine tarçın serpip sıcak servis edin.
Diğer içeriklerimiz de ilginizi çekebilir: