Afet bölgelerinde hijyen şartlarının tam manasıyla sağlanamadığını hatırlatan Aydın, “Özellikle şahısların en acil gereksinimlerinden birinin tuvalet. Bu maksatla hijyen açısından kâfi tuvaletler bölgeye kurulana kadar, akut periyotta muhtaçlığı giderebilecek sahra tuvaletlerinin kurulmasını önerebiliriz. Uygun alanlara 25 cm eninde 75 cm derinliğinde hendeklerin açılması ve iki ucuna tahtalar yerleştirilmesi kâfi olur. Gereksinimini gideren bireyler hendek içine toprak atarak alanın kapatılmasını sağlayabilir. Bu biçimde dışkı aracılığı ile bulaşan enfeksiyonların önüne geçilir” diye konuştu.
Faruk Aydın
İlerleyen devirlerde su ve besin kaynaklı enfeksiyonların görülebileceğinin altını çizen Aydın, “Dışkı ile kirlenen ellerin bir biçimde ağza götürülmesi ile kolera, norovirus ve rotavirus olmak üzere birçok ölümcül hastalıklar oluşabiliyor. Kolera tüm yaştan bireyleri etkileyebilmekte şiddetli dehidrasyon ve tedavi alınmazsa mevte yol açabiliyor. Bu durumda süratlice en yakın sıhhat kuruluşuna ulaşılması gerekiyor. İlgili kuruma ulaşana kadar oral rehidratasyon sıvısı (ORS) hazırlanarak bireylerin sıvı kaybını en aza indirmek gerekiyor. ORS hazırlanması için bir litre kaynatılmış suya, bir çorba kaşığı toz şeker, bir çay kaşığı tuz, bir çay kaşığı karbonat eklenerek karıştırılması kâfi Bununla birlikte rotavirus başta bebekler ve çocuklar olmak üzere uzun süren ishal ve kusmalara neden olabilmekte bu manada çocukların da hijyen konusunda şuurlu olması gerekiyor” tabirlerini kullandı.
Afet sırasında yaralanan şahıslarda tetanoz, gazlı gangren, yara enfeksiyonları ve aspirasyon pnömonisi riskine işaret eden Aydın, “Yaralar uygun halde dezenfekte edilmesinin yanı sıra bireylerin en yakın sıhhat kuruluşunda tetanoz aşısı olması gerekiyor. Sanılanın bilakis her yaş kümesinin tetanoz aşısı yaptırmaya muhtaçlığı var” diye konuştu.
Çadır kent ve konteynerde yaşayan şahıslarda teneffüs yolu enfeksiyonlarının görülebileceğini söyleyen Aydın, damlacıklar ve hava yolu ile bulaşan Influenza, Respiratuar Sinsityal Virus ve SARS-CoV-2 üzere rahatsızlıkların azaltılması için maske kullanımının hayati değer taşıdığını söz etti.
Bu virüslere ek olarak kızamık virüsü hava yolu ile yayılan çok bulaşıcı bir virüstür. Hasta kişinin etrafındaki her yaş kümesinden her 9 bireyden 10’u şayet bağışık değiller ise enfekte olur. Bu nedenle çocukluk çağında kızamık aşısının yapılması çok kıymetlidir. Birebir vakitte, bir teneffüs yolu enfeksiyonu olan tüberkülozun sinsi bir halde başlayarak afet sonrasında ilerleyen devirde karşımıza çıkabileceğini öngörüyoruz.