ADDİSON HASTALIĞI NEDİR?
Addison hastalığı böbreküstü bezlerinin (adrenal bezler) olağanda salgılaması gereken glukokortikoid, mineralokortikoid ve androjen hormonlarından bir yahut daha fazlasını yetersiz üretmesi sonucu ortaya çıkan ve ender görülen bir endokrinolojik hastalıktır.
ADDİSON HASTALIĞI NEDEN OLUR?
Addison hastalığının en sık görülen nedeni bağışıklık sisteminin böbreküstü bezini yabancı görüp saldırması ve harap etmesi sonucu ortaya çıkan otoimmün hastalıktır. Öbür nedenler ortasında ise:
-Böbrek üstü bezlerinin kanaması,
-Böbreküstü bezlerinin verem hastalığı (tüberküloz),
-Mikrobik hastalıkları,
-Başka kanserlerin böbrek üstü bezlerine metastaz yapması bulunur.
ADDİSON HASTALIĞI BELİRTİLERİ NELERDİR?
Addison hastalığı nedeniyle ortaya çıkabilecek birçok belirti vardır. Fakat bu belirtiler çoğunlukla bir anda ortaya çıkmaz. Tam tersine hastalığın ortaya çıkmasına sebep olan bezlerin yavaş yavaş fonksiyonunun bozulması ile birlikte belirtiler vakitle kendini gösterir. Addison hastalığının en yaygın belirtileri ortasında;
-Sancılı karın ağrısı,
-Kadınlarda adet periyotlarının anormalliği,
-Ayağa kalkarken baş dönmesi yahut buna bağlı olarak mide bulantısı,
-Vücudun istikrarının bozulması ile birlikte ortaya çıkan iştahsızlık,
-Düşük kan şekeri ve düşük tansiyon,
-Çok fazla tuz tüketme isteği,
-Depresyon ve gerilim halinin sürekliliği,
-Kasların vakitle zayıflaması,
-Bağırsak tertibinin bozulması ile birlikte gelen ishal,
-Vücudun soğuğa hassas hale gelmesi,
-Herhangi bir diyet yapılmamasına karşın kilo kaybetme,
-Aşırı yorgunluk hali yer alır.
Bazı olağandışı durumlarda (yaralanma gibi) hastalık yahut ağır gerilimden ötürü semptomlar epeyce süratli bir halde kendini gösterebilir. Bu durumda addison krizi olarak da isimlendirilen böbreküstü yetersizliği ismi verilen önemli bir durum oluşur. Bu türlü durumlarda acil müdahale gerekir, aksi takdirde şoklar yahut ömrü riske edecek durumlar gelişebilir.
ADDİSON HASTALIĞININ TEDAVİSİ NASIL UYGULANIR?
Addison hastalığında eksik olan hormonu yerine koyma tedavisi uygulanmaktadır. Bu hastalık çoklukla ömür uzunluğu tedavi gerektirmektedir. Glukokortikoid olarak kısa tesirli hidrokortizon tabletleri (veya eşdeğerleri) iki ya da üçe bölünmüş dozlarda kullanılmaktadır.
Mineralokortikoid olarak ise fludrokortizon tablet kullanılmaktadır. İlaç dozları hastadan hastaya ve hastanın ek hastalıklarına nazaran değişmektedir. Birtakım durumlarda Addison hastalığı bulunan bayanlarda nadiren DHEAS da kullanılabilmektedir.