Yolcularına mavinin binbir tonunu sunan deniz seyahatleri için ülkü günlerin yaşandığı bu ortalar, Halikarnas Balıkçısı’nın ‘Yaşasın Akdeniz’ isimli yapıtında anlattığı tecrübeleri yaşamaya ne dersiniz? Şöyle diyor Balıkçı deniz kokan satırlarında: “Bodrum Yarımadası’nda küçük bir koydu. Ay formundaki kıyısı nesil jenerasyon beyaz, açık yeşil, koyu yeşil ve mavi menekşe renkleriyle kıvrılıyordu. Hafif hafif üflemekte olan sağanaklar, bu maviler neslinin üzerinden yol yol leylak renkli pırıltılar yürütüyordu.
Arada sırada yelpazeleyen esintiler ise açıklarda koyu mavi ürpertiler gezdiriyordu. Deniz fısıldıyor, susuyor ve mırıldıyordu.” Cevat Şakir’le birlikte mavi seyahatin öncülerinden olan Azra Erhat ise şöyle diyor bu büyülü deniz seyahatleriyle ilgili: “Nereden gelmiş olurlarsa olsunlar; etrafları, yaşları ne olursa olsun, hepsi 2-3 hafta süren mavi seyahate çıkanlar, dönüşte diğer bir insan olarak çıkarlar karaya. Gözleri güzellikle, gövdeleri sıhhatle, ruhları memnunlukla dolmuştur.”
Tam da mavi seyahatin bendeki manasını söz ediyor bu nefis satırlar. Çeyrek asırdan bu yana Türkiye kıyılarında pek çok mavi seyahate çıkmış biri olarak bu seyahatlerden keyifli ayrılmanın birinci şartının beklentilerinizi karşılayabilecek rotayı belirlemekten ve gerçek bir tatil planlaması yapmaktan geçtiğini söyleyebilirim. Bir vakitler şair ve muharrir dostlarıyla mavi seyahate çıkan Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun söylediği üzere “bu seyahatlerin bir masala dönüşmesini” istiyorsanız, evvel şu soruları kendinize sorarak işe başlayın: Camgöbeği rengi sularda bir kuğu üzere salınan beyaz gövdeli bir yelkenlide bir koydan bir koya süzülmekten, sabah uyanır uyanmaz denize atlayarak güne başlamaktan, gümüşi sularda yol alırken genzinizi yakan iyot kokusundan, gün uzunluğu teknenizin bordasına çarpan dalga seslerinden ve ıssız bir koyda yıldızları izleyerek uykuya dalmaktan hoşlanır mısınız? Cevaplarınız “evet”lerle doluysa o vakit hazırlanın! Mavi seyahat sizi çağırıyor.
Ege ve Akdeniz’in en hoş koylarında, yeşille mavinin binlerce tonunun birbirine karıştığı doğal ortamda sürükleyici bir seyahate çıkmak isteyenler, mavi seyahati tercih ediyor. Bölgedeki özel çeşitler, belirledikleri rotalarda özgürce gezmek isteyen romantik çiftler, aileler ve arkadaş kümeleri için ülkü bir seçim oluyor. Bu nedenle çok sayıda kişi kapalı küme mavi seyahati tercih ediyor. Elbette her mavi seyahat yeni bir tecrübe demek. Her rotanın kendine mahsus hoşlukları var. Lakin günümüzde Türkiye’de yapılan mavi seyahatlerin en beğenilen kenti, hiç kuşkusuz Muğla. Turizm çeşitliliği, kültürel varlıkları ve doğasıyla
ziyaretçilerine unutulmaz bir tatil imkânı vaat eden bölge, el değmemiş koylarında mavi seyahat tutkunlarını ağırlıyor. Yerli-yabancı turistlerin ağır ilgi gösterdiği mavi seyahatlerin önde gelen hareket noktalarını Bodrum, Marmaris, Datça, Bozburun, Göcek ve Fethiye üzere lojistiğin kolay olduğu yerler oluşturuyor. Dilerseniz Yunan adalarıyla mavi cinsinizi çeşitlendirmek de elinizde. Rodos, Simi, Kos, Leros ve Kalimnos, yelkenlilerin en çok tercih ettiği adalar. Güney Ege’deki mavi çeşitler, genellikte başladıkları limanda sona eriyor. Bazen çıkış ve bitiş limanları farklı olsa bile final çoğunlukla bilinen noktada gerçekleşiyor. Sakin koylarda…
Pandemi süreciyle birlikte ortaya çıkan yeni bir uygulamayı da vurgulamamızda fayda var: Mavi seyahat firmaları, son iki dönemdir kabin satmaktansa tekne kiralamayı tercih ediyor. Yani tekneyi mürettebatıyla birlikte eksiksiz kiralıyorlar. Mürettebat kaptan, aşçı ve tayfa ya da tayfalardan oluşuyor. Bu durum mavi seyahatin maliyetini izafi olarak yükseltse de konforu ve hijyeni arttırıyor. Şayet amatör denizci ehliyetiniz varsa ve kâfi deneyime sahipseniz 24 metreden küçük bir tekneyi kendiniz de kullanabilirsiniz. Bu sayede hem tatilinizin maliyetini düşürebilir hem de sevdiklerinizle baş başa kalmanın tadını çıkarabilirsiniz. Yelkenli tekneler çoklukla 2, 3, 4, 8 ve 12 kişilik kabinlerden oluşuyor. Uzunlukları 12 ile 24 metre ortasında değişen yelkenli teknelerin kabin, koridor ve güverteleri denizaşırı uzun seyahatler için bile elverişli. Türkiye’nin güneybatı kıyılarının klâsik tekne tipi olan gulet, çağdaş ve geniş iç yerleriyle yolcularına konforlu bir tatil imkânı sağlıyor.
“Bu çeşitler kaç gün sürüyor” diye sorduğunuzu duyar üzereyim. Perşembe ile pazar günleri ortasında yapılan 3 gece, 4 günlük uzun hafta sonu cinsleri çokça tercih ediliyor. Ayrıyeten 5 ya da 7 gecelik orta ve 2 haftaya yayılan uzun rotalardan birine dahil olabilirsiniz. Türkiye’de her yıl nisan ayının birinci günlerinde başlayan mavi seyahatler için en uygun vakitlerden biri, eylül başından kasım ortalarına kadar uzanan günleri kapsıyor. Bu periyotta tatilcilerin el etek çekmesiyle koylar ve kumsallar çok daha sakin oluyor, kıyılara yakın antik kentler ve balık lokantaları tenhalaşıyor. Mavi seyahat, sunduğu büyüleyici doğal hoşluklarının yanı sıra Karya ve Likya üzere eski Anadolu uygarlıklarıyla Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı’nın varlıklı tarihi mirasından görkemli kesimleri keşfetme imkanı sağlıyor. Buraya kadar her şey hoş, pekala mavi seyahate hangi limandan başlayacaksınız?
Bu sorunun cevabı elbette size bağlı, ancak en beğenilen rotalardan kısaca bahsetmek isterim. Bodrum çıkışlı tipler iki ana güzergâhta yapılıyor: Bodrum’dan Güllük Körfezi’ne uzanan kuzey rotası, Gümüşlük, Altınkum, Akbük, Torba, Göltürkbükü ve Yalıkavak üzere yarımadanın en hoş koylarına uğruyor. Bodrum’dan Gökova Körfezi’ne açılan güney rotasıysa mavi seyahatin doğduğu kıyıların hoşluğunu yaşatıyor. Hareket noktası olarak Marmaris’i tercih edenleriyse Bozburun ve Datça üzere iki olağanüstü yarımadanın harika koyları bekliyor.
Datça istikametine yapılacak cinslerde Hisarönü, Kızkumu, Orhaniye, Selimiye ve Bozukkale ortasına dağılmış adacık ve koyların yanı sıra Knidos Antik Kenti de ziyaret ediliyor. Ege Denizi’yle Akdeniz’in buluşma noktasında kurulan tarihi kent, ziyaretçisine Deveboynu Deniz Feneri’ni içine alan etkileyici görünümler sunuyor. Göcek istikametindeki rotanın bir günü Dalyan’ı ve antik Kaunos kentini gezmeye ayrılıyor.
Diğer günlerse Fethiye Körfezi’nin doğal ve tarihi zenginlikleri keşfediliyor. Yelkenlerini Güney Ege yerine Akdeniz’de açmak isteyenlerin istikameti, Kaş-Demre rotası oluyor. Kekova Adası, Batık Kent, Simena, Noel Baba Kilisesi ve Myra Antik Kenti’nin görülebileceği bu güzergâh, yalnızca Türkiye’nin değil, dünyanın en hoş mavi seyahat rotalarından birini deneyimleme imkânı sunuyor. Özetle mavi seyahat, 1970’li yıllardan bu yana Türkiye’nin dünyaya armağan ettiği en kıymetli turizm formüllerinden biri. Şanslıyız ki bu efsanevi deniz seyahati bizim coğrafyamızda. Seçtiğiniz rota hangisi olursa olsun, emin olun, bu seyahatlerde mavinin binbir rengine doyacaksınız. Yelkencilerin dediği üzere rüzgârınız ve keşfiniz bol olsun.
YEDİ SORUDA MAVİ YOLCULUK
Teknenin batma riski var mı?
Turistik maksatlı yolcu taşıma müsaadesi olan tüm tekneler, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından belirlenmiş standartları yerine getirmek zorunda. Dahası Liman İşletmeleri, Kıyı Güvenlik ve Meteoroloji’nin uygun görmediği hava ve deniz kaidelerinde yola çıkılmıyor. Ayrıyeten istatistikler, deniz ulaşımının karayolu ve havayoluna kıyasla çok daha inançlı olduğunu ortaya koyuyor.
Yemekler nasıl?
Mavi seyahat tiplerinde, çoklukla iki öğün (sabah ve akşam) açık büfe yemek veriliyor. Yemek seçenekleri yolcular tarafından evvelden sipariş edilebiliyor. Şahsî tekne kiralamalarda ya da kapalı küme oluşturma durumlarında özel aşçı hizmeti almak mümkün. Ayrıyeten birçok sefer yalnızca denizyoluyla ulaşılabilen koylardaki balık restoranları mavi seyahatleri lezzetlendiriyor.
Yolculukta hangi aktiviteler yapılabilir?
Teknelerde çoklukla sörf, kano, palet, dürbün, şnorkel ve olta ekibi oluyor. Fiyat karşılığında su kayağı yapma imkânı da sağlanıyor. Jet ski, parasailing, banana ve ringo üzere araçlarla eğlenceli aktiviteler yapmak isteyenler, güzergâh üzerindeki koylardaki su sporları kulüplerinin hizmetlerinden faydalanabiliyor. Ayrıyeten dalış maksatlı cinslere katılmak da mümkün.
Yanıma neler almalıyım?
Teknenin güvertesinde yıldızlı gecelerin tadını çıkarmak istiyorsanız uyku tulumunuzu yanınıza alın. Etraf yürüyüşleri için spor ayakkabı ve rahat giysilere gereksiniminiz olabilir. Güneş kremi, şapka, mayo, yağmurluk, sinek ilacı, ağrı kesici, deniz tutmasına karşı ilaç, kitap ve fotoğraf makinesi unutulmaması gerekenler ortasında.
Seyahat gereğince konforlu mu?
Sıcak günlerde yola çıkacaksanız, teknenizde klima olmasına dikkat etmenizde yarar var. Çoğunlukla denizi görebileceğiniz biçimde tasarlanan kabinlerde yataklar geniş ve rahat. Nevresim ekipleri ve havlular sık sık değiştiriliyor. Ayrıyeten kıyıya pratik formda ulaşmanızı sağlayacak plastik botlar da teknede her vakit hazır tutuluyor.
Teknede günler nasıl geçiyor?
Öğle güneşi bastırmadan ve günbatımına yakın saatler, deniz seyrinin en hoş anları. Güneşin en yakıcı saatleri, sakin bir koya demirleyip bol bol yüzmek, uyumak, keşif yürüyüşleri düzenlemek, alışveriş yapmak ya da salaş bir balıkçı lokantasında ziyafet çekmek için en uygun anlar. Yıldızlı ve rüzgârsız gecelerde güvertede gecelemekse bulunmaz bir ayrıcalık.
Ne kadar bütçe ayırmak gerekiyor?
Güney Ege kıyılarında, 3-4 kabinli, 6-8 kişilik küçük aile kümeleri için haftalık tıp fiyatları eylül ayında 50-55 bin liradan başlıyor. Fiyat ekim ayında 40 bin liraya kadar düşüyor. Fiyatlara, yemek ve içecekler dahil değil. Tekne büyüdükçe fiyat artıyor. 2022 yılının yaz sonu ve sonbahar aylarında kişi başı maliyet, bir haftalık tatil için yaklaşık 10 bin lira olarak düşünülebilir.