Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, “Osman Kavala konusunda Türkiye, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) verdiği ihlal kararına 10 Aralık 2019’da uymuş ve uygulamıştır” dedi.
AKP hükümetinin bayan konusunda, bayana karşı şiddet, cinayet bahislerinde bayandan yana taraf olduğunu savunan Bakan Bozdağ, bir televizyon kanalında katıldığı canlı yayınında gündeme ait değerlendirmelerde bulundu.
Yargıda devam eden mevzularla ilgili kamuoyunun algısının son derece değerli olduğunu belirten Bozdağ, “Kazanın da tam mutlu olmadığı bir oranda yargıdan memnuniyeti başka hizmetlerden memnuniyet üzere birebir pozisyona koyarsak haksızlık olmuş olur. İşin tabiatı buna müsaade vermiyor. İkincisi, yargıya güvense, yargıya işi düşsün düşmesin tüm Türk vatandaşlarının yargıdan sahip olduğu algıyı tabir eder. Genel algıyı söz eder. O, genel algı da yargıya işi düşenlerin doğurduğu algıdan beslenen bir algı. O yüzden burada bir değerlendirmeyi vicdan terazisinde hakikat yapmakta yarar var” tabirlerini kullandı.
“İşin aslını bilmeden kıymetlendirme yapanlara prestij ederek kanaat oluşturmak yanlıştır”
Dava hususlarının içeriğinde neler olduğunu bilmeden kanaat oluşturulmasının yanlış olduğunu aktaran Bakan Bozdağ, “Dava bahisleri gündeme geldiğinde herkes konuşuyor, diyor ki, ‘İşte böyledir şöyledir.’ Evraktan haberi yok, kanıttan haberi yok, tezden haberi yok, savunmadan haberi yok, kanundan haberi yok, yargılamadan haberi yok. Kamuoyuna bir haber çıkıyor, o habere nazaran yazanlara inancı tamsa onlara itimat ederek bir kanaat belirliyor. Bu kanaate nazaran bir yargıya varıyor, karar o yargıya uygun olursa ne hoş, uygun olmazsa ne kadar makûs bir karar olarak algılanıyor. Onun için de bu üzere mevzularda işin aslını bilmeden yalnızca kıymetlendirme yapanlara prestij ederek bir kanaat oluşturmak olağanüstü yanlıştır” diye konuştu.
“(Haksız tahrik indirimi) Biz bakanlık olarak bu mevzuyu kendi açımızdan inceleme ve araştırmaya aldık”
Bakan Bozdağ, Pınar Gültekin davasıyla ilgili yargılama sürecinin devam ettiğini lisana getirerek, yargılamanın içeriğine dair bir şey söylemesinin Adalet Bakanı olarak gerçek olmayacağına dikkati çekti. Bu davadan bağımsız olarak haksız tahrik uygulamasının binlerce yıldır yalnızca Türk hukukunda değil, dünyanın her hukuk sisteminde olan bir uygulama olduğunu, gereksinim olan bir uygulama olduğunu aktaran Bozdağ, şunları söyledi:
“Çünkü kimi kaideler, durumlar olduğunda bu uygulama adalet terazisinin yanlışsız tartması, verilen cezanın hakkaniyete uygun olması bakımından gerekebilir. Bunu mahkeme elbette takdir edecektir fakat bizim bunu kim takdir ediyor? Mahkeme takdir ediyor. O vakit uygulamada bizim bu mevzuyu tartışmaya muhtaçlığımız var. Onun için ben bunu hem de Yargıtay’da tartışmaya açtım. Dedim ki; bu haksız tahriki bir tartışalım, tasarlayarak adam öldürmek yahut da canavarca hisle ve eziyet çektirerek birini öldürme fiillerinde haksız tahrik olur mu olmaz mı? Olursa bunun ceza skalası nasıl olur? Öbürleriyle eşit mi olmalı? Yoksa kademeli mi olmalı? Bunu bir tartışalım. Biz bakanlık olarak bu mevzuyu kendi açımızdan inceleme ve araştırmaya aldık. Mukayeseli hukuku arkadaşlarımız inceliyorlar. Yargıtay’ımızın içtihatlarına bakıyorlar. Ayrıyeten ceza hukukçularımız da bu hususun uzmanlarıyla, hukukçularımızla bu husus konuşuluyor, tartışılıyor ve biz bu tartışmaların sonucunda haksız tahrik uygulamasına ait bir değişiklik gereksinimi ortaya çıkarsa bu değişiklik konusunda adım atma konusunda kararlıyız. Ben, Yargıtay’da konuşmamda da söyledim. Temelinde bu hususta yol gösterici içtihat oluşturma konusu Yargıtay’ımızın elindedir. Yargıtay’ımız bu mevzuda yol gösterici bir içtihat ortaya koyduğunda o günkü unsur de pek çok haksızlığı ortadan kaldırmaya yetiyor. Yani orada bir içtihat geliştirdiğinde, eski klasik içtihatlarını tekrarlama yerine yeni bir bakış açısı ortaya koyduğunda, ben sorunun değerli bir kısmının çözüleceğine yürekten inanıyorum. Zira kanun ne yazarsa yazsın sonuçta iş uygulamada bitiyor. O kanuna hayat veren birinci derece, istinaf ve Yargıtay’da misyon yapan yargıçlarımızın kararlarıdır. O kararlar kanunu yanlışsız anlar, yanlışsız uygularlarsa ebetteki buradaki sıkıntıların değerli bir kısmı kıymetli ölçüde aşılmış olur.”
“Zaten cezalar bizde çok ağır”
Bakan Bozdağ, “Tahrikle, canavarca bir hisle işlenen cürüm ortasında nasıl bir temas var?” sorusunu sorarak, şunları kaydetti:
“Canavarlık farklı bir şey. Tahrik, ani bir şey oldu. Mühleti ne kadardı? Bir ay mı, iki ay mı, üç ay mı, beş ay mı, tasarlamak da bir vakit alıyor. Adalet Bakanlığı olarak bu bahis üzerine çalışıyoruz. Dünyayı da inceliyoruz, Türkiye’yi de inceliyoruz. Hukukçularımızla, Yargıtay’ımızla, cezacılarımızla istişare halindeyiz. Aslında cezalar bizde çok ağır. Bayana karşı cinayetin cezası ağırlaştırılmış müebbet mahpus. İnfazı da terörle eşit. Yani 3/4. Bayana karşı şiddetin infazı terörle eşit. Aldığı cezanın 4’te 3’ünü içeride geçirmesi gerekiyor. Bir de ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezası alıyor. Yani çok büyük bir ceza alıyorlar bunlar ve vadeli mahpusta 4’te 3’ünü geçiriyor. Ağırlaştırılmış müebbette ise alışılmış 30 yıl içeride kalması gerekiyor. Çok ağır bir ceza, en ağır ceza. Şu anda bizim hukuk sistemimizdeki en ağır ceza, ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezası. Bayanlara karşı işlenen cinayette de biz en ağır cezayı veriyoruz. Taammüden yaralamada, eziyette, azapta, makus muamelede daima nitelikli hal saydık ve bunların hepsini de tutuklama sonunun üzerinde bir cezai yaptırıma bağladık. Taammüden yaralamanın ve başkalarının tutuklamayla ilgili CMK’nın katalog cürümleri çerçevesine alarak burada hakim yahut mahkeme isterse tutuklama nedenini varsayıp tutuklama kararı verebilir imkanını da onların önüne koyduk. Ve bu hususta odunsuz bir yasal düzenleme hayata geçirdik.”
“FETÖ ile gayrette 676 bin 411 şahsa isimli süreç yapıldı”
FETÖ ile çabaya de değinen Bakan Bozdağ, 1 Temmuz prestiji ile bugüne kadar FETÖ ile ilgili 676 bin 411 kişi hakkında isimli süreç yapıldığı bilgisini verdi.
Bozdağ, bunlardan şu anda 69 bin 688 derdest evrakın olduğunu belirterek, “Öte yandan isimli süreç bugüne kadar yapılan şahıslardan üstte verdiğim toplam sayıdan 117 bin 208 kişi hakkında mahkumiyet kararı verilmiş. 87 bin 519 kişi hakkında beraat kararı verilmiş, 322 bin 187 kişi hakkında ise soruşturma kademesinde takipsizlik kararı verilmiş. Cezaevlerinde şu anda 19 bin 30 FETÖ üyeliğinden yatan bulunmaktadır. Bunlardan 3 bin 901’i karar özlü, yani hakkında karar verilmiş lakin katılaşmayı bekliyor. 13 bin 970’i hükümlü, bin 159 da tutuklu var. Ayrıyeten şu ana kadar 181 bin 450 kişi hakkında da isimli denetim kararı verilmiş, tutuklama yerine isimli denetim önlemi uygulanmakta. 29 bin 455 kişi hakkında da yakalama kararı var, bunlar şu anda yakalanmamış. Bizim Amerika Birleşik Devletleri dahil pek çok ülkeden istediğimiz FETÖ’cü teröristler var. 110 ülkeye bin 133 evrak FETÖ mensubu hakkında bin 234 iade talebinde bulunmuşuz bugüne kadar, 3 iade talebimiz kabul edilmiş. İkincisi Romanya tarafından, bir tanesi de Cezayir tarafından kabul edilmiş. Şu ana kadar kimi ülkeler de İçişleri Bakanlığından aldığım bilgilere nazaran 121 FETÖ mensubunu Türkiye’ye iade etmiş, 28 ülkeden iade var. Bunların toplamını koyduğumuzda 28 ülkeden bugüne kadar 124 FETÖ’cü Türkiye’ye iade edilmiş durumda” dedi.
Sadece İnterpol’den değil Amerika Birleşik Devletleri’nden bugüne kadar Türkiye’nin terörist başı Gülen dahil, hiçbir FETÖ’cü ile ilgili iade talebine olumsuz ya da olumlu bir yanıt verilmediğini söyleyen Bozdağ, “Şu anda Almanya, Fransa, İngiltere ve pek çok ülke, FETÖ’cüleri iade etmemekle kalmayıp şahsen himaye ediyorlar, destekliyorlar ve onlara ülkelerinin pek çok imkanlarını açıyorlar. Türkiye’ye düşmanlık eden herkesi besledikleri üzere bunları da besliyorlar” tabirlerini kullandı.
“Kavala konusunda Türkiye, AİHM’nin verdiği ihlal kararına uymuş ve uygulamıştır”
Türkiye’nin AİHM kararlarına uymayı taahhüt eden ülkeler içerisinde en yüksek oranda AİHM kararlarına uyan ülke olduğunu vurgulayan Bozdağ, “Şu ana kadar üye ülkelerin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarına uyma oranı yüzde 80,20. Türkiye’nin uyma oranı yüzde 87,98. Osman Kavala konusunda Türkiye, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin verdiği ihlal kararına 10 Aralık 2019’da uymuş ve uygulamıştır. Bu uygulamadan sonra Kavala’nın avukatları mevzuyu Anayasa Mahkemesine taşımışlar, tutukluluğu diğer evraktan, kabahatten devam ettiği için ‘Uymadı’ diye. Türk Anayasa Mahkemesi de bu başka belge, farklı bir hata, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararına Türk mahkemesi uymuştur diye karar vermiştir. Artık Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesine bahis gitti. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin önünde şu anda 72 binden fazla evrak var. Avrupa Kurulu’ndan gelen işleri denetleyen ‘Büyük Daire’ denilen üst yerde ise 22 evrak var. Bu, 22’nci belge, en son giden evrak. Bu evraklardan en erken geleninin bekleme mühleti 1,5 yıl. Yunanistan’da spor, gençlik derneklerinin isminde ‘Türk’ sözü geçiyor diye idari makamlar bu dernekleri kapattı. Yargı, idareyi haklı buldu. AİHM’e götürdüler. AİHM, ‘hak ihlali’ var dedi. Yunanistan 2008’den beri bu kararlara uymuyor ve uygulamıyor. Büyük Daire’nin önünde bekliyor. Büyük Daire bu kararı AİHM’e götürüp görüş daha sormadı. Fransa’nın, Almanya’nın, pek çok ülkenin kararı var. Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi de, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi de bahis Türkiye olduğu vakit mutlaka adil davranmıyorlar, taraf davranıyorlar. Leyla Şahin, Merve Kavakçı olayında gördük, Refah Partisi, Fazilet Partisi davalarında gördük. Bir sürü olay var, insan hakkıysa ben de beşerim, benim de hakkım var. Bana da başka insan üzere davranması lazım. Türkiye de bu hakları talep eden bir ülke. Türkiye’ye de eşit davranması lazım. Adil davranmadığını, tarafsız olmadığını düşünüyorum” diye konuştu. (İHA)
TIKLAYIN | AİHM’den Osman Kavala kararı: “Türkiye, yükümlülüklerini yerine getirmedi”
TIKLAYIN – AİHM, “Kavala kararının uygulanmadığına” hükmetti, Türkiye tarihe geçti; İstek Türmen: Son durakta üyelikten çıkartılma var!
TIKLAYIN – Avrupa Kurulu, Türkiye’ye ‘denetim ve Kavala davası için’ raportör gönderiyor
TIKLAYIN -Avrupa Kurulu Parlamenter Meclisi Lideri’nden Kavala yorumu: AİHM kararlarına tabi olmalıyız
TIKLAYIN – Kavala kararı: Türkiye’ye yaptırım uygulanma riski arttı
TIKLAYIN – Gezi davasında karar: Kavala’ya ağırlaştırılmış müebbet; Mücella Yapan, Tayfun Kahraman, Çiğdem Mater, Hakan Altınay, Mine Özerden, Can Atalay, Yiğit Ali Ekmekçi’ye 18 yıl mahpus ve tutuklama!
TIKLAYIN- 45 soruda Kavala ve Seyahat davası: 2013’ten bu yana tekraren birebir suçlamaların yargılama konusu yapıldığı evrak karar aşamasında
TIKLAYIN – Osman Kavala: AİHM tespitinin ülkemizdeki hukuk devletini savunan yargı mensuplarına güç vereceğine inanıyorum
TIKLAYIN – Avrupa Kurulu, Osman Kavala kararını resmen duyurdu; orta kararın ayrıntıları açıklandı
TIKLAYIN- Avrupa Kurulu’nda kritik Kavala oylaması
TIKLAYIN – Türkiye’nin Osman Kavala ile ilgili görüşü Avrupa Kurulu’na gönderildi