CHP Ordu Milletvekili Mustafa Adıgüzel bugün TBMM’de bir basın toplantısı düzenledi. Toprak Mahsulleri Ofisi’nin 2021 yılı mahsulü için 58 lira, 2022 mahsulü Giresun kalite için 61 lirayla fındık satışına başlamasına reaksiyon gösteren Adıgüzel şöyle konuştu:
“Az evvel bir haber aldık. TMO piyasaya fındık arzına karar vermiş. 2021 yılı mahsulü fındık için 58 lira, 2022 yılı mahsulü Giresun kalite fındık için 61 lira. Son derece üzgünüm ve son derece kızgınım. Şu anda bahsettiği Giresun kalite fındık piyasada 63 lira. Ordu’da fındık 62 lirayı gördü. Çarşamba’da fındık 63 lira. Hâl böyleyken devletin TMO’su piyasa fiyatının altından elindeki fındığı 2-3 lira daha aşağıdan piyasaya sürüyor. Bu şu demek, son günlerde süratle artan fındık fiyatının önünü kesmek demek. Bu geçmiş yıllarda daima bu türlü oluyordu. Lakin bunu Ferrero yapıyordu. İtalyan kartel tam bu aylarda piyasada fındık azaldığında fındığın üst hareketinin önünü kesmek için piyasaya birtakım ortacılar eliyle fındık sürüyordu düşük fiyattan.
“DEVLETİN KURUMU YABANCI KARTELE TAŞERONLUK YAPIYOR”
Bu yıl bunu Ferrero yapamadı. Zira Ferrero Rekabet Kurumu’nda nezaret altında, denetleme geçiriyor. O yüzden bu yıl fındık fiyatı 43 liralardan 63 liranın üzerine çıktı ve 70’e yanlışsız gidiyordu. İşte Ferrero’nun bu sene yapamadığını TMO eliyle yapıyorlar. Bu yüzden kızgınız. Devletin kurumu bir yabancı kartele taşeronluk yapmaktadır. Bu yüzden kızgınız. Dün Ordu’da fındık fiyatı 62 liraya varmışken biraz evvel bu haberin alınmasıyla piyasada fındık 55 liraya düştü. Birkaç düzgün adam ülke ismine ve çiftçilik ismine uğraş verirken bir hırsız kadrosu, bir çete, memleketin ve fındık üreticisinin emeğinin kıymetlerinin altını oymaya devam etmektedir. Yazıklar olsun.
Sezon başında dedik ki, ‘Sayın Erdoğan 53 lira açıklama. Fındığın fiyatı en az 70 lira olmalı.’ Sayın Genel Liderimiz da ‘En az 4 dolar olmalı’ dedi ki o vakit 70 liraydı. Ne oldu, 53 lira açıklayınca beklediğimiz üzere fındık 43 liradan gitti. Çiftçi fındığı 43 liradan sattı. Artık o fındık süratli bir formda pahasına ulaşmak için bugün 60 liranın üzerine hakikat, bizim dönem başında işaret ettiğimiz 70 liraya hakikat koşarken işte tekrar TMO devreye girdi ve fındığın önünü kesti. TMO genel müdürü ile konuştum, dedim ki ‘Bunu yapmayın. Şayet elinizdeki fındığı piyasaya sürecekseniz 67-68, 70 liraya yakın bir fiyat koyun ki, piyasa fiyatından üstte olsun, fındığın üst hareketini teşvik edin’. Ancak bunu yapmak yerine memleketler arası kartelin ve Türkiye’deki uzantılarının buyruğu ile bunu yaptılar ve fındık fiyatını şu anda aşağı düşürdüler.
Şimdi, bilinmeyen bir el diyeceğim, bu kapalı bir el değil. Bu elleri biz biliyoruz. Bunlar açık bir el. Lakin TMO’yu paravan kullanarak bu işi el altından yaptılar. Biliyorsunuz, kur muhafazalı mevduat ile dövizi sabit tutuyorduk. Artık görünen o ki, ‘Ferrero Muhafazalı Fındık Hesabı’ var. Hükümet kur muhafazalı mevduat hesabına fındık kesiminde bir alternatif geliştirmiş, TMO eli ile yürütülen ‘Ferrero Muhafazalı Fındık Hesabı’ açmış gözüküyor.
“KÂRI FINDIKÇIYA BİLE HARCAMAYAN GUDUBET BİR İDARE VAR”
Üstelik TMO, geçtiğimiz yıl 27 liradan aldığı fındığı bugün 58 liradan satacak. 53 liradan aldığı fındığı da 60 liradan satacak. Ortada bir de üreticinin emeği üzerinden bir devlet kurumu kâr yapmış olacak. Geçtiğimiz yıllarda sordum, dedim ki, ‘Yaptığınız bu kârı bari üreticilere hisse olarak dağıtın.’ Bize dediler ki, ‘Biz kooperatif değiliz, biz kâr hissesi dağıtamayız.’ Lakin bakın, 9 yıldır fındıkta alan bazlı gelir dayanağı 170 lira. 9 yıldır değişmedi. 9 yılda her şey değişti. Mazot 8 kat, gübre ise gübresine nazaran 10 ile 20 kat arttı. 9 yıldır yerinde duran hiçbir şey yok lakin yerinde duran bir fındıkta alan bazlı gelir takviyesi var. Hâlâ 170 lira. TMO’nun yaptığı kârı bile ‘Buraya kullanıp fındıkçıyı destekleyelim’, fındıkçının üzerinden yapılan kârı bile fındıkçıya harcamayan bir gudubet idare var.
O yüzden, bu 20 yılda fındıkçının AKP’den çektiğini öteki hiç kimse çektirmedi. Fındıkçıya yapılan bu zulümdür. TMO eliyle yapılan bir zulümdür. Ben derhal TMO’yu ve Tarım Bakanlığı’nı bu işi gözden geçirmeye ve süratli bir formda bu yanılgıdan dönmeye davet ediyorum. Zira yapılan şey Türkiye’ye kâr değil milletlerarası kartele kârdır, onun hesabınadır. Bir devlet kurumunu, Türkiye Cumhuriyeti’nin bir kurumunu, Türkiye Cumhuriyeti’nin halkına, tarımına, üreticisine karşı bir oyuna alet etmektir. Bu yanlıştan bir an evvel TMO’yu dönmeye davet ediyorum.”
SATIŞLAR 5 KENTTE YAPILACAK
TMO’nun internet sitesinden hususa ait yapılan açıklama ise şöyle:
“Tarımsal ihracatımızın en kıymetli kalemlerinden biri olan kabuklu fındık ihracatının kesintiye uğramaması ve piyasaların düzenlenmesi ile birlikte ülkemiz ve bölge iktisadına katkı sağlamak için Kurumumuz stoklarında bulunan kabuklu fındıkların bir kısmı satışa açılmıştır. Samsun ve Kocaeli Başmüdürlükleri Stoklarımızda bulunan 2021 yılı mahsulü 20 bin ton levant Trabzon ve Ordu Stoklarımızda bulunan 2022 yılı mahsulü 5 bin ton levant kalite kabuklu fındıklar ve Giresun Başmüdürlüğü stoklarında bulunan 2022 yılı mahsulü 3 bin ton Giresun kalite kabuklu fındıklar yüzde 50 sağlam iç fındık aslına nazaran KDV hariç olmak üzere peşin bedel mukabilinde talep toplama metodu ile satışa açılmış olup satış fiyatlarımız; 2021 mahsulü Levant kalite kabuklu fındıklar için 58,00 TL/Kg, 2022 mahsulü Levant ve Giresun kalite kabuklu fındıklar için 61,00 TL/Kg, olarak uygulanacaktır. Numune talep edilmesi halinde KDV dâhil 65,00 TL/Kg fiyattan en az 5 kg olacak biçimde karşılanacaktır.
Firmalar talep ettiği eser ölçüsüne karşılık gelen bedelin yüzde 10’unu TMO hesaplarına yatırdıklarına dair dekont ile birlikte 07.02.2023 tarihi mesai bitimine kadar eser almak istedikleri Başmüdürlüğümüze yazılı olarak müracaatta bulunacaklardır.
Satışlar; Trabzon, Giresun, Ordu, Samsun ve Kocaeli Başmüdürlüklerince yapılacaktır.”