Mary Tyler Moore, 1970’li yıllarda televizyonda meslek sahibi, bağımsız bir bayanı canlandırarak, o periyotta yüklü olarak konut hanımı rolleriyle gösterilen bayanlarla ilgili klişelerin değişmesine yardımcı olmuştu. Usta oyuncu 1960’larda yayınlanan The Dick Van Dyke Show’la tanınmış ve 1970’lerde kendi ismini taşıyan dizilerle dünya çapında büyük üne kavuşmuştu. Moore, sinemada da büyük muvaffakiyetler yakaladı ve 1980’de Sıradan Beşerler sinemasındaki rolüyle En Âlâ Bayan Oyuncu kolunda Oscar’a aday gösterildi.
Mary Tyler Moore… Yaşarken de vefatının akabinde da bir efsane olarak anılan yıldız isim, romanlarda rastlanacak cinsten bir hayat kıssasına sahipti
Mary Tyler Moore’un 1970 -77 yılları ortasında yayınlanan ve kendi ismini taşıyan sitcom dizisi Time Mecmuası tarafından “televizyon tarihini değiştiren” 17 program ortasında yer aldı. Televizyon dünyasının önde gelen isimlerinden Oprah Winfrey, Moore’u ilham perilerinden biri olarak tanımlarken, çocukluğunda bu diziyi kaçırmadan izlediğini söylemişti.
Başından üç evlilik geçen Moore’un hayatından trajediler hiç eksik olmadı. Alkolik bir anne tarafından yetiştirilen Moore’un kendisi de alkolle ilgili meseleler yaşadı. Annesi üzere Moore da bir devir Betty Ford Rehabilitasyon Merkezi’nde tedavi gördü. Kız kardeşi şimdi 21 yaşında çok doz uyuşturucu kullanımı nedeniyle ömrünü kaybederken, ağabeyi de kansere yenik düştü ve 47 yaşında hayata gözlerini kapattı.
Usta oyuncu, oyunculuk mesleği boyunca daldaki bayan algısını değiştirdi ve akabinde gelen meslektaşları üzerinde büyük tesir bıraktı
Moore daha sonra otobiyografisinde, kurtulma talihi kalmayan ağabeyinin intihar etmesine yardımcı olmaya çalıştığını fakat bu teşebbüsün başarısız olduğunu yazdı. Richard Meeker ile yaptığı birinci evliliğinden olan tek çocuğu Richie de uyuşturucu bağımlısıydı ve 24 yaşında kazara kendini vurarak ömrünü yitirdi. Lakin tüm bunlar yetmezmiş üzere kendi sıhhati da her geçen gün bozuluyor ve onu büyük bir aşkla yaptığı oyunculuktan koparma riski doğuruyordu.
Mary Tyler Moore, üçüncü ve son evliliğini kardiyoloji uzmanı bir hekim olan Robert Levine’le yapmıştı. Çift, keyifli evliliklerini Mary Tyler Moore, 2017’de hayatını kaybedene kadar sürdürdü. 30 yıldan uzun süren bu aşkın dokunaklı hikayesi şimdilerde gösterimde olan ve Moore’un hayat hikayesi ve mesleğini anlatan “Being Mary Tyler Moore” (Mary Tyler Moore Olmak) ismindeki belgeselle bir defa daha gündeme geldi.
Mary Tyler Moore, ona hayatı zindan eden ve çok sevdiği oyunculuk mesleğinden de koparan amansız kederini uzun yıllar dünyadan sakladı
Tüm hayatını büyük acılarla geçiren lakin yılmaz duruşuyla kendine eşi bulunmaz bir meslek inşa eden Mary Tyler Moore, şimdi 34 yaşındayken Tip 1 Diyabet teşhisi aldı. Yıllar boyunca bu hastalık yüzünden sayısız sorun yaşayan yıldız oyuncu için asıl kâbus ilerleyen yaşlarında başlayacaktı: Ömrünü kameralar karşısında geçiren Mary Tyler Moore, şeker hastalığı yüzünden her geçen gün görme yetisini kaybetmeye başladı. Bu süreçte yaşadıklarını da belgesel de eşi Dr. Robert Levine anlattı.
Mary Tyler Moore, yıllar boyunca körleştiğini, görme yeteneğini kaybettiğini herkesten saklayarak yaşamaya çalışmış, artık neredeyse büsbütün kör olduğunda bile bunu toplum önünde ortaya koymaktan kaçınmıştı. Yıldız oyuncu 1980’lerin sonunda görme yetisini koruyabilmesi için ağır bir ameliyat geçirmişti geçirmesine lakin bu operasyon onu kurtaramadı ve Mary Tyler Moore, artık görüşünü büsbütün kaybetmeye başladı.
Ömrü boyunca zorluklar yaşayan ve aşkta da aradığını bulamayan Mary Tyler Moore, en sonunda memnunluğu son eşi Robert Levine’de bulmuştu
Eşi Dr. Robert Levine, o günleri “Ameliyattan sonra çalışmaya, okuyabilmeye devam ediyordu. Lakin bir müddet sonra görüşü yeterlice bozuldu. ‘Tünel görmesi’ diye tanım ettiğimiz şeyi yaşıyordu. Yani gözlerini neredeyse kaybetmişti ve her şeyi dairesel bir tünelin içinden bakar üzere görüyordu. Aslında belinden aşağıda kalan hiçbir şeyi artık göremiyordu. Aslında ondan sonra da her şey giderek daha da berbatlaştı.” diye anlatıyor.
2012 yılına gelindiğindeyse her şey artık neredeyse bitmiş gibiydi… Mary Tyler Moore buna karşın dik duruşundan vazgeçmedi. Körleştiğini, önünü bile güç gördüğünü belirli etmedi. O yıl Mary Tyler Moore, SAG diye de bilinen Ekran Oyuncuları Derneği Ödülleri’nde “Yaşam Uzunluğu Başarı” ödülüyle onurlandırılmıştı. Mükafatını almak için sahneye çıktığında kimsenin bilmediği şeyse, efsane aktrise kameraların göremediği o anlarda, sahneye çıkabilmesi için koluna giren görevlilerin yardım ettiğiydi.
Mary Tyler Moore, 2012’de bu pozu verdiğinde görme yetisini çoktan kaybetmişti
Eşi Dr. Robert Levine’in belgeselde o geceye dair anlattıkları acı gerçeği öğrenenler, yıldız oyuncunun ömrünün neredeyse son 30 yılında, körleştiğini tüm dünyadan nasıl sakladığını da anlamış oldu…
“Işıklar açıldığında salondakiler ve ekran başındakiler sevgili eşimi karşılarında gördüler ve alkış yağmuruna tuttular. Halbuki o artık tek başına yürüyüp sahneye çıkabilecek durumda bile değildi. Kendi kendine bakabilecek durumda değildi. Bağımsızlığı yok olmuştu. Hiçbir şeyi okuyamıyordu bile. Her şeyi ondan çalınmış üzereydi. Tüm sevinci, hayat sevinci… Çok ızdırap verici bir andı.”
Dr. Robert Levine, evlendikleri günden Moore ölene kadar onu bir an bile yalnız bırakmadı
Mary Tyler Moore ve bir kardiyolog olan Levine, Levine, Moore’un annesini tedavi ederken tanışmıştı. Moore, annesinin hekimine aşık olmuş ve ona “Çektiğim yalnızlık hastalığını tedavi edebilir misin?” diye sormuştu. Çift 1983’te evlendiğinde Moore 40’lı yaşlarının sonunda, Levine ise 29 yaşındaydı. Mary Tyler Moore ölene kadar evli kaldılar. Dr. Robert Levine, eşinin vefatının akabinde “Mary Tyler Moore Vision Initiative” isminde bir vakıf kurdu. Vakıf diyabet kaynaklı görme kayıplarıyla ilgili çalışmalar yapmaya devam ediyor.
