Seçimlere beş aydan az bir müddetin kaldığı Türkiye’de siyasetin en önemli gündem unsuru, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın üçüncü defa aday olup olamayacağı. Yasalar açık bir halde cumhurbaşkanının iki kere seçilebileceğini söylüyor; lakin muhalefet başkanları, mevzuyu hukukçuların ihtarına karşın “Yirmi yıllık iktidar akabinde yeniden mağduru oynamaya kalkmasın” diye özetlenebilecek bir halla açmak dahi istemiyor. İktidara yakın çevreler ise Erdoğan’ın bir sefer daha aday olabilmesinin önünde hiçbir pürüzün olmadığını sav ediyor.
Cumhuriyet müellifi Barış Terkoğlu, bu tartışmaları ‘Cumhurbaşkanı aday olamaz’ diyen AKP’liler’ başlıklı yazısıyla köşesine taşıdı. Evvelki Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün kanunlar tarihine geçecek biçimde “Bir daha aday olamaz” unsuruyla sınandığını öne süren Terkoğlu, Ahmet Sever’den alıntılar yaparak perde ardında yaşananları şöyle paylaştı:
“AKP’nin getirdiği, 31 Mayıs 2007 tarihli kanun Cumhurbaşkanlığı’nın kurallarını belirliyordu. Buna nazaran Cumhurbaşkanlığı müddeti 7 yıldan 5 yıla düşmüş, Cumhurbaşkanı 2 kere seçilebilir hale gelmişti. 31 Ekim 2007’de resmen yürürlüğe girdi. Bu sırada Abdullah Gül, 11. cumhurbaşkanı seçilmişti. Haliyle, Gül için soru, 5 yıl mı 7 yıl mı, 1 kere mi 2 sefer mi halindeydi. İşin ilginci, karşılığını Gül bile bilmiyordu.
Açık kapı bırakmamak için Erdoğan, 19 Ocak 2012’de yasaya bir husus ekletti. Gül’ün vazife mühletinin 7 yıl olduğunu söz ettikten sonra özetle şunu söylüyordu: ‘Değişikliğin yürürlüğe girmesinden evvel seçilmiş olan cumhurbaşkanları ikinci sefer seçilemez.’
Kişiye özel bir kanundu. Açıkça ‘Abdullah Gül yine aday olamaz’ hususuydu. Bu kanunu da bir vakitler AKP’nin başında olan Gül’ün arkadaşları hazırlamıştı.
Gül’ün basın müşavirliğini yapan Ahmet Sever, kelam konusu yasanın içerdeki yansımasını, ‘Abdullah Gül ile 12 yıl’ kitabında şöyle anlattı:
‘Bana, Cumhurbaşkanı Gül’ü 7 yıl boyunca en fazla nelerin üzdüğü ve kırdığı sorulsa, misyon müddetinin neredeyse 5 yıl boyunca bilinmeyen bırakılmasını ve gerisinden da bir daha aday olamayacağına dair yasak konulmasını bunların başında sayabilirim. (…) Kendi partisinden ve arkadaşlarından gelen bu tutum, cumhurbaşkanının çok ağırına gitti. Ne olmuştu da kendisine bu türlü bir yasak reva görülmüştü? Buna bir mana veremiyordu. Çok kırılmış ve incinmişti.’
TALİMATI ERDOĞAN VERMİŞ
Düğümü CHP çözdü. 22 Mart 2012’de bireye özel kanunun iptali için AYM’ye gitti. AYM, 16 Haziran 2012’de ‘Gül tekrar aday olamaz’ unsurunu iptal etti.
Ahmet Sever’in anlattığına nazaran CHP sayesinde, herkes üzere adaylık hakkına kavuşan Gül, şunu söyledi: ‘Bakar mısın, nereden nereye geldik’.
AYM, AKP’nin seçtirdiği Gül için, ‘yine aday olabilir’ kararı vermişti. AYM’nin ‘Eski yeni olmaz, anayasada yazan hak herkes için geçerlidir’ kararına AKP’den gelen yansılar neydi dersiniz?
En kıymetlisi, bugün Adalet bakanı olan devrin Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ, şunu söylemiş: ‘İkinci kere seçilme kararı anayasaya karşıttır. (…) Anayasa Mahkemesi seçme ve seçilme hakkını yahut eşitlik prensibini düşünmüş olabilir. Fakat anayasada ikinci sefer seçilememe kararı varken bu kararı görmemezlikten gelmesi de düşünülemez.’
AKP’den Gül kararına reaksiyonlar o kadar çoktu ki Abdullah Gül’ün müsaadesiyle, Ahmet Sever, Vatan gazetesine ‘Cumhurbaşkanı pekâlâ yine aday olabilir, neden olmasın’ başlıklı bir röportaj verdi. Yansılar daha da büyüdü. Erdoğan ile Gül’ün o röportajdan sonra gerçekleştirdiği diyaloğu Sever, şöyle aktarıyor:
‘Erdoğan: Basın müşaviriniz bu türlü bir açıklamayı nasıl yapar? Bu hiç hakikat olmadı.
Gül: Onun yerine ben konuşsam daha mı yeterli olurdu?’
Sever, sonraki kitabı, İçimde Kalmasın’da, sıkıntıyı detaylandırıyor. Devrin Adalet Bakanı Sadullah Ergin ile konuşan Sever, Ergin’in açıklamasını şöyle aktarıyor:
‘Adalet Bakanlığı’nın Bakanlar Kurulu’na sevk ettiği tasarı metninde, ‘görev yapan cumhurbaşkanlarının tekrar aday olamayacağına dair süreksiz 1’inci madde’ yer almıyordu. Birebir formda, Bakanlar Kurulu’ndan TBMM’ye gönderilen hükümet tasarısında da yoktu. Bu unsur, TBMM Alt Komisyonu’nda eklendi. Komitede bu unsur görüşülürken bunun direkt Sayın Gül’ü maksat aldığı ve son derece yanlış anlamalara yol açacağı konusunda ikazda bulundum.’
Erdoğan’ı da bu bahiste uyardığını belirten Ergin, devam ediyor:
‘Hiç beklemediğim bir formda, husus son anda yine eklendi. Sonradan öğrendim ki, talimat direkt Sayın Başbakan Erdoğan’dan gelmişti.’
Kısacası Gül’e yasak konulmasını şahsen Erdoğan istemişti.
ADAY OLMASIN DİYE YASA
Peki neden? Neden Erdoğan bu türlü bir şey yaptı?
Sever, Gül’e kadar ulaşan sebebi, İçimde Kalmasın’da anlatıyor:
‘İsmi bende gizli bu gazeteci, Erdoğan’a bir görüşmesinde açıkça, ‘Neden Sayın Gül’e bu türlü bir yasak koyma muhtaçlığı duydunuz?’ diye sormuş. ‘Son anda çıkıp adaylığını koyabilir. O yüzden koydurdum yasağı’ karşılığını vermiş.’
Erdoğan sayesinde oldu sanıyoruz lakin… Sever’in aktardığına nazaran 367 krizinin akabinde seçimi iptal edilen Gül, aslında Erdoğan’a bir basın toplantısıyla emrivaki yaparak aday olmuş:
‘Abdullah Gül de cumhurbaşkanı seçildikten bir mühlet sonra makamında Büyükelçi Gürcan Türkoğlu ve benim yanımda, ‘O gün o basın toplantısını yapıp adaylığımı açıklamasaymışım bugün cumhurbaşkanı ben olmayacakmışım’ diyecekti.”