ABD İlaç ve Gıda Dairesi (FDA), ülkenin önde gelen önlenebilir ölüm nedeni olan sigarayla ilgili radikal bir karar alma aşamasında.
TÜM SİGARALARDA UYGULANACAK
FDA’nın hazırladığı yeni plana göre, ABD sınırları içerisinde satılan tüm sigaralarda nikotin miktarı önemli ölçüde azaltılacak ve sigaradaki ölümcül ürünlerin minimum ya da hiç bağımlılık yapmayacak şekilde ayarlanması zorunlu kılınacak.
FDA’dan salı günü yapılan açıklamada Mayıs 2023’e kadar tütün ürünlerinde yer alabilecek nikotin miktarı için bir üst sınır belirleneceği ifade edildi.
KONGRE’DEN FDA’YA GENİŞ YETKİ
2009 yılında kongrenin FDA’ya tütün ürünlerini düzenleme konusunda geniş yetki vermesi sonrası ajansın atacağı adımlar merak konusu olmuştu. FDA söz konusu yeni düzenleme için hazırlıklarına 2017 yılında başladı. Ülkede her yıl yaklaşık yarım milyon insanın sigaraya bağlı hastalıklardan hayatını kaybetmesi ajansın üzerindeki baskıyı artırdı.
DİKKAT ÇEKEN PLAN: 13 MİLYON YETİŞKİN SİGARAYI BIRAKACAK
Yeni düzenlemenin ana fikri sigarayı nikotin bağımlıları için daha az çekici hale getirmek ve onları sigarayı bırakmak için teşvik etmek.
Yüksek derecede bağımlılık yaptığı bilinen nikotin, sigara içindeki diğer kimyasalların aksine insan vücuduna büyük zararlar vermez. FDA’nın planına göre sigara içenler tütün ürünlerinde istedikleri nikotin oranına erişemezlerse bu onları nikotin bandı ve nikotin sakızı gibi ürünlere yönlendirebilir ve sigarayı bırakma süreçleri hızlanabilir.
Özetle sigaralardaki nikotin seviyesi ne kadar düşük olursa, bağımlılıktan kurtulmanın da o kadar kolay olacağı düşünülüyor. FDA’nın 2018 yılında yayınladığı bir rapora göre böyle bir plan beş yıl içinde 13 milyon yetişkinin sigarayı bırakmasını sağlayacak.
DİRENİŞLE KARŞILANMASI BEKLENİYOR
ABD sigara karşıtı planına dair şimdilik çok az detay açıkladı ancak bu kapsamdaki bir düzenlemenin yürürlüğe girmesinin yıllar alabileceği konuşuluyor.
Beyaz Saray’ın şimdiye kadarki en iddialı sigara karşıtı politikasının ülkede kaçınılmaz olarak ciddi bir direnişle karşılanması bekleniyor. Söz konusu düzenlemeye asıl direniş göstermesi beklenen kesim ise sigara tiryakilerinden çok tütün şirketleri. Birçok firma söz konusu planın yasa ihlali olduğunu iddia ederek FDA’ya tepki göstermişti. Tütün şirketleri bu noktada yeni tasarıya dava açabilir ve yürürlüğe girmesini geciktirebilir.
Bazı eleştirmenler FDA’nın kararının tam nikotinli sigaralar için karaborsa oluşturacağını ve 20. yüzyıldaki alkol yasağı ile karşılaştırılabileceğini öne sürüyor. FDA ise nikotin ürünlerine yasak getirmeyi planlamadığını sadece insan davranışlarında ciddi değişiklikler sağlayacak adımlar attıklarını savunuyor.
HER YIL 480 BİN KİŞİ ÖLÜYOR
Dünyada en yüksek sigara içme oranları Güneydoğu Asya ve Balkan ülkelerinde görülürken Batı Avrupa ve Amerika’da bu oran daha düşük. ABD’de tütün bağımlılığı koronavirüs pandemisinde hafif bir artış gösterse de yıllardır düşüş eğiliminde.
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri’ne (CDC) göre 2020’de ABD’deki yetişkinlerin yaklaşık yüzde 12,5’i, (30,8 milyon kişi) sigara içiyordu. Bu oran bazı ülkelere göre düşük olsa da ABD’de her yıl 480 bin kişi sigarayla ilişkili nedenlerden hayatını kaybediyor.
ABD’de rüzgar şimdi hem tiryakiler hem de tütün şirketleri için sert esmeye başladı. Ülke söz konusu düzenlemeyi yürürlüğe sokmayı başarırsa küresel sigara karşıtı çabalarda ön sıralarda yerini alacak. Söz konusu planın diğer ülkeler için de örnek olması bekleniyor…