ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, New York’taki 77. BM Genel Konseyi marjında Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi ile bir ortaya geldi. 90 dakika süren görüşmenin ana unsurları Tayvan krizi ve Ukrayna oldu.
TAYVAN BOĞAZI’NDAN BARIŞ VE İSTİKRAR VURGUSU
Kritik görüşmeye dair ABD Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya nazaran Blinken, bilhassa tansiyon vakitlerinde bağlantı kanallarını açık tutmanın değerine dikkat çekti. Blinken ayrıyeten, ABD’nin uzun müddettir devam eden tek Çin siyasetiyle dengeli olarak “Tayvan Boğazı’nda barış ve istikrarı muhafazaya kararlı olduğunu” vurguladı.
“RUSYA’YA TAKVİYE SAĞLANIRSA SONUÇLARI OLUR”
ABD’nin Rusya’nın Ukrayna’ya karşı savaşını kınadığını yineleyen Blinken, Çin’in Moskova idaresinin hâkim bir devleti işgaline dayanak sağlaması halinde bunun sonuçları olacağı konusunda ikazda bulundu. Blinken, ABD’nin çıkarlarının kesiştiği noktalarda Çin ile iş birliğine de açık olduğunu lisana getirdi.
ÇİN: ABD İLE BAĞLAR KRİTİK BİR NOKTADA
Çin Dışişleri Bakanı Wang görüşmede ABD’li mevkidaşı Blinken’e, “Tayvan sorunu Çin’in iç sıkıntısıdır ve ABD’nin bunu çözmek için hangi prosedürün kullanılacağına müdahale etme hakkı yoktur. Tayvan’ın bağımsızlığına açıkça karşı çıkmalı ve engellemeliyiz” dedi. Wang, “Çin-ABD münasebetleri kritik bir noktada. Dünyadan, tarihten ve iki halktan sorumlu bir tavır içinde olan iki tarafın, ikili alakaların daha fazla bozulmasını engelleme, durumu yine istikrara kavuşturma noktasında hakikat yaklaşımı benimsemesi ve bunun için çalışması zorunludur” tabirlerini kullandı. Wang, “Tayvan sorunu Çin’in temel çıkarlarının merkezinde yer alıyor. Ulusal egemenliği ve toprak bütünlüğünü korumak bizim vazifemizdir ve bu bahiste katiyen hiçbir belirsizlik yoktur” dedi.
“ÇOK YANLIŞ, TEHLİKELİ SİNYALLER”
Çin Dışişleri Bakanlığından da görüşmeye dair yapılan açıklamada, Washington’un Tayvan hakkında “çok yanlış, tehlikeli sinyaller” gönderdiği, Tayvan’ın bağımsızlık faaliyeti ne kadar yaygın olursa barışçıl bir tahlil olma ihtimalinin o kadar düşük olacağı tabir edildi.
NE OLMUŞTU?
ABD Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi’nin Ağustos ayında Tayvan’ı ziyaret etmesinin akabinde Çin’in Tayvan etrafında gerçekleştirdiği geniş çaplı askeri tatbikatlar ve ABD Lideri Joe Biden’ın adayı savunma kelamı vermesinin akabinde Tayvan üzerindeki tansiyon giderek tırmanmıştı. Beyaz Saray, Tayvan siyasetinin değişmediğini vurgularken, Çin idaresi Biden’ın açıklamalarının “bağımsız bir Tayvan isteyenlere yanlış sinyal verdiğini” söz etmişti. Çin Devlet Lideri Xi Jinping, Temmuz ayında Biden ile gerçekleştirdiği telefon görüşmesinde Tayvan hakkında “ateşle oynayanlar ateşle yok olacak” sözleriyle ikazda bulunmuştu.