Yazıp, söyleyince kızıyorlar ancak Kabul etmeliler artık. Anket sonuçlarına bakarak tahliller yapmak tehlikelidir. Bu anketlerin bir işe yaramadığı, bu yıl Brezilya’da Jair Bolsonaro’nun, 2019’da da İngiltere’de Boris Johnson’un “kesin kaybedecekler”inin söylenmesine karşın hiç de hezimete uğramadıklarından muhakkak.
Demokratlar kolay lokma değil
Aynısı ABD orta seçimlerinde de oldu. Anketlere nazaran Demokratların büyük kayıplarla çıkacağı bir seçim olacaktı bu. Çabucak çabucak tüm kamuoyu anketleri bunu söylüyordu. Doğal, seçmenin sandık başında fikir değiştiren bir canlı olduğunu hesaba katmamak üzere bir yanlışları var bu kamuoyu yoklamalarını yapanların. Beklenen olmadı, birinci sonuçlara nazaran Demokratların Kongre’deki koltukları koruyabilecekleri ortaya çıktı. Bilhassa Cumhuriyetçilerin neredeyse tüm umutlarını bağladığı son derece sağcı Pensilvanya’da John Fetterman’ın, Cumhuriyetçi Mehmet Öz karşısında zafer kazanması, seçimlerde Demokratların kolay lokma olmadığını gösterdi. Kesin sonuçlar açıklandığında, Cumhuriyetçiler kazanmış olabilir fakat bu “kıl payı” kazanılmış bir zafer olacak onlar için.
Senato’da Demokratlar
Demokratlar hem Temsilciler Meclisi’nde hem de Senato’da az farkla da olsa çoğunluğa sahip. Bu iki kurumun Cumhuriyetçilerin denetimine geçmesi, Lider Joe Biden’ın iç gündeminde karşısına büyük mahzurlar çıkartacaktı. Lakin, dediğim üzere, şu ana kadar gelen sonuçlara bakılırsa yaşanan gerçek bir sürpriz. Senato, Temsilciler Meclisi ile valilik seçimlerinde Demokratlar büyük bir mağlubiyet almadılar. Senato’daki koltuklarını korudular, Temsilciler Meclisi yarışında Cumhuriyetçi rakiplerini yendiler.
Seçim sistemi kurtuldu
Wisconsin eyaletinde Demokrat aday Tony Evers’ın yine Vali seçilmesi, Cumhuriyetlerin bu eyaletteki seçim sistemini denetim altına almalarını imkansız hale getirdi. Hatırlayalım Cumhuriyetçi aday Tim Michels (bir inşaatçıdır) seçilmesi halinde eski Lider Donald Trump’ın kaybettiği 2020 seçim sonuçlarını iptal etmeye çalışacağını açıklamıştı. Bu artık mümkün değil. Eski Liderlerin kampanyalarda uzunluk göstermeleri neye yarıyor diyenlere Evers’in kazanmasında Barack Obama’nın şahsen gelerek takviye vermesinin de tesirli olduğunu belirtelim.
Aşırı sağa fren
Aşırı sağın yükseldiği tarafındaki tespitlerde yanlışlık yok. Lakin buna karşın bu orta seçimlerde çok sağcıların istekleri pek gerçekleşmedi üzere. New York’taki çekişmeli seçimde Demokrat aday Joseph Morelle, Cumhuriyetçi eski polis şefi La’Ron Singletary‘yi mağlup etti. Michigan’da Hillary Scholten, Trump idaresinin eski konut yetkilisi, çok sağcı, 2020 seçim sonuçlarını kabul etmeyen John Gibbs‘i sandığa gömdü. Ohio’da da Cumhuriyetçi aday Steve Chabot Demokrat aday Greg Landsman karşısında mağlup oldu.
Kürtaj zıddı aday yenildi
Bu hiç yabana atılmamalı. “Amerikan değerleri”, “aile bütünlüğü” üzere tutucu prensiplerle yaptıkları propagandaya güvenenleri yanıltan sonuçlardan biri de New Mexico’da alındı. Demokrat Vali Michelle Lujan Grisham, Cumhuriyetçi rakibi Mark Ronchetti‘yi yendi. Zafer konuşmasındaki cümleleri dikkat cazibeli: “Bu gece New Mexico, bayanları ikinci sınıf vatandaş haline getirmek isteyen siyasi bir haçlı seferine ‘hayır’ dedi.”
Cumhuriyetçi senatörün itirafı
Seçimin Joe Biden‘ın başkanlığının Amerikan halkı tarafından reddedileceğini göstereceği sanılırken durum o denli olmadı. Cumhuriyetçilerin “kırmızı dalgası” gücünü yitirdi, tahminen de hiç güçlü değildi. Bunu söyleyen Demokratlar değil, önde gelen bir Cumhuriyetçi Senatör olan Lindsey Graham: “Gelen mutlaka bir Cumhuriyetçi dalga değil, bundan çok eminim.”
Kesin sonuçları göreceğiz. Lakin birinci sonuçlar Cumhuriyetçi vali adaylarının seçildikleri eyaletlerde Trump’ın kaybettiği seçimin sonuçlarını iptal ettirme teşebbüsleri başarılı olamayacak. Trump’ın güvendiği dağlara kar yağmış görünüyor.
Ekonomik zahmet, enflasyon vs bunlar var elbette lakin, Trump’ın çok sağcılığının tehlikesini fark edenler Biden’ı savunmanın “demokrasiyi” savunmak demek olduğunu fark ettiler.
Biden için başkanlığının onaylanıp onaylanmayacağı referandumuna dönüştürülen seçimler, Trump için ağır bir mağlubiyet doğurmuş oldu.