8 Kasım 2022’deki orta seçimlerin akabinde Cumhuriyetçilerin çoğunlukta olduğu Temsilciler Meclisinde lider seçimleri bu sefer de sonuçsuz kaldı.
Oylamanın 4. gününde Vaşington saatiyle 22.00’de başlayan 14. tıpta Cumhuriyetçilerin çoğunluk önderi Kevin McCarthy, 216 oy elde ederek muhaliflerin ekseriyetini yanına çekmeyi başardı lakin lider seçilmek için kâfi dayanağa ulaşamadı.
MECLİSTE GERGİN ANLAR
McCarthy 216 ile bugüne kadarki en fazla oyu alırken, kendisine dayanak vermemekte ısrarcı olan 4 milletvekili, oylarını Jim Jordan ile Andy Biggs’ten yana kullandı. 2 milletvekili ise “mevcut” oyu kullanarak hiçbir milletvekiline oy vermedi. Böylelikle seçim barajı 217’ye düştü. Seçimlerin resmi sonuçları açıklanmadan McCarthy, muhalif vekilleri ikna etmek için yanlarına gitti lakin başarılı olamadı.
Yalnızca 1 oy almak isteyen McCarthy ve destekçileri ile muhalifler ortasında vakit zaman gergin anlar yaşandı. 212 Demokrat üyenin tamamı ise parti önderleri Hakeem Jeffries için oy kullanmaya devam etti.
15. cinsin pazartesi gününe ertelenmesi için yapılan oylamada Cumhuriyetçiler birinci olarak ertelenmesi tarafında oy vermişti fakat son anda vazgeçerek bu gece yapılmasına karar verdi. 15. çeşidin ertelenmesi için yapılan oylama 155’e rağmen 279 ile reddedildi.
BAŞKAN NASIL SEÇİLİYOR
435 üyeli Temsilciler Meclisinde halihazırda Cumhuriyetçiler 222, Demokratlar 213 koltuğa sahip. Fakat Demokratlardan 1 sandalye, Virginia’dan seçilen Demokrat siyasetçi Donald McEachin’in 28 Kasım 2022’de vefat etmesi üzerine boş kalmıştı. McCarthy’nin lider seçilebilmesi için Meclis üyelerinin yarısı olan 218 üyenin oyunu alması gerekiyordu.
Ancak bu baraj her bir milletvekilinin bir üyeyi oylaması halinde geçerli. Yapılan son oylamada iki milletvekili rastgele bir adaya oy vermediği için baraj 217’ye düştü.
SON 100 YILDA BİR İLK
ABD Temsilciler Meclisi üyeleri ülke tarihinde son 100 yılda gibisi görülmemiş bir formda 4 gündür meclis liderini seçmek için 14 defa oylamaya gitti.
Muhafazakar Cumhuriyetçilerin McCarthy’e muhalifleri nedeniyle lider seçimi için hiçbir oylamada kâfi çoğunluğa ulaşılamadı.
McCarthy, son olarak adaylığına itiraz eden Cumhuriyetçi vekillerle görüşerek müzakerelerde ilerleme kaydettiğini fakat şimdi bir uzlaşıya varılamadığını söylemişti. Bu kadar uzun süren bir oylamanın akabinde meclisi nasıl yönetebileceğine dair sorulara ise McCarthy, “İşin hoş yanı bu. Tam da bu kadar uzun sürdüğü için nasıl ilerleyeceğimizi öğrenmiş olduk.” karşılığını vermişti.
McCarthy’nin muhafazakar Cumhuriyetçilerle yaptığı pazarlıklarda, meclis liderinin vazifeden alınması için yapılması gereken oylamada 1 milletvekilinin teklifinin kâfi olması, milletvekillerinin üst üste misyon yapmasına getirilen mühlet limiti, hudut güvenliği yasa tasarısı, bütçelerin meclisten geçme tarzı ve meclis bünyesinde silahlandırma ile ilgili bir komitenin oluşturulması üzere konular yer alıyor.
YASAMA DONMUŞ HALDE
Temsilciler Meclisi liderinin seçilememesi nedeniyle üyeler yemin edemediği için Kongrenin bir kanadı hala faaliyete başlayamadı. Bu nedenle ABD’de yasama, yürütme ve yargı olmak üzere üç ana organdan oluşan federal devletin yasama organı durma noktasına geldi.
Mevcut durumda milletvekilleri acil bir durumda yahut kriz anında yasama faaliyetlerini yerine getiremeyecek halde. Bu da ABD kamuoyunda “demokrasinin sınanması”, “kişisel siyasi ihtirasların milletin çıkarlarının önüne geçmesi” formunda yorumlanıyor. Bu durumun “ülke için güzel olmadığına” dikkati çeken çok sayıda milletvekili, bir an evvel liderin seçilmesi için davette bulunuyor.
Milletvekilleri özellikle Temsilciler Meclisinde dış alakalar ve güvenlikle ilgili komiteler işleyemediği için ülkede yönetimsel aksaklıkların olabileceğine vurgu yapıyor.
CNN televizyonuna konuşan Cumhuriyetçi milletvekili Mike Gallagher, İstihbarat Komitesinde yer almasına karşın, Temsilciler Meclisi güvenlik vazifelilerinin, kendisinin “henüz müsaadesi olmadığı” gerekçesiyle Genelkurmay Lideri’nin da olduğu bir toplantıya girmesine müsaade vermediğini söylemişti.
Öte yandan, çok sayıda Cumhuriyetçi milletvekili, meclis lideri seçilemediği için vazifeye başlayamadıklarından “Biden idaresinin kontrolsüz kaldığını” savunuyor.
ABD’de Temsilciler Meclisi Lideri, devlet lideri ve lider yardımcısından sonra protokolde üçüncü sırada yer alması bakımından ehemmiyet arz ediyor.
Temsilciler Meclisi, liderini seçmeden işlemeye başlayamıyor. Milletvekillerinin yeni liderin seçilmesi için gereken çoğunluğu elde edene kadar oylamaya devam etmesi bekleniyor.
Cumhuriyetçilerin önderi McCarthy kimdir?
1965 doğumlu Kevin McCarthy, birinci kere 2006’da Cumhuriyetçi Parti’den Kongre üyesi seçilmişti. İş insanı olan Kaliforniyalı siyasetçi, 2018’den bu yana Temsilciler Meclisinde Cumhuriyetçilerin azınlık önderi olarak misyon yapıyordu.
Trump’ın sıkı destekçilerinden McCarthy, 2020’deki başkanlık seçim sonuçlarına itirazında Trump’ın yanında yer almıştı. Daha sonra seçimlerin legal olduğunu kabul eden Cumhuriyetçi siyasetçi, 6 Ocak 2021’de Kongre binasına gerçekleştirilen saldırıyı da kınamıştı.
Demokratların başkanı Jeffries kimdir?
Nancy Pelosi’nin 20 yıldır sürdürdüğü liderlik misyonuna tekrar aday olmayacağını açıklamasının akabinde, tek aday New York Temsilcisi Hakeem Jeffries Demokratların yeni başkanı olmuştu.
Jeffries, ABD Kongresinin tarihinde Senato yahut Temsilciler Meclisindeki rastgele bir partinin başkanı pozisyonuna seçilen birinci siyahi olarak kayıtlara geçmişti. New York’un Brooklyn bölgesinde 4 Ağustos 1970’te doğan ve avukatlık yapan Jeffries, 2013’ten bu yana Temsilciler Meclisi üyesi.
Uzun müddettir “Pelosi’nin veliahtı” olarak anılan Jeffries, Temsilciler Meclisinde adalet ve bütçe komitelerinde yer almıştı.