ABD Lideri Joe Biden, Orta Doğu ziyaretinin birinci durağı olan İsrail’de Başbakan Yair Lapid ile bir ortaya geldi.
Başkan Biden ve Başbakan Lapid, İran’a karşı ortak deklarasyon imzaladı. Biden, daha sonra düzenlenen ortak basın toplantısında, “İran’ın nükleer silah edinmesine müsaade vermeyeceğiz. Diplomasinin, bu sonuca ulaşmanın en düzgün yolu olduğuna inanmaya devam ediyorum. Ve bölgede, teröre dayanak veren balistik füze programı ve Hizbullah üzere teröristlere, uzantılarına silah aktarılması üzere İran’dan gelen tehditlere karşı koymak için İsrail ile birlikte çalışmaya devam edeceğiz” dedi.
İsrail ile Filistin ortasında kalıcı barışın sağlanması için çalışmaya devam edeceklerini vurgulayan Biden, şöyle konuştu:
“İsrail; bağımsız, demokratik ve Yahudi bir devlet olarak kalmalıdır. Bunu sağlamanın da en güzel yolu, her iki halkın yan yana barış ve güvenlik içinde yaşayacağı iki devletli bir tahlildir.”
İsrail ve Filistin’den sonra Orta Doğu cinsinin ikinci ayağı olan Suudi Arabistan’a gideceğine değinen Biden, “Yarın İsrail’den direkt Cidde’ye, Suudi Arabistan’a uçan birinci Amerikan Lideri olacağım. Bu, değerli bir ilerlemeyi temsil ediyor. Yarın Suudi liderliği ile görüşmemde direkt bir ileti taşıyor olacağım: Tüm bölgeye ve açıkçası tüm dünyaya barış ve daha istikrarlı fevkalâde fırsatlar getirecek bir mesaj” diye konuştu.
Biden dün, Kudüs’te bulunan Yad Vashem Soykırım Anıtı’nı ziyaret ederek, Anma Salonu’ndaki Ebedi Alev’i tekrar yakmış ve çelenk bırakmıştı.
Biden’ın yarın Filistin Devlet Lideri Mahmud Abbas ile görüşmek üzere işgal altındaki Batı Şeria’ya akabinde da Suudi Arabistan’a geçmesi bekleniyor.
İRAN’LA NÜKLEER ANLAŞMA
İran, 2016 yılında P5+1 olarak bilinen BM Güvenlik Kurulu’nun 5 daimi üyesi ABD, Çin, Rusya, İngiltere ve Fransa ile Almanya ortasında uzun müzakerelerin akabinde zenginleştirilmiş uranyum üretimi ve saklama kapasitesine hudut getireceği, nükleer tesislerinin denetlenmesine müsaade vereceği ve tavsiyeler üzerine tesislerini modifiye edeceği ya da büsbütün kapatacağına dair bir muahede imzaladı.
Ancak Barack Obama periyodunda imzalanan muahededen Donald Trump 2018’de çekilmişti.
Trump mutabakatın zayıf kaldığını ve İran’ın balistik füze programını kapsamadığını münasebet gösterdi ve birebir vakitte İran’a tekrar yaptırım uygulamaya başladı.
Buna karşılık İran da muahededen basamak kademe uzaklaşmaya ve belirlenen hudutların üzerinden uranyum zenginleştirmeye başladı.
İsrail, daha sıkı bir çerçevede yeni bir muahedeyi destekleyeceğini söylese de bu teklif İran tarafından kabul edilmedi.
Çarşamba günü İsrail televizyonuna konuşan Biden, “Şu anda var olan İran’dan daha berbat tek şey nükleer silahları olan bir İran. Tekrar bir muahedeye varabilirsek onları sıkıca tutabiliriz” dedi.