Görüşme iki bakanın, haziranda Singapur’da düzenlenen savunma forumu Shangri-La Diyaloğu marjında yaptıkları görüşmenin akabinde bu yılki 2’nci yüz yüze buluşmaları oldu.
ABD Savunma Bakanlığı Sözcüsü Pat Ryder, görüşmeye ait yaptığı açıklamada, Austin’in mevkidaşına Çin Halk Kurtuluş Ordusuna (ÇHKO) ilişkin askeri araçların Hint-Pasifik bölgesinde “artan tehlikeli hareketlerinden” duyduğu tasayı lisana getirdiğini aktardı.
Sözcü, Austin’in, “PLA uçaklarının tehlikeli davranışlarının bölgede kaza riskini artırdığını”, “stratejik risklerin azaltılması ve operasyonel güvenliğin sağlanması için somut diyaloğa gereksinim duyulduğunu” lisana getirdiğini kaydetti.
Çin tarafı, şimdi görüşmeye ait açıklama yapmadı.
İki bakanın buluşması ABD ve Çin başkanlarının geçen hafta G20 Doruğu marjında yaptıkları görüşmenin akabinde geldi. Biden, görüşmede Çinli mevkidaşına iki ülke ortasındaki rekabetin çatışmaya evirilmesinden kaçınılması için irtibat kanallarının açık tutulması gereğine dikkat çekmişti.
Çin’in “gri bölge” hareketleri korku yaratıyor
ABD müttefiki Avustralya ve Kanada, Çin’e ilişkin uçak ve gemilerin kendi silahlı kuvvetlerine Pasifik’teki misyonları sırasında tehlikeli müdahalelerde bulunduğunu ileri sürmüştü.
Avustralya Başbakanı Scott Morrison, Çin donanmasından bir geminin 17 Şubat’ta Papua Yeni Gine ile Avustralya ortasındaki Arafura Denizi’nde, Avustralya Kraliyet Hava Kuvvetlerine ilişkin Boeing P-8A Poseidon tipi savaş uçağına lazer doğrulttuğunu bildirmişti.
Öte yandan bir Çin savaş jetinin Avustralya uçağının yakınına gelerek metal kesimlerinden bir öbeği havaya saçtığı, kesimlerin uçağın motoruna girdiği argüman edilmişti.
Kanada da Birleşmiş Milletlerin Kuzey Kore’ye nükleer yaptırımlarının ihlal edilip edilmediğinin havadan takibi için yürüttüğü, “Neon Operasyonu” ismini verilen keşif uçuşları sırasında Çin ordusuna ilişkin savaş uçaklarının engellemesiyle karşılaştığını ileri sürmüştü.
Çin savaş uçaklarının, “Lockheed CP-140 Aurora” tipi deniz devriye uçağıyla yapılan keşif uçuşları sırasında Çin jetlerinin Kanada uçaklarına 6 ila 30 metre kadar, pilotların göz teması kurabileceği aralarda yaklaştığı, ses suratını aşarak çıkardığı uğultularla rahatsız ettiği argümanında bulunulmuştu.
Kanada ordusu, kelam konusu müdahaleler sırasında muhtemel çarpışmayı önlemek için Kanadalı pilotların uçuş güzergahını değiştirmek zorunda kaldığını belirterek, memleketler arası hava güvenliği normlarını ihlal eden müdahaleleri “profesyonellik dışı” olarak nitelemişti.
Pelosi’nin ziyaretinin akabinde birinci görüşme
Lloyd ve Vey’in 90 dakika süren görüşmesi, ABD Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi’nin ağustos başında Tayvan’ı ziyareti nedeniyle iki ülke ortasında yaşanan tansiyonun akabinde bakanlar ortasındaki birinci direkt temas oldu.
Ada’yı kendi topraklarının kesimi olarak gören Pekin idaresi, ziyarete karşı çıkmış, “askeri karşılık” dahil karşı önlemler alacağını duyurmuştu.
Çin ordusu, ziyaretin akabinde Ada etrafında askeri tatbikatlar başlatmış, 7 gün süren tatbikatlar Ada’nın etrafında fiili abluka oluşturmuştu. Gerçek silah ve mühimmatın kullanıldığı tatbikatlar sırasında Çin ana karasından ateşlenen güdümlü füzeler, Tayvan yakınlarındaki sulara düşmüştü.
Çin, ziyaretin ABD ile başta savunma görüşmeleri olmak üzere bir dizi iki diyalog ve müşavere düzeneğini iptal etmiş yahut durdurmuştu.