ABD, İngiltere ve Avustralya ortasında kurulan üçlü güvenlik paktı AUKUS’un yol haritası açıklandı. Kaliforniya’daki San Diego deniz üssünde yapılan toplantı sonrası alınan kararlar açıklanırken, belirlenen planlamada her yol Çin’e çıkıyor. ABD öncülüğündeki Anglo-Sakson ortakların 2021 yılında sürpriz bir halde ilan ettiği AUKUS paktı, Hint Pasifik’te Çin’e karşı nükleer caydırıcı bir cephe oluşturmayı hedefliyordu. Bu kapsamda Avustralya’nın konvansiyonel silahlı, nükleer güçle çalışan denizaltılar (SSN-AUKUS) edinmesi planlanmış, Güney Avustralya eyaletinin başşehri Adelaide’deki tersanelerde en az 8 nükleer güçle çalışan denizaltı inşa edileceği duyurulmuştu. ABD Lideri Joe Biden, Avustralya Başbakanı Anthony Albanese ve İngiltere Başbakanı Rishi Sunak’ın katıldığı toplantı sonrası Avustralya’nın SSN edinmesi için yapılan planlama paylaşıldı.
Üç ülkenin ortak teknoloji kapasiteleriyle yeni jenerasyon denizaltı olan SSN-AUKUS’un üretileceği kaydedilen açıklamada, Avustralya ve İngiltere’nin “geleceğin denizaltıları” olarak SSN-AUKUS’u kullanacakları belirtildi. İki ülkenin on yıl içinde SSN-AUKUS’ları kendi iç tersanelerinde inşa etmek için çalışmaya başlayacakları tabir edilen açıklamaya nazaran, 2023’ten başlayarak Avustralya askeri ve sivil işçisi, ABD ve İngiltere Kraliyet Donanması üslerinde eğitim alacak. ABD tarafı 2023’ten itibaren, İngiltere ise 2026’dan itibaren Avustralya’da denizaltılar için yapılan liman ziyaretlerini artırmayı planlıyor.
2030’ların başlarında, Kongre’nin onay vermesi halinde ABD, Avustralya’ya 3 adet “Virginia” sınıfı denizaltı satmayı planlıyor. Açıklamada, Avustralya’ya gerekirse iki adet daha “Virginia” sınıfı denizaltı satılabileceği belirtilerek, “Bu adım, Avustralya’nın özerk SSN yeteneğini ve takviye kapasitesini sistematik olarak artıracaktır” tabirine yer verildi. 2030’ların sonunda İngiltere’nin birinci SSN-AUKUS’u Kraliyet Donanması’na teslim edeceği kaydedilirken, açıklamaya nazaran, 2040’ların başında ise Avustralya’da inşa edilen birinci SSN-AUKUS Avustralya Kraliyet Donanması’na verilecek.
Biden, San Diego’daki Point Loma Deniz Üssü’nde nükleer denizaltı gemisi SSN-Missouri’nin önünde mevkidaşları ile poz verirken, “ABD, Hint-Pasifik’te on yıllardır bölgedeki ulusların muazzam faydası için istikrarı korumuştur. Demokrasilerin nasıl kendi güvenliğimizi ve refahımızı sağlayabileceğini bir defa daha gösteriyoruz” sözlerini kullandı. Avustralya Başbakanı Anthony Albanese, muahedenin “Avustralya tarihindeki en büyük savunma yatırımı” olduğunu duyurdu. Muahedenin Avustralya’ya maliyetinin 2055 yılına kadar 368 milyar Avustralya Doları (245 milyar ABD Doları) olacağı öngörülüyor. Toplantı öncesi ülke medyasına demeç veren Rishi Sunak, “Çin, bizimkilerden çok daha farklı pahaları olan bir ülke ve dünya nizamına meydan okuyor. Bu yüzden buna karşı tetikte olma; kendimizi, kıymetlerimizi ve çıkarlarımızı muhafaza hakkımız var” diye konuşmuştu.
Öte yandan toplantı sonrası Pekin cephesinden tehditvari bir açıklama geldi. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Wang Wenbin, yaptığı açıklamada, “Avustralya, İngiltere ve ABD, bencil jeopolitik çıkarları peşinde koşarak milletlerarası toplumun kaygılarını göz arkası etti ve tehlikeli bir yola girdi” denildi.
Çin Devlet Lideri, global diplomasideki atılımlarına bir yenisini ekleyerek, Rusya-Ukrayna Savaşı’nda arabulucu rolü üstlenecek. ABD medyasında Wall Street Journal’da yer alan habere nazaran, Çin önderi Şi Cinping, Rusya’ya yapacağı ziyaretin akabinde Ukrayna önderi Volodimir Zelenski ile görüşecek. Kısa vakit evvel Orta Doğu’da İran ve Suudi Arabistan ortasında olağanlaşma mutabakatlarında arabulucu rolü üstlenen Şi’nin, savaşın başlangıcından bu yana Zelenski ile birinci sefer görüşeceği, görüşmenin çevrimiçi platformda gerçekleşeceği kaydedildi. Şubat ayı sonlarında Çin, Ukrayna’da barışa giden yolu açmak için kendi 12 unsurluk yol haritasını açıklamıştı.