İçişleri Bakanlığı koordinasyonunda Ulaştırma Bakanlığı ile Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın katkılarıyla hazırlanan Karayolları Trafik Yönetmeliği Değişiklikleri 16 Ağustos itibariyle yürürlüğe girdi.
2021-2030 yıllarını kapsayan Karayolu Trafik Güvenliği Strateji Dokümanı ve Aksiyon Planı doğrultusunda yönetmeliğin iki unsurunda yapılan kritik değişiklikler şöyle:
Çocuklara üç nokta emniyet kemeri
Taksi, minibüs ve otobüslerde çocuk emniyet kemeri mecburî oldu. Böylelikle taksilerde en az 1 adet; minibüs ve şehirlerarası yolcu nakliyatı yapan ve bu husus kapsamında emniyet kemeri bulundurulması ve kullanılması mecburî olan otobüslerde ise toplam koltuk sayısının en az 10’da 1’i kadar ‘çocuk bağlama sistemi’, kamuoyunda bilinen ismiyle ‘üç nokta emniyet kemeri’ olacak.
Kemer takılmadan araç hareket etmeyecek
Yönetmeliğe ayrıyeten ‘2918 sayılı Kanunun 78’inci unsuruna istinaden süreç yapılan araçlarda bulunan şoför ve yolcular gerekli gözetici tertibatları metoduna uygun olarak takmadan aracın karayolunda seyrine müsaade verilmez’ kararı eklendi. Böylelikle Karayolları Trafik Kanunu’nun 78. hususunda düzenlenen ‘Belirli şoförlerin ve yolcuların, araçların sürülmesi sırasında kollayıcı tertibat kullanmaları zorunludur’ kararı yönetmeliğe de girmiş oldu.
Motosiklet şoförlerine gözlük takma şartı
Son periyotta yaşanan trafik kazalarının değerli ögesi haline gelen scooterlern ile elektrikli bisikletler de Trafik Yönetmeliğine dahil edilirken, online alışverişin artmasıyla bilhassa kent içinde sayıları artan motosikletlerle ilgili de düzenleme yapıldı. Motorlu bisiklet, motosiklet, elektrikli bisiklet şoförlerinde esasen mecburî olan kaskın yanına ‘Gözü dış etkilere karşı koruyacak, görüşe mani olmayacak, olağan görüşü bozmayacak renkli yahut renksiz’ müdafaa gözlüğü takma şartı getirildi. Lakin kaskında muhafaza gözlüğü olanlar bundan istisna tutuldu.
Servis araçları için kuralların yürürürlülük tarihi ertelendi
İçişleri Bakanlığı, 2017 yılında yayımlanan Okul Servis Araçları Yönetmeliğinin süreksiz birtakım hususlarının uygulamasını 5 Ağustos’ta yayımladığı yönetmelik değişikliğiyle ertelemişti. Böylelikle model yılı 2015 ve öncesi olanlar için 2026 yılına kadar aranmayacak kararlar ortasında, ”Her öğrenci ve çocuk için üç nokta emniyet kemeri ve gerekli esirgeyici tertibat bulundurma; her koltukta oturmaya hassas sensörlü sistemler kurma; tüm koltukları görecek biçimde iç ve dış kamera ile en az otuz gün vadeli kayıt yapabilen kayıt aygıtı bulundurma zorunluluğu” yer alıyordu. Kelam konusu bu kuralların yürürlüğü 2016 model servis araçları için 2025; 2017 model araçlar içinse 1 Temmuz 2024 tarihine kadar ertelendi.
Motosiklet, scooter ve bisiklette reflektif yelek mecburî oldu
Türkiye Trafik Kazalarını Tedbire Derneği Lider Yardımcısı Alpay Lök, kazaların azaltılması ismine değişikliklerin büyük kıymet taşıdığını, bir sonraki adımda Almanya’da olduğu üzere durağa bildirimle gelen ‘çocuk koltuklu taksi’ uygulamasına geçilmesi gerektiğini söyledi. Lök, ”Gece sürüşlerinde motosiklet, Scooter ve bisiklette reflektif yelek kullanımının yanı sıra arabalara de reflektif yelek bulundurma ve geceleri yol kenarında durulması halinde bunların hem şoför hem de yolcular tarafından giyilmesi de mecburî oldu. Bu kıymetli kuralların denetim ve cezalarla uygulanması da sağlanmalı” dedi.
“Sigorta şirketleri kazalarda kemersiz yolcuya tazminat davası açıyor”
TOBB Karayolu Yolcu Nakliyeciliği Bölüm Meclisi Lideri ve Otobüsçüler Federasyonu Lideri Mustafa Yıldırım, Trafik Güvenliği Aksiyon Planında yer alan unsurların tek tek uygulamaya girmesinden ötürü keyifli olduklarını belirterek, ”Otobüslerde yolcularımız artık kemersiz seyahat etmemeleri gerektiğini bilmeliler. Zira sigorta şirketleri de kazalarda kemersiz yolcuya, kendi yanlışı nedeniyle, tazminat ödenmemesi gerektiğini savunuyorlar ve bu bahiste davalar açılıyor” dedi.
Yönetmelik değişikliğinin bir öteki kritik unsuru de tekrar bisiklet, elektrikli bisiklet, elektrikli scooter, motorlu bisiklet ve motosiklet şoförleri ile varsa yolcularına gece seyahatlerinde görünmelerini sağlayacak formda ‘reflektif yelek’ üzere kıyafet giyme mecburiliği getirilmesi oldu.