AKP Genel Lider Danışmanı ve Yeni Şafak yazarı Yasin Aktay, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan‘ın Özbekistan’ın Semerkant kentinde Şangay İşbirliği Örgütü Tepesi’ne katılan başkanlarla sohbet ederken çekilen fotoğrafa değinerek Türkiye-Türkiye’nin, Şangay İşbirliği Örgütü münasebetini kıymetlendirdi.
Fotoğraf hakkındaki yorumların ŞİÖ hakkındaki daha gerçekçi değerlendirmeleri çok geride bıraktığını yazan Aktay, “Türkiye’nin bu Örgüt’e olan meyli yahut bu örgütle olan bağları elbette yalnızca bu fotoğrafın kadrajına sığmaktan çok daha karmaşık, çok daha çetrefilli” niyetini lisana getirdi.
“Karedeki imgeden hareketle Türkiye’nin oradaki bütün ülke başkanlarına istediğini kabul ettirebilecek durumda olduğunu söylemek alışılmış ki mümkün değil” diyen Aktay, “Orada olabildiğince mütevazi ve alçak koltuğunda oturan Rusya lideri ile bütün diyaloglara ve âlâ bağlantılara karşın, Suriye alanında rejimle birlikte uygulamakta olduğu katliamlar konusunda, insanlık lehine bile kendisinden bir taviz koparmak mümkün olmuyor. Suriye’de bildiğini okuyor ve Türkiye her alanda bundan epeyce mustarip” fikrini lisana getirdi.
Aktay, Şangay İşbirliği Örgütü tepesine katılan Hindistan, Çin, İran, Çin ve Rusya’nın oluşturabileceği tek işbirliğinin ekonomik alanda olabileceğini bu ülkelerin kendi ortalarındaki rekabeti gizlemediklerini belirterek yazısına şöyle devam etti:
Kabul edelim ki dünya iktisadı kapitalizmin birinci oluştuğu kademede değil. Bölgesel olarak dünyanın en yoksul ülkeleri sayılan Şangay üyesi yahut davetlisi ülkeler bugün dünyanın gitgide yükselen ekonomik gücü. Bu haliyle de üyelerine önemli ekonomik fırsatlar sağlıyor.
Bu örgüt üyelerinin işbirliği ne askeri-savunma ne siyasi ne de ideolojik alanlarla ilgilidir, büsbütün ekonomik alanlarla sonludur. Üyelerine belirli bir idare biçimi, demokrasi yahut insan hakları alanında hiçbir kaide koşmayan, üyelerinin birçok demokratik olmayan bu örgütle münasebet kuruldu diye demokrasiden de uzaklaşılması üzere bir gereklilik yahut kaçınılmaz sonuç yok.
Bu açıdan ŞİÖ’nün ne AB’ye ne de NATO’ya alternatif oluşturabilecek bir özelliği yok. Dünyanın değişen ekonomik dinamikleri bu tıp oluşumları beraberinde getirirken, çıkarlarını gözeten her ülke bu tıp oluşumların sağlayabileceği avantajları kollar.
Yıllardır çıkarlarını dış siyasette çok taraflılığa bağlamış olan Türkiye AB’ye üyelik talebinden vazgeçerek Şangay Örgütüyle alaka kuruyor değil. Belki bu münasebet Türkiye’nin çok seçeneksiz olmadığını gösteriyor.”
Yazının tamamını okumak için