İçişleri Bakanlığı’nın açıklaması şöyle: 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununda 17.10.2017 ve 06.12.2019 tarihlerinde yapılan düzenlemeler ile isim yahut soyadında; yazım ve imla yanılgısı yahut düzeltme işareti kullanımından kaynaklanan mana değişlikleri bulunan, genel ahlaka uygun olmayan ve toplum tarafından gülünç karşılandığı bedellendirilen şahıslar, yurtiçinde ilçe nüfus müdürlüğüne, yurtdışında ise dış temsilciliklerimize ya da e-Devlet üzerinden başvurmaları halinde, vilayet ve ilçe yönetim heyetinin vereceği kararla bir defaya mahsus mahkeme kararı aranmaksızın değiştirilmesine imkan sağlanmıştır.
Örneklerle de açıklamak gerekirse;
– İsim ve soyadlarında noktalama işareti eksiliği, harf eksikliği ve düzeltme işareti eksikliği bulunanlar ve değiştirmek isteyenler, (Yasmin/ Yasemin, Memet/ Mehmet, Melhat/Melahat, Çığdem/Çiğdem, Alı/Ali, Nıhal /Nihal, Ulku/Ülkü, Adem/Âdem, Bilal/Bilâl, Kazım/Kâzım, Kamil/Kâmil, vb.)
– 2525 sayılı Soyadı Kanununda belirtilen genel edeplere uygun olmayan ve gülünç isim yahut soyadı olduğu değerlendirilenler, (Yalak, Kalas, Sıçan, Mecnun, Koyun, Top, Boynuz, Ördek vb.)
– Farklı yazılmış olan isimlerin birleştirilmesini (Ayşe Gül/ Ayşegül) ya da bitişik formda yazılmış olan isimlerin başka yazılmasını (Mehmetcan/Mehmet Can) talep edenler başvurmaları halinde il/ilçe yönetim heyeti kararı ile isim yahut soyadları değiştirilebilmektedir.
Mahkeme kararı olmaksızın isim ve soyad değişiklikleri yalnızca belirtilen şartlarda yapılıyor
Yukarıda hem mevzuatsal hem de örneklerle açıklandığı üzere; isim ve soyadı değişikliği için mahkeme kararı gerekmekte, kanun kapsamında olan durumlarda, kişinin yalnızca başvurusu kâfi olmamakla birlikte il/ilçe yönetim konseyinin kararı gerekmektedir.
Ayrıca 2017’de yapılan düzenleme ile ilgili istatistiki bilgiler, Genel Müdürlüğümüzce birçok sefer paylaşılmış ve basın yayın organlarınca çok sefer haber olmuştur. Arama motorlarında “ad soyad değişikliği” ya da “mahkeme kararı olmaksızın isim ve soyad değişikliği” olarak aratıldığında 2018 yılından günümüze uygulama hakkında birçok haber bulunduğu da görülecektir.
DÜZENLEME SONRADAN TÜRK VATANDAŞI OLANLARI KAPSAMIYOR
Bazı milletvekillerinin son günlerdeki açıklamalarıyla düzenleme hakkında bilgilerinin olmadığı, bilgilerinin olmadığı husus hakkında ise kamuoyunu yanlış yönlendirdikleri görülmüştür. Hatta o denli ki düzenlemeye yönelik uygulamayla ilgili FETÖ mensuplarını kurtarmak ve yabancılara vatandaşlık verilmesi üzere akla mantığa sığmayacak ilişkilendirmeler bile yapılmıştır.
Söz konusu düzenlemeden yalnızca doğumla Türk vatandaşı olan şahıslar yararlanabilmektedir. Sonradan Türk vatandaşlığını kazanan şahıslar kapsam dışındadır.
134 BİN 818 KİŞİ İSMİNİ DÜZELTTİRDİ
Yaklaşık 5 yıldır yürürlükte olan, mahkemelerin iş yükünü azaltıp vatandaşlarımıza kolaylık sağlayan uygulama ile bugüne kadar 298 bin 670 kişi soyadını değiştirmiş, 134 bin 818 kişi ise ismini düzelttirmiştir.
Ülke genelinde ilçe nüfus müdürlüklerine yapılan müracaatlar kapsamında; 946 Yunis Yunus oldu, 588 Ümüt Ümit oldu, 770 Memet Mehmet oldu, 340 Abubekir Ebubekir oldu, 298 Ferat Ferhat oldu, 218 Çoşkun Coşkun oldu. Bayanlarda; 971 Sümeyya Sümeyye oldu, 276 Keziban Kezban oldu, 592 Firdes Firdevs oldu, 441 Sadet ise Saadet oldu. En çok düzeltilen soyadları ise; 6.550 Top, 3.531 Koyun, 2.432 Satılmış, 2.115 Çoşkun, 2.017 Çakal, 1.830 Mecnun, 1.729 Uğuz, 1.707 İşik, 1.695 Çıplak, 1.442 Kör oldu.