Övgü Pınar
ROMA – Avrupa Birliği (AB) haftaya, yakın tarihindeki en büyük yolsuzluk skandallarından birinin yankılarıyla başladı. Geçen cuma günü Brüksel’de yapılan operasyonda ‘bir Körfez ülkesinden’ rüşvet alma suçlamasıyla, ortalarında Avrupa Parlamentosu’nun (AP) eski ve yeni üyelerinin de olduğu altı kişi gözaltına alındı. Avrupa basını kelam konusu ülkenin Katar olduğunu yazdı. Katar ise savları reddetti.
Belçika federal savcılığı pazar günü yaptığı açıklamada, cuma günü gözaltına alınan altı şahıstan dördünün ‘bir cürüm örgütüne dahil olmak, kara para aklamak ve yolsuzlukla’ suçlandığını söyledi. Açıklamaya nazaran, AP’de siyasi ve/veya stratejik durumlarda bulunan üçüncü şahıslara, Parlamento’nun kararlarını etkilemek için büyük ölçülerde para ödendiğinden yahut kıymetli ikramlar teklif edildiğinden şüpheleniliyor.
Savcılık gözaltında tutulan dört kişi ile hür bırakılan iki kişinin kimliklerini açıklamadı. Basındaki haberlere nazaran ise suçlama yöneltilen şahıslar ortasında AP’nin 14 lider yardımcısından biri olan Yunan milletvekili Eva Kaili ile erkek arkadaşı İtalyan Francesco Giorgi de yer alıyor. Francesco Giorgi, AP’de asistanlık yapmasının yanı sıra Brüksel merkezli Fight Impunity (Cezasızlıkla Mücadele) isimli bir STK’nin kurucularından. Fight Impunity’nin öteki kurucusu, AP’nin eski milletvekillerinden İtalyan Pier Antonio Panzeri de gözaltına alınanlar ortasında.
İtalyan haber ajansı Ansa’ya nazaran, pazar akşamı itibariyle gözaltında bulunan dört kişi ortasında öbür bir İtalyan daha bulunuyor: No Peace Without Justice isimli bir kampanya kümesinin başkanı Niccolò Figà-Talamanca. Cuma günkü operasyonda gözaltına alınanlardan Eva Kaili’nin babası ile İtalyan sendika önderi Luca Visentini ise hür bırakıldı.
Operasyon haberini birinci veren gazetelerden olan Belçikalı Le Soir, bir AP üyesinin gözaltına alınabilmesi için suçüstü yakalanması gerektiğini vurguladı. Gazeteye nazaran Kaili’nin yanı sıra bir AP milletvekilinin meskeni daha arandı. Aramalarda 600 bin euro nakit para, bilgisayarlar ve cep telefonlarına el koyuldu.
Savcılık Katar’ın ismini anmazken Belçika’da yayımlanan Le Soir ile Knack mecmuası, mevzuyla ilgili bilgi sahibi kaynakların bu ülkeyi işaret ettiğini yazdı.
SUÇLAMALARIN ODAĞINDAKİ DERNEK
İtalyan La Repubblica gazetesi, gözaltındaki İtalyanlar Giorgi ve Panzeri’nin kurucusu olduğu Fight Impunity derneğinin ’ismine karşın yolsuzluk için araç işlevi’ gördüğünden şüphelenildiğini yazdı. Fight Impunity, kendisini ’ciddi insan hakları ihlalleri ve insanlığı karşı işlenen cürümlerde cezasızlığa karşı mücadele’ emelli bir dernek olarak tanımlıyor.
AB odaklı haberler yapan Politico.eu sitesi de, derneğin lideri Pier Antonio Panzeri’nin davanın merkezindeki bir isim olduğunu belirtti. Pier Antonio Panzeri de Eva Kaili üzere, AP’de merkez soldaki Sosyalistler ve Demokratlar kümesine mensup. Bu öge, sağ çizgideki yayın organlarında ‘solun yolsuzluğu’ vurgularını beraberinde getirdi. İtalya’da yayımlanan Vilayet Giornale gazetesi, 11 Aralık Pazar günü ‘’Yolsuzluk ve utanç: Avrupa solu kesim parça’’ manşetiyle çıktı.
Corriere della Sera’da yeniden geçen pazar yayımlanan bir art plan haberi de, Pier Antonio Panzeri ve ailesine yönelik yolsuzluk savlarını ayrıntılandırdı. Panzeri’nin eşi Maria Dolores Colleoni ve kızı Silvia Panzeri de İtalya’da mesken mahpusunda gözaltına alındı. Corriere’ye nazaran, ’telefon dinlemeleri, eşi Maria Dolores Colleoni ve kızı Silvia’nın, Panzeri’nin faaliyetlerinden büsbütün haberdar göründüğünü ortaya çıkardı.
CORRİERE’DEN ‘FAS’ İDDİASI
Corriere’nin haberinde Katar’ın yanı sıra Fas’ın da ismi geçiyordu. Gazete, cuma günkü operasyonla ‘Katar ve Fas kaynaklı yolsuzluğun, büyük ikramlar ve kara para aklama sisteminin ortaya çıkarıldığını’ yazdı. Habere nazaran iddianamede, Panzeri’nin ‘para karşılığında Katar ve Fas lehine milletvekillerine siyasi olarak müdahale ettiği’ kuşkusu yer alıyor. Panzeri’nin eşinin de bu ‘hediyelerden’ faydalandığı izleniminden kelam ediliyor. Çiftin telefon dinlemesine takılan konuşmalarında bahsettiği ‘100 bin euro’luk bir tatilin’ de bu ikramlara dahil olduğundan şüpheleniliyor.
Panzeri, eşi ve kızının ayrıyeten, Fas’ın Polonya Büyükelçisi aracılığıyla bu ülkeden ‘hediye alışverişine’ dahil olduğundan şüpheleniliyor. Panzeri ailesinin, Fransızca ‘dev’ manasına gelen ’géant’ diye isimlendirdikleri bir bireye ilişkin kredi kartından da faydalandığı öne sürülüyor.
‘KATAR, EMEKÇİ HAKLARINDA ÖNCÜ’ DEMİŞTİ
Politico.eu sitesine nazaran, büyük kapalılıkla yürütülen soruşturmada üst seviye AP yetkilileri bir müddettir Belçika polisiyle iş birliği yapıyordu, bu sayede kimi parlamento ofislerinde arama yapılması ve kanıt toplanması mümkün oldu.
Politico öbür bir haberinde de, Eva Kaili’nin ‘Katar’ı en yüksek sesle savunan kişilerden’ olduğunu yazdı ve Dünya Kupası’na konut sahipliği yapan bu ülkede ‘stadyum inşaatında çalışan çalışanlarının şartlarıyla ilgili derin memleketler arası telaşlara rağmen’ Kaili’nin geçen ay Katar’ın Çalışma Bakanı ile görüşmesinden sonra ülkeyi ‘işçi haklarında öncü’ olarak tanımladığını hatırlattı.
Kaili, hem Yunanistan’daki partisi PASOK’tan hem de AP’den Sosyalistler ve Demokratlar kümesinden uzaklaştırıldı. AP Lideri Roberta Metsola da, Kaili’nin lider yardımcılığı vazifesini askıya aldı.
Avrupa’da cuma gününden bu yana sarsıntıları süren operasyon bugünkü gazetelerin de baş sayfalarında yer aldı. Financial Times bugün manşetten verdiği haberinde, ‘Katarlı yolsuzluk skandalının Avrupa Parlamentosu’nu sarstığını’ yazdı. Financial Times, şüphelilerin ‘Dünya Kupası’na gidilirken ülkenin prestijini düzeltmeyi umdukları’ argümanına yer verdi.
Belçikalı Le Soir da bugünkü manşet haberinde, ‘’Belçika yargısı Avrupa Parlamentosu’nu sallıyor’’ dedi.
Politico bu sarsıntının boyutunu şöyle özetledi: ‘’Gözlemciler, bunun Brüksel’i yıllardır vuran ‘en vahim’, ‘en şok edici’, ‘en korkunç’ yolsuzluk skandalı olabileceğini söylüyor.’’