Gaziantep ve Mardin’de meydana gelen peş peşe feci kazalar Türkiye’yi sarstı. Gaziantep’te otobüsün devrilip kaza yapan bir araca müdahale eden gruplara çarpması sonucu hayatını kaybeden 15 kişi toprağa verilirken, yaralanan 31 bireyden 16’sı taburcu edildi. Tedavisi süren 15 yaralıdan 5’inin hayati tehlikesinin devam ettiği belirtildi.
Başlatılan çok istikametli soruşturma kapsamında görevlendirilen 3 savcı, kazanın nedenine ait araştırmasını sürdürürken, yola dökülen bir sıvının otobüsün kaymasına neden olduğuna yönelik tezlerin araştırıldığı lakin şu ana kadar bu istikamette bulguya rastlanılmadığı öğrenildi.
Mardin Derik’te de freni boşalan TIR’ın, tekrar bir kazaya müdahale eden gruplara ve olay yerinde toplanan kalabalığa çarpmasıyla 20 kişi hayatını kaybetti, 26 kişi de yaralandı. Kazada hayatını yitirenlerin cenazeleri defnedilirken, yaralıların hastanelerde tedavilerinin sürdüğü bildirildi.
3 SÜRÜCÜ TUTUKLANDI
Gaziantep’teki kazada yaralanan ve tedavisi tamamlanan otobüs sürücüsü Abdulkadir Memiş, seyir sırasında 400-500 metre arada emniyet şeridindeki takımları gördüğünü belirterek, “Otoyolda kaza vardı, kalabalık bir grup bulunuyordu. O sırada ne olduğunu anlayamadım. Bir anda otobüsün direksiyon hakimiyetini kaybettim. Toparlamak için hareket yapmaya başladım fakat kurtaramadım ve otobüs devrildi. Daha sonra sürüklenmeye başladım, sonrasını hatırlamıyorum. Kazaya neden olduğum için çok pişmanım” dediği öğrenildi. Adliyeye sevk edilen Memiş, ‘taksirle birden fazla kişinin vefatına ve yaralanmasına sebebiyet vermek’ hatasından tutuklandı.
UZMAN İSİMDEN ÇARPICI MESAJLAR
Ağır vasıtalar bu kazalara karıştı, Mardin’deki şoför ise “Frenim patladı, frenim tutmadı” dedi. Ağır Vasıta İnançlı Sürüş Uzmanı Metin Aktaş bahisle ilgili CNN Türk’e değerlendirmelerde bulundu.
AĞIR VASITALARDA FREN PATLAR MI, TUTMAZ MI?
Fren patlaması bu noktada ağır vasıtaların genetiğine alışılmamış birşey. Fren körlüğü külliyen ağır vasıtalarda bu araç hava var iken ilerler. Hava yok iken ilerlemez. Buradaki kazanın kök sebeplerinden bir tanesi şudur;
Sürücü ne ile uğraşıyordu? Evet 27 ton. Bu aracın toplam yükü 40 ton ile aşağıya gerçek iniyor. Yere basan tartısı karayollarının ağır vasıtalar için 40 tondur. Şoför ayağını frene nasıl bastı? Telefonla mı konuşuyor? Yorgun mu? Dalgın mı? Bunların hepsi etken.
Fren körüne bastığınız vakit esasen aracın durma aksiyonuna yavaşça bütün sistemi denetim eden sistem orasıdır. Şoför şayet ayağı fren pedalına yavaş yavaş basıyor ise içerideki disk, kampana, balata yavaş yavaş ısınma aksiyonuna giriyor. Isınan balata maalesef vakit içerisinde fonksiyonunu kaybediyor. Şoför acil bir durumda frene bastığında fren maalesef tutmuyor.
Sürücülerin ve halk lisanında de “fren patladı” üzere olayı meydana geliyor. “Fren patladı” olayı bu araçların genetiğine muhalif bir olaydır.
HAVA DOLMASI, BOŞALMASI KELAM KONUSU MU?
Hava dolduğu bu vakit araç hareket eder. Münasebetiyle yolda fren patlaması körüklere gelen hava sistemi, ekipman zayıflığı, ekipman eksikliği vaktinde bakımı yapılmamıştır. Şayet bunlardan kaynaklı birşey varsa aslında kitleme olayına gidecektir.
MUAYENEYE GİREN ARAÇLAR
Bu araç muayeneye girdi. Muayene dedi ki; “Senin basınç pahaların düşük” dedi. Ne yapıyor? Frenciye gidiyor. Frenci de buna ehil olarak bir fren körüğü takılıyor. Tekrar muayene gidiyor ve geçiyor. Daha sonra “Eski körüğünü tak” diyor. Neden taktırıyor? Maliyetler çok yüksek. Lojistik topluluğu, taşıtla ilgilenen şoförler maliyetten yakınıyor. Maalesef sonuçlar bunu doğuruyor.
Orjinal modül çok değerli. Aracı sıfır aldığınızda siz bu aracı çalıştırmak için daima devamlılığını sağlamak için modüllerini daima yedekleyip tutmak zorundasınız. Tutmadığınızda merdivenaltı bu işleri hallettiğinizde maalesef kazalar kaçınılmaz oluyor.
Kaplama lastik evet yapılıyor. Merdivenaltı üretim yerlerde aşikâr bir tarhiten sonrakileri de yapıyorlar. İstenilen standartların dışında yapıyorlar. Ancak düzgün ve garantili kaplamalı yapan firmalar bunun röntgenini çekiyorlar, olağan tarihine bakıyorlar ve olağan standarlar altında yapıyorlar. Onun haricinde mutlaka yapılmıyor. Külliyen maliyetle alakalı.
Teknoloji gelişince, araç gelişince maalesef şoförler de bir rahatlık meydana geliyor. Olağanda düz yolda örneğin 80-90 km. süratle ilerlerken yokuş aşağı inişte de 40 ton basar yükte tekrar 80-90 km. süratle aşağı iniyor. Neden? Aracın üzerine konan fren sistemlerine güvendikleri için. Ancak bu davranış hakikat değil. İleriyi planlamazsanız, bu hareketi yapmazsanız kesinlikle ve kesinlikle son noktada kaza ile karşılaşabilirsiniz.
Maalesef ağır vasıta şoförü artık yetişmiyor. Yetişmediği için de kulaktan dolma sözlerle araç kullanılmaya, aracın teknik özelliklerini bilmeden yalnızca aracın hoşluğuna aldanarak araç kullanma hareketine giriliyor. Maalesef yeniden kazalar da meydana geliyor.
BİZ VATANDAŞ OLARAK NE YAPMALIYIZ?
Yardımı seven bir milletiz. Maalesef acil durum aksiyon planımız yok. O denli bir kaza esnasında gidip yaralıya çabucak yardım etme hissiyatı duyuyoruz. Lakin herşeyden evvel can güvenliğini almamız lazım. Nedir? hem Antep hem Mardin kazasında yaklaşık olarak 500 metre öteden bu tedbir alınmış olsaydı Antep kazasındaki otobüs bunu daha evvelden görecekti. Zira ileri planlama dediğimiz olay var. Otobüsün aslında suratı yüksek.
(Yeni bilgi: Otobüsün suratı takografına bakıldığında 130 km. süratte olduğu söyleniyor.) Azamî 110 km.’yi geçemez. Maalesef 130 km. çok yüksek sürat. Şöyle düşünün; 130 km. süratle giden bir araç yaklaşık olarak saniyede 1 saniye içerisinde 40 metre yol alır. Şoför aksiyonu gördü, ayağını gazdan çekti, frene götürür noktasına kadar zati bi 40 metre gitti. 200 metre sürüklenen bir araç ambulansa bu etkiyi yapmaz. Zira şoför çaba etti. 40 metre gitti, fren bastı gitti tekrar bir 40 metre. Yaklaşık 50 metreye kala bu araç devrilmeye başladı ki bu etkiyi yarattı. Neden? Bir sürat, iki dikkat, ileri planlama yok. Hepsi bir ortada.